روز جدید مذاکره کننده ارشد برجام در گفت و گوی تلفنی با انریکه مورا گفت: آغاز مذاکرات با هدف لغو تحریم های غیرقانونی و غیرانسانی در 8 دسامبر در وین به توافق رسید. حسین امیرعبدالهیان نیز در توئیتی نوشت: ما رفتار آقای بایدن را به دقت ارزیابی می کنیم. هدف از مذاکره فقط صحبت نیست. بلکه توافقی ملموس و احترام به منافع متقابل است. این صحبت هایی بود که در این مدت سروصدا در رسانه های داخلی و خارجی به پا کرد. حال مهم ترین سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا ایران با مقررات جدید مذاکرات را آغاز خواهد کرد یا خیر؟ در همین رابطه روزنامه ستاره صبح با حشمت‌الفلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم گفت‌وگو کرده است که به شرح زیر است:
علی باقری گفت: مذاکرات در وین با هدف لغو تحریم‌های غیرقانونی از 29 دسامبر آغاز می‌شود. تحلیل شما در مورد این موضوع چیست؟
من معتقدم احیای برجام تنها در صورتی امکان پذیر است که طرفین آن را یک مرز ممکن ببینند. البته من به عنوان یک ایرانی دوست دارم سطحی که می خواهیم در آنجا شکل بگیرد، اما واقعیت این است که مذاکرات برای احیای برجام چالش برانگیزتر از زمان برجام خواهد بود. با ورود معترضان بیشتر و شکل گیری عوامل مخرب، دولت بایدن نیز فاقد اقتدار و اعتباری است که اوباما داشت و تجربه تلخ ترک ترامپ روز به روز در حال کاهش است. من معتقدم این مذاکرات تا جایی که ممکن است در حال انجام است، یعنی طرفین باید بپذیرند که باید یک قدم اساسی برداشته شود و این گام اساسی مرزهای خواسته آنها را تشکیل می دهد. برای تحقق این امر توصیه می شود ابتدا طرفین به سمت مواضع یا اختلافات مشترک یا اختلافات کمتر بروند و سپس اختلافات را حل کنند. در گام اول دو گام عملی باید برداشته شود. اول، تغییر تحریم ها از سوی آمریکا و دوم، شکل گیری جدول زمانی مشخص برای همکاری ایران و آژانس به گونه ای که عذرخواهی از موضع ایران کاهش یابد. یک واقعیت وجود دارد و آن این است که ایران در شرایط تحریم های عمومی هزینه ای پرداخت کرده است تا مخازن انرژی هسته ای خود را پر کند و درصد را از 37 به بالای 60 درصد برساند و البته این اتفاق نمی افتد زیرا در گذشته این اتفاق افتاده است. . . در زمان برجام سقوط کردند و تانک‌های ایران را خالی کردند و مسیر بسیاری از برنامه‌های هسته‌ای ایران را تغییر دادند یا تغییر کاربری دادند، اما در نهایت ایران برنده بسیاری از فرودها نشد. بنابراین هر دو طرف باید تا حد امکان بپذیرند، یعنی محدودیت های طرف مقابل را نیز تا حدودی در نظر بگیرند و در صورت تحقق این امر، مذاکره می تواند منجر به توافق شود. اجازه دهید به این نکته نیز اشاره کنم که این فرصت سختی است، اما به نظر من امکان پذیر است.
سفر بیل مکانیکی به اروپا را چگونه تحلیل می کنید؟
آقای باقری به عنوان معاون وزیر امور خارجه البته نباید برای اولین بار پای میز مذاکره دیده شود. او طبیعتا تلاش می کند تا اضلاع دیگر میز برجام را در قالب مذاکرات احیای برجام ببیند. این طبیعی است، اما اگر به این معناست که او معتقد است مسیر وین از بروکسل می گذرد و اروپایی ها باید نقش اصلی را در برجام داشته باشند، اشتباه است. واقعیت این است که برجام دو طرف اصلی به نام ایران و آمریکا دارد و همین عدم مذاکره ایران و آمریکاست که جای خود را به دیگر کشورها می دهد و طرف های دیگر بیشتر نقش میانجی گری را بازی می کنند هر کدام در این موضوع. برجام که به نظر من اشتباهی هم از طرف ایرانی و هم از طرف آمریکایی است.
به نظر شما خواسته های ایران و آمریکا در این دوره از مذاکرات برآورده می شود یا خیر؟
من معتقدم دستیابی به این امر می تواند دشوار باشد، زیرا از ابتدای انقلاب، دیوار بی اعتمادی بین ایران و آمریکا شکل گرفته است که با خروج ترامپ و اعمال تحریم های شدید به اوج خود رسید. کشورهای مختلف در آمریکا از نیروهای رسمی گرفته تا لابی تحت تاثیر قرار گرفته اند و طرف ایرانی پیشرفت هسته ای داشته است و نمی خواهد در مقابل یک سری تحریم ها که فقط روی کاغذ است، این دستاوردها را نادیده بگیرد. این مشکل است، بلکه ارزیابی موقعیت هاست.
با توجه به وضعیت بایدن در آمریکا، آیا او قدرت لغو تحریم ها را دارد؟
رئیس‌جمهور می‌تواند توافقی را انجام دهد که امنیت ایالات متحده را افزایش دهد یا برخی از ابهامات را از بین ببرد و از قدرت خود برای لغو تحریم‌ها و سپس مشارکت کنگره استفاده کند. من معتقدم هر چه زمان جو بایدن بیشتر می‌گذرد، ضعف فیزیکی و مدیریتی بیشتر می‌شود و ضعیف‌تر می‌شود، اما او همچنان این اختیار را دارد.
یکی از سناتورهای آمریکایی گفت: تنها راه برای تضمین عدم خروج ایالات متحده از برجام تبدیل آن به یک معاهده است. این را چگونه تحلیل می کنید؟
تاخیر در احیای برجام به حدی بود که احزاب مختلف منافع و نفوذی را برای خود تعیین کردند. در داخل آمریکا هم این موضع را برای خود ساخته اند و می خواهند نقششان نادیده گرفته نشود و این یک واقعیت است. من معتقدم قدرت اجرایی رئیس جمهور آمریکا به حدی است که می تواند خود را به حدی متعهد کند که ایران را به حمایت از این توافق متقاعد کند و این کاری است که آقای بایدن باید انجام دهد و اگر این کار را نکرد شکست است. برای آمریکا این خیلی دور است و زخم بازی در منطقه خواهند گذاشت و در آینده ممکن است رفتارهایی شکل بگیرد که حتی منافع آمریکا را برانگیزد.