برخی می گویند زمزمه بازگشت بنزین خطرناک پتروشیمی به گوش می رسد، اما من نمی توانم آن را تایید کنم / اصلا بنزین نیست; به شدت برای سلامتی خطرناک است/ چرا قانون هوای پاک را جدی نمی گیرند؟

برخی می گویند زمزمه بازگشت بنزین خطرناک پتروشیمی به گوش می رسد، اما من نمی توانم آن را تایید کنم / اصلا بنزین نیست;  به شدت برای سلامتی خطرناک است/ چرا قانون هوای پاک را جدی نمی گیرند؟

ابتکار در خصوص تولید بنزین آلوده نیز گفت: برخی کارشناسان می گویند دوباره شایعه بازگشت بنزین پتروشیمی مطرح شده و به دلیل کمبود بنزین مجبور به این کار شده اند اما من نمی توانم این ادعا را تایید کنم. اما تاکید می کنم که با برنامه ریزی و تداوم آن در دولت آقای روحانی موفق شدیم بنزین پتروشیمی را حذف کنیم. نتیجه این اقدامات کاهش چشمگیر روزهای ناسالم بود. در آن سال ها به خصوص در دولت اول آقای روحانی که این موضوع خیلی جدی گرفته شد، ما هم با سوختن مازوت مخالفت کردیم. در مورد گازوئیل، گوگرد گازوئیل از 50000 قطعه در میلیون به 50 قسمت در میلیون کاهش یافته است.

یکی از مقصران اصلی آلودگی هوا، بنزین است، اما نه بنزین معمولی، بلکه بنزین آلوده است که با دور زدن استانداردها تولید می شود و مشخص نیست که آیا در این دوره مانند گذشته این اتفاق افتاده است یا خیر، اما برخی شواهد نشانه هایی از این موضوع را نشان می دهد. این خطر اخطار

معصومه ابتکار، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست درباره تاریخچه تولید و مصرف بنزین آلوده توسط Enchant گفت: قبل از تدوین قانون هوای پاک، قانونی برای مقابله با آلودگی هوا وجود داشت که مربوط به قبل از انقلاب بود. در این قانون به اهمیت سوخت نیز اشاره شده بود. از سال 1358 در دولت آقای خاتمی تصویب کردیم که کیفیت سوخت ارتقاء یابد و با استانداردهای جهانی در زمینه کیفیت سوخت مصرفی خودروها و نیروگاه ها برای رفع آلودگی کار شود. این کار از دولت آقای خاتمی شروع شد و حذف سرب از بنزین در آن دوره سر و صدای زیادی به پا کرد. برای وزارت نفت خیلی سخت بود اما بالاخره انجام شد و در سال 1359 سرب از بنزینی که در کشور توزیع می شد حذف شد و اکنون در هوای ناشی از بنزین که منبع اصلی سرب بود، سرب نداریم به جز در شهرهایی که در نزدیکی آنها فعالیت معدنی وجود دارد. در نتیجه، وزارت نفت سال هاست روی استانداردسازی بنزین کار می کند. این استانداردها به یورو 2 رسید و همانطور که کیفیت بنزین در دنیا بالا رفت، باید در ایران هم انجام می شد. اما از سال 84 به بعد این کار جدی گرفته نشد و ایران در سال 88 درگیر تحریم های شدید بنزین شد.

وی در خصوص علت تولید بنزین پتروشیمی گفت: واردات بنزین در سال 88 متوقف شد و به دلیل عدم برنامه ریزی در آن دوره شخصی پیشنهاد داد که کمبود بنزین را از ترکیبات بنزینی که در پتروشیمی ها تولید می شود تامین کنیم. این ترکیب اصلاً بنزینی استاندارد نیست و برای سلامتی بسیار خطرناک است و ترکیبات بنزن و تولوئن موجود در آن بسیار بیشتر از استاندارد است. به عنوان مثال، بنزن یک ترکیب سرطان زا کلاس A است و باعث سرطان می شود. به همین دلیل کیفیت بنزین پتروشیمی کاملا مشخص است. اما متاسفانه این کار در سال 1989 انجام شد. همان سال یک گزارش بسیار محرمانه پتروشیمی برای من ارسال شد که اصلاً قابل باور نبود. اما بررسی‌های ما در شورای شهر نشان داد که این مشکل صحت دارد و از آقای کلیباف خواستیم دستگاه‌های سنجش هوا را وارد کنند و پس از چند ماه شرکت کنترل کیفیت هوا به ما اطلاع داد که متاسفانه این مشکل پیش آمده و میزان بنزن موجود در هوای تهران است. صدها برابر بیشتر از حد مجاز در این مدت به دولت و شهرداری در مورد وضعیت جوی تذکر دادیم و وقتی متوجه شدیم هیچکس توجهی نمی کند مصاحبه ای انجام دادم.

وی افزود: در سال 92 که دولت تغییر کرد به سازمان محیط زیست مراجعه کردم و متوجه شدم که در مورد کیفیت بنزین پتروشیمی هم گزارش هایی وجود دارد اما اجازه ندادند این موضوع علنی شود. جمعی از دانشگاه شهید بهشتی در این مدت با من ملاقات کردند و تایید کردند که در سال 90 و 91 میزان بنزن موجود در هوای شهر تهران بسیار بیشتر از حد مجاز بوده است. بلافاصله با آقای زنگنه صحبت کردیم و خواستار خروج فوری بنزین پتروشیمی از چرخه توزیع شدیم. آقای زنگنه این درخواست را بررسی کرد و در بهمن ماه ۱۳۹۷ گفت که بنزین را از چرخه حذف می کنیم و در اردیبهشت ۱۳۹۸ اجرایی می کنیم.

