روز جدید اقتصاددانان و سخنگویان دولت بار دیگر ارقام و آمارهای جدیدی در خصوص بهبود شاخص های اقتصادی در روزهای اخیر ارائه کردند که نیاز به تبیین، مطالعه و تحلیل دارد.
مثلاً اعلام می شود که «تورم مهار شده است»، «رشد نقدینگی متوقف شده است» و «شرایط معیشتی بهبود یافته است».
لازم به ذکر است که به جز مقامات دولتی، هیچ شخص یا نهاد دیگری به آمارهای اقتصادی کشور دسترسی ندارد تا بر اساس آن آمارها را نقد کند. بنابراین این اعداد توسط متولیان دولتی جمع آوری، محاسبه و اعلام می شود. اما واقعیت این است که این نوع ادعاها بیشتر بازی با کلمات و اعداد است و برای سرپوش گذاشتن بر مسائل زیربنایی مطرح می شود.
با این بازی ها شاید بتوان برای مدت کوتاهی افراد غیرمتخصص را سرگرم کرد، اما کارشناسان و اساتید خبره دانشگاه از پشت پرده این اعداد آگاه هستند و می دانند در دنیای واقعی چه می گذرد.
در مجموع مجموعه نشانه های بهبود اقتصاد باید در زندگی عادی و روزمره مردم مشهود باشد. نمونه عینی چنین رفتاری را می توان در روند درمان بیماری که روی تخت بیمارستان دراز کشیده و با مشکلات متعددی مواجه است و به کما رفته است مشاهده کرد. حالا تصور کنید پزشک این بیمار گهگاه سرش را پیدا می کند و گزارش می دهد که حال بیمار رو به بهبود است، کلسترول، اوره و ضربان قلبش بهتر شده است، اما علائم بهبودی بیمار نه تنها قابل مشاهده نیست، بلکه وضعیت بدتر هم شده است. طبیعی است که پس از مدتی نزدیکان بیمار به بیهودگی اطلاعات این پزشک شک کرده و به وی اعتراض می کنند.
بنابراین وقتی متولیان از بهبود صحبت می کنند باید طوری صحبت کنند که با واقعیت های جامعه مغایرت نداشته باشد. تورم در این دولت که در ژوئن و ژوئیه تمام رکوردهای قبلی را شکست، ممکن است در ماه اوت بین 1 تا 2 درصد کاهش یابد، اما این به معنای بهبود نیست.
این بیشتر یک بازی اعداد و کلمات است. واقعیت اقتصادی برای مردم قیمت تخم مرغ است که به 100 هزار تومان به بالا می رسد. این کره ای است که بیش از 12 برابر شده است، و گوشتی است که برای بسیاری از مردم خرید آن دشوار (اگر نه غیرممکن) شده است. واقعیت اقتصادی برای مردم کاهش قدرت خرید است و هر چقدر سخنگوی دولت جلوی دوربین بایستد و با لبخند اعلام کند تورم رام شده است! برای مردم خوب نیست
بهتر است به جای این رویکرد، مسئولان با مردم صادق باشند و بگویند مردم ما می دانیم در چه وضعیتی هستید و می دانیم که اداره زندگی در این شرایط سخت است. ما می دانیم که تهیه جهیزیه، هزینه تحصیل، پوشاک، اجاره خانه و غیره برای شما سخت است، عذرخواهی می کنیم و مطمئن باشید که تمام تلاش خود را برای بهبود وضعیت انجام خواهیم داد.
اما دولت به اشتباه سعی می کند با اعداد و ارقام بازی کند و تصویری از بهبود ارائه دهد. برای مردم، شاخص های اقتصادی به این معناست که چه زمانی می توانند لبنیات، گوشت بخرند، خانه ای را که می خواهند اجاره کنند و غیره.
ای کاش به جای این نوع بازی اعداد اقتصادی، دولت اعتراف می کرد که با حذف ناگهانی ارز 4200 اشتباه کرده است (همانطور که دولت قبل باید اعتراف می کرد که ارز 4200 تومانی را به اشتباه در دست عده ای قرار داده است) ) . برای دولت خیلی راحت است که به مردم بگوید اشتباه است و توسط یک عده مردم عادی گمراه شده است. کارشناسانی که به دولت می‌گویند افزایش ۷ تا ۸ درصدی قیمت‌ها فقط در چند قلم کالای محدود اتفاق می‌افتد، اما در واقع دامنه اقلام و خدمات در کشور گران شده است.
لازم به ذکر است که تبعات این گرانی‌ها تنها در حوزه اقتصادی باقی نمی‌ماند، بلکه به سایر حوزه‌های اجتماعی، خانوادگی، اخلاقی و غیره نیز سرایت می‌کند. امروز آمار دزدی های خرد، زورگیری، قتل، خشونت خانگی و… اما این آمار ذکر نمی شود. این همه فرار مالیاتی، اختلاس، فساد و… ناشی از این نوع تصمیم گیری های غلط در زمینه های اقتصادی و استراتژیک است. ای کاش دولت و سایر متولیان امر ریشه مشکلات را درک می کردند و برای رفع آن با روش های تخصصی و کارشناسی در دستور کار قرار می دادند.