آخرین گزارش اتاق ایران از کل اقتصاد نشان می‌دهد که تولیدکنندگان در شهریورماه با 13 مشکل عمده مواجه بوده‌اند و در این میان نگرانی‌هایی درباره آینده فعالیت‌های خود دارند. به گفته آنها، شروع قطعی اینترنت به صورت سراسری در مهرماه عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت.
پیش از این بررسی‌های تجارت نیوز با استناد به داده‌های سازمان امور مالیاتی نشان می‌داد قطع روزانه اینترنت در ایران حداقل 3000 میلیارد تومان ضرر را برای مشاغل به همراه دارد. جمشید عدالتیان شهریاری، فعال بخش خصوصی، با اعلام اینکه با توقف و کاهش فروش اینترنتی، تولید برخی از کارخانه‌ها بین 30 تا 40 درصد کاهش یافته است، گفت: به دلیل قطعی اینترنت در ایران، بسیاری از کسب‌وکارها نسبت به این موضوع ابراز پشیمانی خواهند کرد. ترویج اقتصاد دیجیتال
آتش مداوم اینترنت در دامان تولید
بر این اساس به نظر می رسد آتش پیوسته اینترنت به حوزه توزیع و فروش سرایت کرده است که بخش تولید را نیز تحت تاثیر قرار داده است. به نظر می رسد با ادامه این روند حتی برخی از کسب و کارها نیز ورشکسته و تعطیل می شوند، هرچند مسئولان و دولتمردان تلاش کردند علت راکد بودن شرایط تولید را به گردن تحریم ها و کاخ سفید بیندازند، اما بررسی انجام شده در شماخ الاخنات نشان می دهد که در مواجهه با مشکلات وجود دارد. در داخل کشور نیز آثار تحریم ناچیز است، فعالان اقتصادی علاوه بر قطع اینترنت همچنان با شش مشکل بزرگ دیگر در شهریور ماه مواجه بودند.
افزایش دستمزد نیروی کار
مدیران خرید بر این باورند که به دلیل دستمزدها و مزایای کم نیروی کار، گردش نقدینگی داخلی و نقدینگی مشتری پایین است. بنابراین پیشنهاد افزایش دستمزد نیروی کار به ویژه در متالورژی را دادند.
کمبود نیروی کار با وجود مشکل بیکاری!
در حالی که حدود نیمی از جمعیت کشور هیچ مشارکت رسمی در اقتصاد ایران ندارند و بیکاری یکی از مشکلات اصلی جوانان است، فعالان اقتصادی کمبود نیروی کار را یکی از مهم ترین مشکلات خود می دانند. همانطور که گفته شد، بسیاری از شرکت ها با کمبود نیروی کار و کارگر مواجه هستند. در نتیجه، تقاضای مشتری و فروش داخلی در تمام صنایع کاهش یافته است. در همین حال، بخش دیگری از نیروی کار نیز ممکن است به دلیل قطع اینترنت شغل خود را از دست بدهند.
همچنین به دلیل کمبود شدید نقدینگی، صنایع قادر به خرید مواد اولیه نیستند و تولید با ظرفیت بسیار کمتر از ظرفیت واقعی انجام می شود. به ویژه پس از حذف ارز ترجیحی و چند برابر شدن مواد اولیه مورد نیاز خوراک دام و طیور و قیمت های فروش اجباری، با کمبود شدید نقدینگی مواجه شده اند. صنایع کشاورزی بیش از سایر صنایع در این حوزه متاثر می شوند.
این در حالی است که بانک ها در اعطای تسهیلات به شرکت ها بسیار کند عمل می کنند و در بسیاری از موارد از ارائه اسناد به شرکت ها برای اخذ تسهیلات بانکی خودداری می کنند و یا به وعده های خود عمل نمی کنند. به دلیل کمبود شدید نقدینگی، شرکت ها در تامین سرمایه در گردش خود با مشکلات زیادی مواجه هستند. صنایع لاستیک و پلاستیک، شیمیایی، متالورژی و کشاورزی از جمله این صنایع هستند. اکنون با قطع اینترنت، بانک ها ممکن است بهانه جدیدی برای ارائه خدمات داشته باشند.
