بوی اجاره در سالن شیشه ای می پیچد

پس از افشای نامه ایران خودرو مبنی بر توقف تولید پس از دو ماه، افشای این خوراک نامه پتروشیمی با تاخیر طولانی و بدون اعلام عمومی، درست در روزی که بازار سهام شروع به ریزش کرد، نشان می دهد که بورس ایران دچار ریزش شده است. تبدیل شدن به ماشینی برای نقل و انتقال پول از افرادی که رانت ندارند به اقلیت هایی که همزمان از این تصمیمات با رانت مطلع هستند» این واکنش یکی از فعالان بازار اقتصادی به لحظات خاکستری بورس است. در متر روزهای گذشته؛ همان نامه ای که قرار بود 27 اردیبهشت امسال منتشر شود اما با چند هفته تاخیر از سوی شبکه های خبری به بیرون درز کرد تا گمانه زنی های زیادی درباره توزیع رانت اطلاعاتی ایجاد شود. دیگری نوشت: تاریخ نامه قیمت خوراک پتروشیمی و نامه ایران خودرو دقیقاً با تاریخ ریزش شدید بورس مصادف است، اما این نامه‌ها زودتر به صاحبان املاک و پس از انحلال سرمایه به سهامداران خرد اعلام می‌شود. در بورس.» واکنش‌های زیادی از این دست وجود دارد؛ در بازاری که نامش تالار شیشه‌ای است و شفافیت را به همراه دارد، اما گویی تنها چیزی که از آن باقی مانده، نام است و رانت‌های پشت پرده بیداد می‌کند. زمان زیادی نگذشته است که رئیس هیات مدیره شرکت بورس اوراق بهادار تهران گفت: با توجه به نوسانات شدید بازار و اصلاح شاخص سهام در چند ماه گذشته، امروز همه می دانند که شفاف ترین پناهگاه نقدینگی و تامین مالی بازار سرمایه است، قطعا دولت آینده نیز به این موضوع توجه خواهد کرد. اما ظاهرا اکنون این صحبت ها به فراموشی سپرده شده و در این میان سرعت خروج سرمایه افزایش یافته است. چرا که بازار سرمایه پس از چند روز رشد، در روزهای اخیر روندی کاملا نزولی به خود گرفته است. روشن شدن دلیل ریزش بورس در اردیبهشت ماه در روزهای اخیر همه شاخص های عملکرد بورس را منفی کرده است، بنابراین خروج پول واقعی از بازار سرمایه تشدید می شود. در روزی که ارزش معاملات با سرمایه کوچک کاهش یافت و پول واقعی از بازار خارج شد، شاخص های بورس نیز دچار افت شدید شدند. در روز انتشار این نامه نمادهای پالایشی بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص داشتند. افت پالایشگاهی ها متاثر از خبر کاهش نرخ پایه دلار به 28 هزار و 500 تومان و افزایش نرخ عرضه پتروشیمی ها بود. فعالان بازار سرمایه مهم ترین چالش بورس ایران را کشور بودن می دانند و معتقدند تا جایی که امکان دارد نباید در دادگاه دولت بازی کرد و حتی از دست دولت فرار کرد. دیدگاهی که فرار سرمایه از بورس را تقویت می کند.

انتشار ابلاغیه دولت با 51 روز تاخیر

ماجرا از این قرار است که سقوط بازار در شرایطی رخ داد که چند روز پیش عکس نامه ای مبنی بر افزایش قیمت خوراک پتروشیمی ها به 7 هزار تومان منتشر شد. این نامه در واقع ابلاغیه مصوبه هیات وزیران است که به امضای محمد محبر معاون اول دولت رسیده است. به این ترتیب بازار سهام در همان روز متاثر از پتروشیمی ها قرمز شد. این یک واقعیت است که در ابلاغیه دولت تاریخ تشکیل جلسه هیات وزیران 27 اردیبهشت ماه قید شده است. در آن زمان این شاخص در ردیف 2.4 میلیون قرار داشت، اما اکنون با گذشت بیش از یک ماه از انتشار این نامه، این شاخص کل بورس روند نزولی را آغاز کرده است. به گفته کارشناسان، این اتفاق باعث شد که بگوییم برخی با اطلاع از این مصوبه سهام فروخته اند. به عبارت دیگر ظن افشای اطلاعات محرمانه در بورس افزایش یافته است. در چنین شرایطی، مقام ناظر باید احتمال افشای اطلاعات محرمانه را بررسی کند. بر اساس تحلیل ها، در 51 روز گذشته شاخص بورس بیش از 270 هزار واحد افت داشته است و مشخص نیست چرا این مصوبه با یک ماه و نیم تاخیر منتشر شده است.

بازار یکپارچه سهام قرمز پوش شد

شاخص بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز سه‌شنبه گذشته با ۲۷ هزار و ۹۳۰ واحد کاهش نسبت به روز کاری قبل به سطح ۲ میلیون و ۱۶۸ هزار و ۱۹۷ واحد رسید. بازده این شاخص منفی 1.32 درصد بود. سقوطی که همچنان بازار را یکنواخت قرمز می کند و نمی توان گفت چقدر ادامه خواهد داشت. در همین روز، شاخص کل هم وزن بورس نیز با 5 هزار و 545 واحد کاهش روی عدد 750 هزار و 635 واحد قرار گرفت. بازدهی این شاخص منفی 73 درصد بود، شاخص فرابورس عمومی نیز با افت 240 واحدی به رقم 27 هزار و 786 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با افت 821 واحدی به رقم 137 هزار و 658 واحد رسید. روز سه شنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی در بورس برای هشتمین روز متوالی منفی شد و 530 میلیارد تومان پول واقعی با 83 درصد افزایش نسبت به دیروز از بورس خارج شد.

