روز جدید :یک مقام پیشین امنیتی ایران گفت که دستگیری روح الله زم بخشی از تبادل امنیت بین ایران و فرانسه بوده و روحلا زم با یک افسر امنیتی فرانسوی مبادله شده است.
انتقال روح الله زم از پاریس به تهران یکی از موضوعات مهم و بحث برانگیز بود که زمینه های زیادی داشت. مقامات امنیتی تا کنون جزئیاتی از این رویداد ارائه کرده اند. برای اطلاع از جزئیات بیشتر این انتقال با اکبر هوشکوشک گفت و گو کرده ایم. اکبر هوشوشک یکی از حراست های وزارت اطلاعات بود و سال ها در بازپرسی وزارت اطلاعات حضور داشت.
سوال: پس از انتقال روح الله زم به کشور این سوال در افکار عمومی مطرح است که این انتقال چگونه صورت گرفته است؟ آیا از جزئیات انتقال روح الله زم و موارد مشابه به دلیل چندین دهه فعالیت امنیتی اطلاع دارید؟
سازمان های اطلاعاتی و امنیتی با یکدیگر تجارت می کنند. به اصطلاح از هم می پرسند. باید اشاره کنم که پس از بهار عربی در خاورمیانه، داعش در خاورمیانه به ویژه سوریه و عراق ظاهر شد.
از زمان ایجاد داعش، بسیاری از شهروندان کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی نیز به خاورمیانه آمده اند و به عضویت داعش درآمده اند. حتی وزیر کشور فرانسه هم اگر اشتباه نکنم اعلام کرد که 700 شهروند فرانسوی به سوریه و عراق آمده و به داعش پیوسته اند.
در میان کسانی که از اروپا و آمریکا برای پیوستن به داعش به سوریه و عراق رفته بودند، به طور طبیعی اعضای سازمان های اطلاعاتی اروپا نیز به آنها پیوستند و به سوریه و عراق رفتند تا ببینند در داخل داعش چه می گذرد. چه کسانی آنجا هستند و چه می کنند؟ در تمام این گونه جنگ ها در سراسر جهان، سیستم های اطلاعاتی معرفی می شوند و اطلاعات مربوط به کشور خودشان جمع آوری می شود تا بدانند چه اتفاقی می افتد. به عنوان مثال، کدام کشورها سلاح ارائه می دهند، کدام کشورها پول می دهند.
افسر امنیتی فرانسوی از پوشش های داعش بود
* یعنی از طرف عضو نیرو می فرستند؟
بله، مثلا افرادی را به عنوان کاندیدای عضویت داعش می فرستند. یکی از میانجی‌های آژانس امنیتی فرانسه که مخفیانه به داعش پیوسته بود، در جریان درگیری‌ها کودکان مبارزان مقاومت را نیز گرفتار کرد. او با نام و نام خانوادگی جعلی عربی به عضویت داعش درآمد. وقتی بچه های مقاومت از او بازجویی می کنند متوجه می شوند که این مرد فرانسوی است.
سازمان امنیت فرانسه نیز با سرویس ایرانی تماس گرفت و گفت که چنین فردی که یکی از افسران بلندپایه ما است به دست یکی از گروه های مقاومت اسیر شده است و چون ایران با گروه های مقاومت ارتباط دارد، او را دوست داشته و آزادش کنید. طرف ایرانی ردیابی شده و مشخص شده است که مردی که اطلاعات فرانسه می خواهد نیروی رده پایینی نیست و درجه دارد.
* پاسخ ایران چه بود؟
افسر امنیتی ایران به فرانسوی ها هم گفته که البته ما هم از شما پرسیدیم.
درخواست ماموران امنیتی ایران چه بود؟
به فرانسوی ها گفتند ما روح الله زم را می خواهیم چون روح الله زم در حوادث سال های 1996 و 1998 مردم را تحریک می کرد و در کانال تلگرامی خود ساخت کوکتل مولوتف را به مردم آموزش می داد و همه را به قیام مسلحانه دعوت می کرد و …
فرانسه قول داده روح الله زم را با برنامه ای به ایران بدهد
پاسخ فرانسه چه بود؟
آژانس امنیت فرانسه (DGSE) بسیار خوب همکاری می کند. بچه های زحمتکش و کوشا سپاه هم برنامه ریزی های خیلی خوبی انجام دادند. اطلاعات سپاه در کنار روح الله زم منبع خوبی داشت. از طرفی فرانسوی ها به ما قول دادند که روح الزم را به شما تحویل می دهیم اما با برنامه.
روح الله زم در نجف ملاقاتی نداشت
روحلا زم در فرانسه هر جا که می رفت یک راننده و دو محافظ در ماشینش بود و ماشین دیگری پشت سرش در حال حرکت و دفاع بود، بنابراین تردد روحلا زم رسمی بود.