تولیدکنندگان همچنان باید با اقتصاد دستوری برنامه ریزی کنند. قیمت های دستوری باعث شد هزینه تولید با قیمت فروش نامتناسب باشد. در همین حال، شرکت‌های فعال در بخش مواد غذایی با کمبود تقاضای مشتری مواجه هستند.
فشار تامین اجتماعی بر شرکت ها نیز ادامه دارد. به گفته تولیدکنندگان سازمان تامین اجتماعی، هزینه های هنگفت و ناعادلانه از شرکت ها دریافت می کند و خدمات مناسبی برای این امر ارائه نمی دهد. تولیدکنندگان مواد غذایی بیش از سایر صنایع از این مشکل شکایت دارند.
مشکل نحوه تسویه تعهدات ارزی
مشکلات فعالان اقتصادی تنها به قطع اینترنت و شش مورد ذکر شده خلاصه نمی شود. وجود راهی برای تسویه بدهی ارزی همچنان یک مانع بزرگ برای صادرکنندگان محسوب می شود. از جمله در کشورهایی که ریال آنها صادر می شود (مانند عراق و افغانستان) زیرا باید رقم دلار در اظهارنامه مالیاتی گزارش شود. تا زمانی که ریال دریافت شود و باید نیم دلار به سامانه تحویل دهند. این آسیب بیشتر متوجه صادرکنندگان نفت و گاز بود و در شهریورماه صنایع پایین دستی از جمله لاستیک و پلاستیک در تامین مواد اولیه پتروشیمی با مشکل مواجه شدند.
در ماه یاد شده به دلیل تعطیلات اربعین صادرات به کشور عراق به ویژه در استان های مرزی کاهش زیادی داشته است. از جمله تولیدکنندگانی که با مشکلات جدی مواجه هستند می توان به صنایع معدنی غیرفلزی اشاره کرد.
فعالان اقتصادی برای حل معضل قاچاق و کمک به تولیدکنندگان داخلی پیشنهاد جلوگیری از واردات این گونه محصولات چینی را مطرح کردند. تولیدکنندگان کاشی و سرامیک بیش از سایر صنایع بر این معضل تاکید داشتند، در این میان صنایع خودرو و قطعات وابسته همچنان درگیر وصول بدهی هستند و این مشکل را یکی از مشکلات عمده فعلی خود می دانند.
علاوه بر این، تولیدکنندگان چوب، کاغذ و مبلمان با کمبود و محدودیت کاغذ مواجه هستند. بر اساس اعلام آنها، وزارت ارشاد فقط سهمیه کاغذی ناشران را منتشر می کند و برای بسته بندی و حتی صنایع دارویی سهمیه ای تعیین نمی کند. در حالی که قرار بود این کاغذ به بورس برسد که محقق نشد. در حال حاضر تنها تعداد کمی از تامین کنندگان کاغذ توزیع شده وجود دارد و دسترسی اکثر صنایع به قیمت آزاد است که مشکلات زیادی را در صنایعی مانند بسته بندی دارویی ایجاد می کند.
حال سوال این است که کدام یک از 13 مشکل ذکر شده تحریم موثر است. به نظر می‌رسد تحریم‌ها بهانه‌ای برای فرار از مسئولیت برخی مسئولان شده است، البته اخیراً شکل‌گیری اعتراض‌ها بهانه جدیدی برای چشم پوشی گروهی از مشکلات موجود و راه‌حل آن شده است. محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز امروز با اشاره به وضعیت کنونی کشور و تداوم اعتراضات هشدار داد که نتیجه منفی آن در معیشت مردم در آینده دیده خواهد شد. ماه ها! در حالی که تصمیم گیرندگان مستقیماً معیشت 10 میلیون نفر را با قطعی اینترنت در حدود سه هفته هدف قرار داده اند.