سهام عدالت گونه‌ای یارانه است که بنابر نظر دولت نهم، از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن واگذار می‌شود. دولت، هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرده‌است.
بر اساس طرح «سهام عدالت»، بخشی از سهام شرکت‌های دولتی معین، به قشرهای کم‌درآمدتر فروخته می‌شود. این سهام در سبدی شامل ۴۳ شرکت بورسی و فرابورسی قرار می‌گیرند.
در حال حاضر، حدود ۴۹ میلیون نفر در ایران مشمول سهام عدالت هستند. ارزش این سهام در پایان سال ۱۴۰۰، حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان بود.
سهامداران عدالت می‌توانند به دو روش مستقیم و غیرمستقیم، از سهام خود بهره‌مند شوند. در روش مستقیم، سهامداران خود مدیریت سهام خود را بر عهده می‌گیرند. در روش غیرمستقیم، سهامداران سهام خود را به یک شرکت کارگزاری می‌فروشند و از سود آن بهره‌مند می‌شوند.
در سال‌های اخیر، بحث‌های زیادی درباره نحوه مدیریت سهام عدالت مطرح شده است. برخی معتقدند که دولت باید مدیریت سهام عدالت را به خود سهامداران واگذار کند. برخی دیگر معتقدند که دولت باید مدیریت سهام عدالت را به بخش خصوصی بسپارد.در سال ۱۴۰۱، دولت تصمیم گرفت که سهام عدالت را آزادسازی کند. این آزادسازی در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول، حدود ۵۰ درصد از سهام عدالت آزاد شد. در مرحله دوم، حدود ۵۰ درصد دیگر از سهام عدالت آزاد شد.
سهامداران عدالت می‌توانند از طریق سامانه سهام عدالت، به صورت غیرحضوری، نسبت به آزادسازی سهام خود اقدام کنند.آینده سهام عدالت
آینده سهام عدالت نامشخص است. برخی معتقدند که سهام عدالت می‌تواند به یک ابزار سرمایه‌گذاری سودآور برای سهامداران تبدیل شود. برخی دیگر معتقدند که سهام عدالت ارزش چندانی ندارد و سهامداران باید آن را به فروش برسانند.
تنها زمان می‌تواند نشان دهد که آینده سهام عدالت چگونه خواهد بود.
نحوه انتقال سهام عدالت متوفیان
در صورتی که فردی که مشمول سهام عدالت بوده است، فوت کند، سهام عدالت وی به وراث وی منتقل خواهد شد.
شرایط انتقال سهام عدالت متوفیان
برای انتقال سهام عدالت متوفیان، لازم است که وراث وی مراحل زیر را طی کنند:
- اخذ گواهی حصر وراثت: اولین قدم برای انتقال سهام عدالت متوفیان، اخذ گواهی حصر وراثت از دادگاه صالح است.
- ثبت نام در سامانه سجام: وراث متوفی باید در سامانه سجام ثبت نام کنند.
- مراجعه به یکی از کارگزاری‌های منتخب: پس از ثبت نام در سامانه سجام، وراث متوفی باید به یکی از کارگزاری‌های منتخب مراجعه کنند.
مدارک لازم برای انتقال سهام عدالت متوفیان
وراث متوفی برای انتقال سهام عدالت وی، باید مدارک زیر را به همراه داشته باشند:
- اصل یا تصویر برابر با اصل گواهی حصر وراثت
- اصل یا تصویر برابر با اصل کارت ملی و صفحه اول شناسنامه تمامی وراث
- در صورتی که مادر متوفی جزو وراث باشد، ارائه تمامی صفحات شناسنامه متوفی و وراث الزامی است
- در صورتی که فرد متوفی یا وراث، نام یا نام خانوادگی خود را تغییر داده باشند، ارائه تمامی صفحات شناسنامه الزامی است
- در صورتی که فرد متوفی، تعدد زوجین داشته باشد، ارائه شناسنامه تمامی زوجات الزامی است
مراحل انتقال سهام عدالت متوفیان
پس از ارائه مدارک لازم به کارگزاری منتخب، کارگزاری نسبت به انتقال سهام عدالت متوفی به وراث وی اقدام خواهد کرد.
نکات مهم
- انتقال سهام عدالت متوفیان، به صورت رایگان انجام می‌شود.
- وراث متوفی می‌توانند به صورت حضوری یا غیرحضوری نسبت به انتقال سهام عدالت وی اقدام کنند.
- در صورت فوت متوفی بعد از تاریخ ۱۴۰۰/۰۵/۰۱، وراث وی ملزم به پرداخت مالیات بر ارث سهام عدالت هستند.
زمان انتقال سهام عدالت متوفیان
تاکنون، سازمان بورس و اوراق بهادار، زمان دقیقی برای انتقال سهام عدالت متوفیان اعلام نکرده است. با این حال، انتظار می‌رود که این فرآیند در سال جاری انجام شود.
نتیجه گیری
انتقال سهام عدالت متوفیان، فرآیندی نسبتا ساده است که با طی کردن مراحل قانونی و ارائه مدارک لازم، می‌توان آن را انجام داد.
انتقال سهام عدالت متوفیان راحت شدسامانه انتقال سهام عدالت متوفیان به وراث با نام “میراث” در مراسم افتتاحیه دهمین نمایشگاه بین‌المللی بورس، بانک، بیمه و خصوصی‌سازی کیش با حضور رئیس سازمان خصوصی سازی و رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار رونمایی شد.در حاشیه نمایشگاه بورس و بانک و بیمه از سامانه میراث که سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان است رونمایی شد.