روح الله زم چگونه متقاعد شد که به عراق بیاید؟
با این حال روح الله زم قصد دارد به عراق بیاید. فکر می کرد به نجف بیاید و جلساتی داشته باشد. در حالی که قرار نبود هیچ دیداری در نجف داشته باشد. هیچ کس نمی خواست به او پول بدهد.
یعنی سرویس امنیتی فرانسه هم در کلاهبرداری روح الزم نقش داشت؟
آره. آژانس امنیتی فرانسه (DGSE) روح الله زم را با تدابیر امنیتی به فرودگاه پاریس آورد. او را از پاریس به امان، پایتخت اردن آوردند. او چندین ساعت در سالن ترانزیت فرودگاه عمان بود. او نیز از عمان به بغداد آمد. در بغداد، سرویس امنیتی فرانسه روحلا زم را به سفارت فرانسه در بغداد برد. زمانی که زم در سفارت فرانسه در بغداد بود، فرانسوی ها به سرویس ایرانی اطلاع دادند که او در داخل سفارت است و قصد داشت در مقطعی از سفارت خارج شود. در واقع فرانسوی ها به ما خط دادند و بدون اینکه روح الله زم بداند، مبادله انجام شد. ما همچنین افسر امنیتی فرانسوی را که مسئول بچه های مقاومت است آزاد می کنیم.
اطلاعات سپاه طوری برنامه ریزی کرد که فرانسه مقصر نباشد
روح الله زم از سفارت فرانسه در بغداد کجا رفت؟
وقتی زم از سفارت خارج شد، خواست به نجف برود. در بغداد در محل تله خود حضور دارد. تله بسیار خوب، فنی و دقیقی بود. خدا به داد بچه های اطلاعات سپاه برسه. تله خوبی آماده کرده بودند. این نوع کارها قابل تحمل است و در نهایت کار باید یکسان باشد تا فرانسوی ها احساس گناه نکنند. افسر اطلاعاتی فرانسه قبل از خروج از سفارت فرانسه با روحلا زم صحبت کرد و به او گفت که وقتی از نجف به بغداد برگشتی برگرد و به ما اطلاع بده که دنبالت می کنیم و کار بازگشت به پاریس را تمام می کنیم.
در دهه 40 راه های منتهی به عراق شلوغ بود و انتقال روح الله زم کار ساده ای بود.
چه شد که زم از سفارت فرانسه در بغداد خارج شد؟
زمانی که زم از سفارت خارج شد، افسر اطلاعاتی سفارت فرانسه به نیروهای امنیتی ایران اطلاع داد. بچه های ما هم دنبالش رفتند. از بغداد به نجف آمد و در نجف حضور داشت. در نجف زنی که با همکاری ترکیه همراه ما بود به نیروهای ما کمک کرد. در آنجا روح الله زم را دستگیر کردند و سوار ماشین کردند و به مرز ایران بردند. زمان خوبی هم بود، چون چهل سال بود. در دهه 40 جاده نجف به مهران بسیار شلوغ و پر ازدحام بود. در نتیجه زم به راحتی از نجف به کشور منتقل شد.
* گفتید همکاری فرانسوی ها برای انتقال روح الله زم در چارچوب یک طرح مبادله صورت گرفت. جمهوری اسلامی ایران کی و چگونه این افسر فرانسوی را آزاد کرد؟
زمانی که روح الله زم از مرز ایران عبور کرد و وارد کشور شد، افسر امنیتی فرانسوی از دمشق به استانبول منتقل شد و در آنجا به فرانسوی ها تحویل داده شد.
نقش ترک ها در این میان چه بود؟
MIT ترکیه (آژانس اطلاعات و امنیت ترکیه) در چهل سال گذشته همیشه با ما کار کرده است. ما همچنین با میت همکاری و تبادل نظر کردیم. ما و ترک ها تاکنون هر درخواستی را با رضایت طرفین از یکدیگر داشته ایم. مثلا فولادوند توسط جسد ترک در تهران پیاده شد. ایران در ازای فرود بر فولادوند، مردی را که تحت تعقیب ترکها بود، تحویل داد.
این دستگیری با همکاری اطلاعات ترکیه صورت گرفت
سوال: نحوه دستگیری حبیب اسیود رهبر جنبش النضال العربی توسط الاحواز ترکیه چگونه بود؟
آره. حبیب اسود، رهبر جنبش النضال نیز از ترکیه به ایران تحویل داده شد. از این قبیل تبادلات بین نیروهای امنیتی ایران و سپاه ترکیه زیاد است. البته آنها هم الزاماتی دارند که ما رعایت می کنیم.