در حالی که تب احیای برجام در بحبوحه حوادث داخلی و بین المللی سرد شده است، رئیس دولت تدبیر و امید در اظهارات اخیر خود با اشاره به احتمال احیای برجام در سال پایانی دولت خود گفت: ما می‌توانستیم تحریم‌ها را در مارس 2019 افزایش دهیم تا این امید را زنده کنیم و حتی شرایط ما برای لغو برخی تحریم‌های غیرهسته‌ای پذیرفته شد، اما تصویب اقدام راهبردی مجلس مسدود شد. در حالی که حسن روحانی مصوبه مجلس را مانع احیای برجام معرفی کرد، شورای عالی امنیت ملی در آن زمان از مصوبه مجلس دفاع کرد. ریاست این شورا بر عهده حسن روحانی بود. ستاره صبح در این رابطه گفت وگویی با حشمت الله فلاحت پیشه نماینده مجلس دهم انجام داده است که در ادامه می خوانید:
پس از مدتی سکوت، حسن روحانی در سخنرانی خود به احتمال احیای برجام در سال های پایانی دولت خود اشاره کرد. آیا او می توانست فشار را تحمل کند یا نه؟
اگر قرار است در کشور تعقیب شود، کسانی که فرصت های مربوط به منافع ملی کشور را هدر داده اند باید مورد بازجویی و توبیخ قرار گیرند.
من معتقدم شانس احیای برجام در دو دولت آقای روحانی و آقای رئیسی سوزانده شد. امروز مسئولان و دیپلمات های هر دو دولت به دنبال بهانه ای برای عدم استفاده از این فرصت ها هستند.
یکی از مقامات مسئول احیای برجام در دولت آقای رئیسی، امروز در مصاحبه‌های خود مدام می‌گوید که روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا قطع نشده و هنوز فرصت احیای برجام وجود دارد.
حامیان دولت رئیسی در مجلس خبرهایی مبنی بر نزدیک شدن به توافق منتشر می کنند.
به نظر من این اظهارات ظلم به منافع ملی است. چون آنهایی که با برجام راه طولانی داشتند، امروز از دیپلماسی حرف می زنند! تنها چیزی که در پس‌زمینه این اظهارنظرها رخ می‌دهد، تقویت موضع آمریکاست. موضع واشنگتن روشن است و به دنبال تلاش برای تضعیف قدرت مذاکره ایران است. وقتی آمریکایی ها به این نتیجه برسند که سیاست آنها جواب داده است، از حداکثر فشار و اقناع برای مذاکره استفاده خواهند کرد.
آقای روحانی زمانی که در قدرت بودند محافظه کارانه عمل کردند و امروز حرف های ایشان را می شنویم. آقای روحانی فرصت لازم برای احیای برجام را داشت. آقای روحانی جایگاه ریاست جمهوری را در قانون گذاری کشور به خوبی می دانست و رئیس جمهور شد.
دولت او تا حدی قدرت داشت، بنابراین وقتی احساس می کرد چیزی در راستای منافع ملی است، برای آن تلاش می کرد. دولت مستقر در شورای عالی امنیت ملی دارای اکثریت است. یعنی می تواند تصمیم خود را به تصمیم شورای عالی امنیت ملی تغییر دهد.
اما دولت آقای روحانی در مقاطع مختلف به انتخاب خود به سمت محافظه کاری پیش رفت.
دیدیم که احیای برجام در دولت سیزدهم و در همان فضای سیاسی کشور محقق نشد. در مذاکراتی که تیم دولت ابراهیم رئیسی انجام داد، چه موانعی بر سر راه احیای توافق وجود داشت؟
احیای برجام قربانی محافظه کاری دولت حسن روحانی و تندروی دولت ابراهیم رئیسی شد.
سپس، زمانی که آقای بایدن روی کار آمد، ضربه دیگری از سوی دولت دموکرات وی به برجام وارد شد. اول اینکه احیای برجام در بین 20 فرمان اجرایی قرار بود که بایدن در اولین روز ریاست جمهوری خود امضا کند. اما بایدن وسوسه شد از سیاست فشار حداکثری ترامپ استفاده کند.
وقتی متوجه این واقعیت شد که ایرانی ها از موضع ضعف مذاکره نمی کنند، دو طرف به تدریج به سمت شرایط احیای برجام پیش رفتند. پس از آن محافظه کاری دولت حسن روحانی و افراط گرایی دولت ابراهیم رئیسی موجب عدم احیای برجام شد.
آقای روحانی باید به وعده خود برای بازکردن فضای سیاسی عمل می کرد، اما نشد. ابراهیم رئیسی باید به وعده گشایش اقتصادی خود عمل می کرد اما نشد.
امروز می بینیم که آقای روحانی از وجود موانع بر سر راه احیای برجام صحبت می کند. صدق این سخنان دو حالت را ثابت می کند. یا یکی از ضعیف ترین رؤسای جمهور تاریخ ایران بود یا گرفتار یک آرایش محافظه کارانه بود.
زمان برای دولت آقای رئیسی می گذرد. زیرا فرصت طلایی را برای احیای برجام از دست داده است. افراط گرایی دولت فعلی عملا شرایط را به گونه ای رقم زده است که به جای عقل سلیم، شعار بر سیاست خارجی کشور حاکم است.
مسئولان سیاست خارجی دولت آنقدر به شعارهای خود اعتقاد داشتند که روابط راهبردی با شرق و همکاری با چین و روسیه را عملی می دانستند و امروز شاهد هستیم که احیای برجام فدای منافع چین و روسیه می شود.
آیا می توان بین سخنان حسن روحانی و اوضاع داخلی کشور ارتباط برقرار کرد؟
بسیاری از انتقادات نهفته ای که به طور ناگهانی از خیابان ها بیرون می آید، حاصل شعارهای اجرایی نشده اصلاح طلبان است.
دولت آقای روحانی گروهی است که در گذشته شعارهای اصلاح طلبانه سر می دادند اما با به دست گرفتن قدرت، محافظه کار شدند. ماهیت اصلاح طلبی در دل مردم امید ایجاد می کند و بدون شک دولت آقای روحانی با عمل نکردن به وعده های اصلاح طلبانه خود به نارضایتی امروز مردم دامن می زند.
اگر به دنبال منافع ملی هستیم نباید عملکرد ضعیف دولت فعلی را بهانه ای قرار دهیم تا ضعف دولت قبل را نادیده بگیریم. واقعیت این است که از سوابق دو دولت آقایان ابراهیم رئیسی و حسن روحانی در مورد احیای برجام قابل دفاع نیست. یک واقعیت وجود دارد، جایگاه وزیر کشور شورای عالی امنیت ملی در مصوبه مجلس که اخیراً آقای روحانی به آن اشاره کردند همچنان وجود دارد. سپس دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی از مصوبه مجلس دفاع کرد و اعلام کرد که این مصوبه با مشورت دبیرخانه تصویب شده است.
رئیس دبیرخانه، رئیس شورای عالی امنیت ملی و رئیس جمهور است. اگر بگوییم وزیر کشور به نظر رئیس جمهور گوش نداده، نشان از ضعف رئیس جمهور است.
زمانی که دبیرخانه علیه برخی از نمایندگانی که می خواستند مستقیماً با آمریکا مذاکره کنند اعلام جرم کرد، رئیس جمهور هیچ اقدامی برای جلوگیری از آن انجام نداد. البته هیات نظارت بر رفتار نمایندگان مردم در این شکایت به نمایندگان مردمی قائل شد و اعلام شد که این افراد بر اساس وظایف نمایندگی خود موضع گیری کردند.