اما در اولین روز پس از تصویب افزایش قیمت، شاخص کل بورس یکی از تاریک ترین روزهای معاملاتی خود را پشت سر گذاشت و با افت بیش از 120 هزار واحدی همراه شد. سقوطی که هیچکس دلیل شدت آن را نمی دانست و همه به دنبال دلیلی بودند تا آن روز بازار را در صف فروش حبس کنند، هرچند برای یافتن دلیل آن باید رانت داشت نه قدرت تحلیل! بورس تهران در 2 ماه گذشته با کاهش قیمت مواجه بوده است که طی آن انتشار نامه توقف خط تولید ایران خودرو و همچنین انتشار نامه افزایش نرخ خوراک حاکی از شکاف اطلاعاتی مهم بین سهامداران خرد و شرکت ها و مردم است. مربوط به سازمان ها این دولت است. پیش از این روز، 28 اردیبهشت و سقوط شدید بورس، آن را دوشنبه سیاه می نامیدیم، اما با توجه به اتفاق اخیر، سیاه ترین روز در تقویم سرمایه گذاری کشور است، روزی که متوجه می شوید افراد با رانت اطلاعاتی خود را رها کرده اند. سهام روی سرشان به سهامداران خرد رسید، سود کردند و رفتند. !
آیا تاریخ تایید خوراک پتروشیمی اشتباه است؟

افزایش نرخ ارسال پتروشیمی ها در جلسه ۲۷ اردیبهشت دولت به تصویب نرسید و برای اعلام نظر کارشناسی به یکی از کارگروه های دولت رفت.

احسان خاندوزی وزیر اقتصاد درباره افت اخیر بورس در هفته های اخیر گفت: موضوع افزایش نرخ ارائه پتروشیمی ها در جلسه 27 اردیبهشت ماه دولت به تصویب نرسید و به یکی از کارگروه های دولت رفت. اعلام نظر کارشناسی . این کارگروه در پایان خرداد نتیجه را اعلام کرد و چند روز بعد موضوع به تصویب رسید، اما دبیرخانه دولت با بی دقتی تاریخ تصویب را اشتباه ثبت کرد. سخنگوی اقتصادی دولت شایعه تصویب افزایش سقف گاز صنعتی در جلسه ۲۷ اردیبهشت هیات دولت و هرگونه ارتباط با ریزش شاخص بورس در آن زمان را تکذیب کرد.

این در حالی است که واکنش ها به تاخیر در انتشار این نامه همچنان ادامه دارد، آن طور که ایرنا در گزارشی می نویسد، برخی سایت ها و فعالان فضای مجازی مدعی شده اند که «در 27 اردیبهشت ماه، دولت نرخ گازرسانی صنعتی را به 7 هزار تومان افزایش داد و در عین حال. زمانی که شاخص بورس به 150 هزار واحد افزایش یافت و در عرض دو ماه به 350 هزار تومان سقوط کرد. در حالی که تصمیم دولت در این خصوص 50 روز بعد به دست سهامداران رسید که باعث شد سهامداران حقوقی با استفاده از رانت اطلاعاتی به سودهای کلانی دست یابند و سهامداران خرد 40 درصد ضرر کنند.» سیداحسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی و سخنگوی اقتصادی دولت این ادعا را رد کرد و به خبرنگار ایرنا گفت: این سوء استفاده ناشی از نادرست بودن حوزه اداری دبیرخانه دولت است و با وجود اینکه این موضوع در جلسه 27 اردیبهشت ماه مطرح شد، هیئت دولت آن را تصویب کرد اما نتیجه نداد و ارجاع شد. به کارگروه و کمیته بررسی و اعلام نظر کارشناسی.

وی خاطرنشان کرد: کمیته و کارگروه مذکور نتیجه بررسی ها را در پایان خردادماه به هیات دولت اعلام کرد و در واقع مهلت تصویب و ابلاغ مصوبه مذکور تا پایان خرداد ماه و در تاریخ 96/9/92 بود. در جلسه 27 اردیبهشت هیات دولت تصمیم قاطع در این راستا گرفته نشده است و تصمیمی برای ارجاع موضوع به کارگروه و کمیسیون گرفته نشده است.

درخواست سازمان بورس از شرکت ها برای شفاف سازی

دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص نظارت بر ناشران طی نامه‌ای خطاب به شرکت‌ها، خواستار شفاف‌سازی اخبار و شایعات منتشر شده در خصوص قیمت خوراک گاز و سوخت در سال 1402 شد و از شرکت‌های مشارکت‌کننده خواست تا مفاد دستورالعمل افشا را اجرا کنند. اطلاعات شرکت های ثبت شده در سازمان، در صورت تغییر قیمت گاز یا سوخت عرضه شده که اثرات مالی قابل توجهی بر نتایج شرکت دارد، مراتب را در اسرع وقت به همراه آثار مالی مربوط گزارش نماید.

منبع: همدلی