ابتکار درباره اتهامات وارده به وی در خصوص واردات بنزین گفت: همزمان با حذف بنزین پتروشیمی، کمپین تخریب من آغاز شد و جریان پایداری و دولت قبل که جشن خودکفایی بنزین را گرفت و پتروشیمی را دید. بنزین از دست رفته؛ آنها فعالیت های منفی زیادی را شروع کردند. کمیسیون اصل 90 که آقای مختارپور در آن حضور داشت و بعداً مشخص شد که جنایاتی هم دارد، به همراه آقایان میرکاظمی و حسینیان و چند نفر دیگر تمام تلاش خود را کردند و ما را متهم به جعل اسناد کردند. تا اینکه همه چیز مشخص شد و مدارک دریافتی به وزارت نفت نشان داد که ترکیبات غیرمجاز بنزین از کدام پتروشیمی ها تولید می شود. آن اسناد هنوز وجود دارد و هیچ کس نمی تواند آن را انکار کند. سپس اسنادی را به سازمان های مختلف از جمله سازمان کنترل و رئیس جمهور ارسال کردیم که چنین اتفاقی رخ داده است. اما تخریب تمام نشد و همسرم متهم به واردات بنزین شد. وزارت نفت سپس اعلام کرد که هیچ شخص حقیقی نمی تواند این کار را انجام دهد و این کار را فقط دولت می تواند انجام دهد. بعد ماجرای جمشید آریان را شروع کردند و گفتند چون علاقه ما به بنزین است، با ماشین برقی او مخالف بودیم که این همه داستان ساختگی است.

نامه ای که آریان مدعی بود ما به آن اعتراض کردیم جعلی بود و دادگاه نیز جعلی بودن نامه، سربرگ و امضا را تایید کرد و جمشید آرین محکوم و متواری شد.

ابتکار در خصوص تولید بنزین آلوده نیز گفت: برخی کارشناسان می گویند دوباره شایعه بازگشت بنزین پتروشیمی مطرح شده و به دلیل کمبود بنزین مجبور به این کار شده اند اما من نمی توانم این ادعا را تایید کنم. اما تاکید می کنم که با برنامه ریزی و تداوم آن در دولت آقای روحانی موفق شدیم بنزین پتروشیمی را حذف کنیم. نتیجه این اقدامات کاهش چشمگیر روزهای ناسالم بود. در آن سال ها به خصوص در دولت اول آقای روحانی که این موضوع خیلی جدی گرفته شد، ما هم با سوختن مازوت مخالفت کردیم. در مورد گازوئیل نیز گوگرد گازوئیل از 50 هزار قطعه در میلیون به 50 قطعه در میلیون کاهش یافته است.

حتی در شرایط فعلی نیز با توجه به اقدامات گذشته در برخی شاخص ها وضعیت بهتر شده است. به عنوان مثال با تزریق موتورهای بنزینی به کشور که از دولت هفتم آغاز شد، به این نتیجه رسیدیم که دیگر آلاینده اصلی شهرها مونوکسید کربن نیست. سرب نیز از بنزین حذف شد و سرب آلاینده اصلی نیست. گوگرد موجود در هوا که به شدت بالا بود نیز کاهش یافت. این کارها که به صورت برنامه ریزی شده و پایدار انجام شد باعث بهبود وضعیت شد. اما آنچه امروزه آلودگی هوا را تشکیل می دهد، ذرات کوچکتر از 2.5 میکرون و 10 میکرون است که از آلودگی سوخت منشأ می گیرند. همچنین طبق آخرین مطالعات، فرسودگی تایر در تولید این ذرات همراه با گرد و غبار نقش دارد.

ابتکار خاطرنشان کرد: یکی از دستاوردهای بزرگ دولت دکتر روحانی قانون هوای پاک و اجرای آن با تدوین آیین نامه های مربوطه بود. اگر این قانون اجرا شود، همه دستگاه ها هماهنگ شوند و کمیته های مختلف بین دستگاهی ساماندهی شود و کارها به طور مرتب نظارت شود، قطعاً می توانیم هوا را صاف کنیم. اما متأسفانه شواهد نشان می دهد که اراده لازم برای این آثار وجود ندارد.

وی درباره اقدامات دولت قبل در زمینه آلودگی هوای صنعتی گفت: چند کار در زمینه صنایع انجام دادیم. اولاً، اجرای قانون هوای پاک می تواند به این مشکل کمک کند. استانداردهای خروجی صنایع را در دولت در سال 96 بررسی کردیم و اکنون خوداظهاری صنایع باید بر اساس مولفه های جدید باشد و اختیارات سازمان محیط زیست را می طلبد. حمایت دولت از این سازمان در قوه قضائیه می تواند این مشکل را حل کند. اگر سلامت انسان و آلودگی هوا مهم است، سازمان محیط زیست باید در راس آن باشد. کیفیت سوخت عرضه شده به صنایع و نیروگاه ها موضوع مهمی است. در دوران مسئولیت من کمیسیونی داشتیم که در حوزه توزیع سوخت پاک کار می کرد. اگر این موضوع جدی گرفته نشود و همکاری های فرابخشی صورت نگیرد، همچنان شاهد آلودگی شدید هوا خواهیم بود.