روز جدید : سرعت اینترنت در روزهای اخیر به شدت کاهش یافته است و کاربران اینترنت در شبکه های اجتماعی به انتقاد و البته ابراز خشم خود از وضعیت موجود پرداخته اند. برخی می گویند کاهش سرعت اینترنت به دلیل اجرای طرح حفاظت از کاربران فضای مجازی است. رویداد۲۴ در گفتگو با منابع آگاه در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و همچنین شرکت زیرساخت، مشکل از کجاست.
تجربه کاربران اینترنت در کشور نشان می دهد که سرعت اینترنت در تمامی زیرساخت ها اعم از ثابت و سیار کاهش چشمگیری داشته است. ISP شاتل قبل از هر کارشناسی یک پیام ضبط شده را برای همه کاربران خود پخش می کند و دلیل تاخیر را قطعی شبکه عنوان می کند.
بر اساس آخرین آمار منتشر شده در تست سرعت، ایران از بین 179 کشور جهان از نظر سرعت اینترنت ثابت در رتبه 141 قرار دارد که کمتر از لیبی و بورکینافاسو است. این در حالی است که ایران در فروردین ماه از نظر سرعت اینترنت در رتبه 83 جهان قرار گرفت.
آیا تاخیر اینترنت مربوط به طرح حفاظت است؟
تقارن بین کاهش سرعت اینترنت و تغییر دولت نشان می دهد که تغییر در سیاست های دولت ممکن است باعث کندی قابل توجهی در کشور شده باشد. در عین حال برخی از امکان اجرای طرحی با عنوان «حمایت از کاربران فضای مجازی» با چراغ خاموش خبر داده اند. اظهارنظر اخیر وزیر ارتباطات درباره اجرای طرح حمایت از حقوق مصرف کنندگان فضای مجازی نیز به این رسوایی دامن می زند. عیسی زارع پور چندی پیش از انتشار آخرین نسخه طرح حفاظتی در رسانه ها گلایه کرد. او گفت: «آنچه که من از ابتدا فکر می کردم اشتباه بود این بود که بحث میانجی گری شد. در حالی که این بحث باید در سطح نخبگان حل شود، اما به دغدغه همه مردم تبدیل شده است.»
رویداد۲۴ از سخنگوی کمیته ویژه خواست تا طرح دفاعی را بررسی کند. لطف الله سیاهکلی نماینده مجلس و عضو کمیسیون ویژه طرح دفاعی هرگونه اجرای این طرح را بدون استثنا بدون تصویب کلیات مجلس رد کرد. وی به رویداد۲۴ گفت: طرح حفاظت هنوز به طور جدی در کمیته مورد بحث قرار نگرفته و حتی کلیات آن به تصویب کمیته نرسیده است، بنابراین تاخیر اینترنتی ربطی به طرح حفاظتی ندارد.
وی گفت: طرح حفاظتی به دستگاه های تحقیق و تفحص واگذار شده و نظرات آنها باید در کمیسیون بررسی شود. بنابراین اتفاقی که برای کاهش سرعت اینترنت افتاد این است که از وزیر ارتباطات بپرسیم چرا سرعت اینترنت کم شده است.
برخی معتقدند کاهش قابل توجه سرعت اینترنت بیشتر به دلیل ترافیک خارجی است تا ترافیک داخلی. این بدان معناست که دولت سعی دارد سرعت اینترنت سرورهای خارجی را کاهش دهد و اینترنت سرورهای داخلی را افزایش دهد. چیزی که حداقل در دو لحظه ملموس اتفاق افتاد. یک بار در آبان ماه سال 98 که دسترسی کاربران به سرورهای خارجی به مدت 11 روز به طور کامل مسدود شد و تنها امکان استفاده از اینترنت ملی فراهم شد و بار دیگر کاهش چشمگیر سرعت برخی از پیام رسان ها مانند تلگرام و وایبر به دستور یک منشی دادگاه
کاربران اینترنت نگران هستند که سرنوشت تلگرام، وایبر و حادثه آبان 98 به تمامی سایت ها و شبکه های مستقر در سرورهای خارجی و به اصطلاح اینترنت ملی سرایت کند. با وجود همه این شواهد، دولت هرگونه سیاست کاهش سرعت اینترنت و مسدود کردن دسترسی خارجی به اینترنت را رد کرده است. عیسی زارع پور هم تراز بودن ایران و افغانستان از نظر سرعت اینترنت را تکذیب کرد و گفت 100 پله از افغانستان جلوتریم! اظهارات وزیر به اینترنت همراه این است که وضعیت ایران 100 درجه با افغانستان متفاوت است. در مورد اینترنت ثابت ایران تنها 38 پله بالاتر است. البته وزیر ارتباطات از مردم خواست صبور باشند زیرا به زودی سرعتی که در آینده مشخص می شود چندین برابر سرعتی است که مردم شاهد آن هستند.
برخلاف رویه دولت حسن روحانی، شرکت ارتباطات زیرساخت تمایلی به پاسخگویی و اطلاع رسانی دقیق از عملکرد چند ماهه خود ندارد. در وزارت ارتباطات در دوره آذری جهرمی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت به رسانه ها از افزایش پهنای باند هر چند هفته یک بار خبر داد. با کاهش چشمگیر سرعت و پهنای باند اینترنت، این پاسخگویی نیز به طور طبیعی مختل می شود.
شرکت زیرساخت: مسئولیت اینترنت با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی کند است!!
