ایران، اسرائیل و بازگشت احتمالی آمریکا به توافق هسته ای

ایران، اسرائیل و بازگشت احتمالی آمریکا به توافق هسته ای

روز جدید : برای ناظر مذاکرات وین به راحتی می توان فهمید که دولت بایدن تلاش زیادی برای در نظر گرفتن منافع متحدان خود به ویژه اسرائیل انجام داده و در مواجهه با موضع سرسختانه ایران، سعی کرده اسراییل را متقاعد کند که منافعش را در نظر بگیرد. باید دست از تلاش بردارد این نابودی این مذاکرات است و بازگشت آمریکا به توافق تنها گزینه ای است که نه تنها می تواند تضمین کند که ایران به سلاح هسته ای دست پیدا نمی کند، بلکه راه را برای مذاکرات بیشتر در مورد موضوعات دیگر هموار می کند. از جمله برنامه موشکی ایران. شاهد ما در اینجا سفرهای متقابل مکرر مقامات اسرائیلی و آمریکایی است.

درست است که دولت بایدن برای بحث در مورد شرایط بازگشت آمریکا به توافق هسته ای وارد مذاکره غیرمستقیم با ایران شد و اظهارات رسمی در مورد تکمیل جنبه های فنی مذاکرات بیان کرد. اما تصمیم سیاسی در مورد این بازگشت هنوز توسط دولت بایدن گرفته نشده است. دلیل های متفاوتی برای این هست؛ اما عامل اسرائیل شاید مهمترین و قدرتمندترین آنها باشد.

برای ناظر مذاکرات وین به راحتی می توان درک کرد که دولت بایدن تلاش زیادی برای در نظر گرفتن منافع متحدان خود به ویژه اسرائیل انجام داده و در مواجهه با موضع سرسختانه ایران سعی کرده اسراییل را متقاعد کند که از منافع خود دست بردارد. اینها مذاکرات است و بازگشت آمریکا به توافق تنها گزینه ای است که نه تنها می تواند تضمین کند که ایران به سلاح هسته ای دست پیدا نمی کند، بلکه راه را برای مذاکرات بیشتر در مورد موضوعات دیگر از جمله برنامه موشکی ایران هموار می کند. شاهد ما در اینجا سفرهای متقابل مکرر مقامات اسرائیلی و آمریکایی است. اما واضح است که این سفرها اسرائیل را کاملا متقاعد نکرده است.

بحران اوکراین که در دو ماه گذشته به اولویت اول بایدن تبدیل شده است، به نظر می رسد به نفع دولت اسرائیل باشد. اسرائیل در ابتدا تظاهر به بی طرفی کرد و حتی سعی کرد میان روسیه و اوکراین میانجیگری کند. اما این امر باعث ناراحتی دولت بایدن شد که دولت اسرائیل را برای تغییر موضع خود تحت فشار قرار داد و اسرائیل را مجبور کرد که به درخواست های اوکراین برای تسلیحات و سیستم های اطلاعاتی مدرن پاسخ مثبت دهد.

به نظر می رسد دولت بنت توسعه سریع اوکراین را فرصتی برای چانه زنی و تلاش برای متقاعد کردن دولت بایدن برای بازگشت به توافق هسته ای تلقی کرده است. به خصوص پس از درک این موضوع که دولت آمریکا مصمم است پوتین را در اوکراین شکست دهد. اگر این نتیجه گیری درست باشد، تا حدی دلایل تعلیق مذاکرات در وین پس از تشدید بحران اوکراین را توضیح می دهد.

از سوی دیگر، ایران نیز بعید به نظر می رسد که اسرائیل دلیل اصلی تعلیق مذاکرات جاری در وین است و ممکن است موفق شده باشد دولت بایدن را برای به تعویق انداختن تصمیم خود برای بازگشت به توافق متقاعد کند. این است که ایده بازگشت به توافق هسته ای را کنار بگذاریم و سپس در را به روی احتمال تشدید درگیری در منطقه باز کنیم.

الجزیره اخیرا گزارش داده است که ایران از طریق یک میانجی اروپایی پرونده ای حاوی تصاویر و نقشه های انبارهای تسلیحات هسته ای، بیولوژیکی و شیمیایی اسرائیل را به اسرائیل ارسال کرده و تاکید کرده است که این تصاویر زمینی هستند نه هوایی.

اگر این موضوع صحت داشته باشد، بخشی از یک جنگ اطلاعاتی و روانی فزاینده بین دو کشور است، به این معنی که ممکن است ایران اطلاعاتی در مورد احتمال شکست مذاکرات در وین و خروج آمریکا از توافق دریافت کرده باشد. یعنی چیزی که احتمالاً اسرائیل را تشویق می‌کند تا به فکر از سرگیری خرابکاری در ایران و احتمالاً آغاز عملیات نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای آن باشد.

به همین دلیل ایران خواستار ارسال پیام تکمیلی مبنی بر این بود که از یک سو بیشتر مواضع حساس و سری اسرائیل در معرض دستگاه اطلاعاتی ایران قرار گرفته است و این دستگاه در هر زمانی می تواند به هر مکانی در اسرائیل دسترسی داشته باشد و در از سوی دیگر، در صورت اقدام تحریک آمیز اسرائیل علیه ایران، به ویژه اگر تصمیم به اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته ای ایران داشته باشد، این تأسیسات و دفن زباله ها هدف اصلی حملات ایران خواهند بود.

جنگ جهانی کنونی در اوکراین هنوز تمام اسرار و پیامدهای خود را فاش نکرده است. اما به نظر می رسد این روند دارای ابعاد ژئوپلیتیک و استراتژیک عظیمی است که به قدرت های مختلف جهانی و منطقه ای مربوط می شود که در صفحه شطرنج بین المللی با یکدیگر تعامل دارند.

بنابراین به نظر می رسد که ایالات متحده مصمم است روسیه را از دستیابی به هر پیروزی حتی محدود در جنگ با اوکراین ممانعت کند و حتی در صورت امکان از تمام ابزارهای ممکن برای شکست روسیه استفاده کند. در این زمینه، اسرائیل، نزدیکترین متحد ایالات متحده، چیزی برای ارائه به اوکراین دارد که برای ایالات متحده خوشایند است. اما در عین حال منافع مهمی به ویژه در سوریه با روسیه دارد و این باعث می شود قبل از تصمیم گیری برای جانبداری از اوکراین و پیوستن به ائتلاف غربی علیه روسیه مردد شود.

با این حال، بعید است که اسرائیل این تصمیم دشوار را اتخاذ کند، به ویژه اگر بهای آن تغییر در موضع آمریکا برای بازگشت به توافق هسته ای باشد.

اگر این اتفاق بیفتد، انتظار می رود خاورمیانه وارد گردباد جدیدی شود که می تواند منطقه را در آستانه یک جنگ منطقه ای گسترده تر قرار دهد. آیا جنگ کنونی در اوکراین بخش کوچکی از یک کوه یخ شناور و یک منطقه پنهان بزرگتر است؟

دیدگاهتان را بنویسید