یک منبع آگاه از شرکت ارتباطات زیرساخت اذعان داشت: سیاست رسانه ای شرکت زیرساخت بنا به درخواست وزارت ارتباطات تغییر کرده است، بنابراین هرگونه اطلاع از پهنای باند و سرعت اینترنت باید از طریق کانال های رسانه ای این وزارتخانه منتشر شود.
این منبع از مسئولیت شرکت ارتباطات زیرساخت برای کاهش پهنای باند و سرعت اینترنت تا رویداد 24 آگاه است که گفته می شود منبع بسیاری از این تصمیمات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بوده است. ارتباطات زیرساخت در واقع مسئول ساخت بزرگراه است، اما اینکه خودرویی در بزرگراه حرکت می کند یا سرعت حرکت آن بستگی به تصمیمات نظارتی دارد که مکانیسم های نظارتی در اینجا هستند. کار شرکت زیرساخت ساخت بزرگراه است و در ماه های اخیر هیچ خللی در روند ساخت زیرساخت ها ایجاد نشده است.
رویداد۲۴ درباره نقش سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با یکی از کارشناسان این سازمان صحبت کرد. این کارشناس بیانیه شرکت ارتباطات زیرساخت را زیر سوال برد و در رویداد۲۴ گفت: شرکت زیرساخت مسئول تمامی مسائل مربوط به پهنای باند کشور است و تمامی اطلاعات مربوط به کاهش، افزایش و حذف زیرساخت ها باید افشا شود.
وی گفت: آیین نامه تعرفه ها و پهنای باندی که وارد کشور می شود در کمیسیونی به نام کمیسیون تنظیم مقررات تصویب می شود. اما این کمیسیون سرعت را تعیین نمی کند. در نتیجه شرکت زیرساخت موظف به اطلاع رسانی از وضعیت پهنای باند کشور است که چرا این شرکت مسئولیت پهنای باند کشور را بر عهده دارد.
این مقام مسئول در خصوص سرعت اینترنت نیز تاکید کرد که رگولاتوری تنها تعرفه اینترنت را تعیین می کند و به شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنت اطلاع رسانی می کند. وی گفت: رگولاتوری نقشی در کاهش سرعت اینترنت در ماه های اخیر نداشته است و عوامل متعددی وجود دارد. توسعه ارتباطات ثابت ما در کشور از رشد تقاضا برای مردم عقب است و به همین دلیل شبکه تلفن همراه کشور تحت فشار است. یعنی مردم از اینترنت موبایل استفاده می کنند. اینترنت موبایل نیز محدودیت هایی دارد. شبکه تلفن همراه اشباع شده و شرکت زیرساخت نمی تواند کیفیت بهتری ارائه دهد. وزارت ارتباطات برای حل این مشکل توسعه اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری را در دستور کار قرار داده است. هفته گذشته از اجرای این طرح رونمایی شد.
این مقام آگاه ارتباط کاهش اینترنت با سیاست های دولت جدید را تکذیب کرد و گفت: هم آقای زارع پور وزیر ارتباطات و هم آقای عباسی رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در جمع خبرنگاران اعتراف کردند که وجود ندارد. سیاست کاهش سرعت اینترنت . »
مشکل سرعت اینترنت از افرادی است که مربوط به بدنه وزارت ارتباطات نیستند
سجاد بنابی، معاون شرکت ارتباطات زیرساخت در دولت حسن روحانی نیز ارتباط قطعی اینترنت با سیاست های دولت ابراهیم رئیسی را تکذیب کرد. بنابی در گفت و گو با رویداد۲۴ گفت: به نظر من تغییری در سیاست وجود ندارد، اما دلیل اصلی آن این است که دولت به تازگی روی کار آمده و بسیاری از کارمندانی که در وزارت ارتباطات کار می کردند خارج از وزارتخانه بودند. هشت سال پیش افرادی که به قدرت رسیدند سال ها در وزارت ارتباطات کار کردند. بنابراین فکر می کنم مدتی طول می کشد و تغییری در سیاست ها ایجاد نخواهد شد.
بنابی ابراز امیدواری کرد که کار وزارت ارتباطات به زودی به حالت عادی بازگردد و گفت: بیشتر مشکلات کاهش اینترنت و پهنای باند ارتباطی به سیاست دولت ندارد. او فکر کرد که آیا این تاخیر ربطی به طرح حفاظت دارد؟ تا جایی که من می دانم هنوز طرح حفاظت اجرایی نشده است.
بنابی با توجه به وظایف شرکت ارتباطات زیرساخت و رگولاتوری در افزایش و کاهش پهنای باند و سرعت اینترنت، بر نقش هر دو تاکید کرد. شرکت زیرساخت در واقع ساختار شبکه است و مسئولیت خرید پهنای باند را بر عهده دارد. اما یکسری مشکلات در لایه دسترسی در اپراتورها وجود دارد که توسط سازمان نظارتی نظارت و کنترل می شود.
وی تاکید کرد: سیاست خرید کم و بیش پهنای باند در واقع تحت کنترل شرکت زیرساخت است اما مشکل فقط در این لایه نیست. یعنی حتی اگر شرکتی پهنای باند کافی بخرد و کیفیت خوبی در لایه دسترسی اپراتورهای موبایل و ثابت نداشته باشد، مردم تجربه بدی از اینترنت خواهند داشت و این در واقع به عهده رگولاتوری است.