روز جدید یک کارشناس مسائل بین الملل گفت: وزیر امور خارجه ایران رسما اعلام کرد که همچنان به دنبال تشکیل شورای امنیت سازمان ملل هستیم. مذاکرات ممکن است مدتی در وین علنی بوده باشد، اما در عین حال ممکن است مذاکرات محرمانه و بدون مکان مشخص باشد.
عبدالرضا فرجی راد، کارشناس مسائل بین الملل و سفیر سابق در نروژ و مجارستان در گفت و گو با قرن نو درباره گزارش اخیر آژانس در مورد برنامه هسته ای ایران و گمانه زنی ها درباره نشست شورای حکام گفت: گزارش آژانس برای آژانس منفی اعلام شد. پس از ماه ها اختلاف بر سر اقدام و توافق.
وی افزود: اما زمانی که خبر رسید بایدن نمی‌خواهد سپاه را از فهرست تروریست‌ها خارج کند و مذاکرات حداقل دو ماه و نیم، حداقل در وین، متوقف شده است، آقای گروسی گزارش منفی داد. سه یا چهار سایت هسته ای مورد بحث حل نشده باقی می مانند، در حالی که محتوای اورانیوم غنی شده ایران به شدت افزایش یافته است.
چراغ سبز رافائل گروسی
این تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: قطعاً رافائل گروسی برای ارائه این گزارش چراغ سبز نشان داده است، به عبارتی در زمانی که شورای حکام در حال برگزاری است این گزارش را داده است. از یک طرف کنگره راب راب را نامید. او همچنین گزارشی به کنگره ارائه کرد مبنی بر اینکه اعضای کنگره تا حدودی با سیاست های کاخ سفید مخالف هستند. راب مالی نیز سعی کرد طوری صحبت کند که هم آنها را متقاعد کند و هم به طور کامل جلوی مذاکرات را نگیرد. در واقع او نمی توانست بهتر صحبت کند.
وی گفت: تمام فضایی که ایجاد می شود به این دلیل است که در جلسه شورای حاکمیت قطعنامه منفی علیه ایران تصویب می شود. ما هنوز نمی دانیم که آیا این قطعنامه تصویب می شود یا خیر. زیرا آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها که چهره‌های اصلی هستند، در اظهارات و مصاحبه‌های خود چندان اظهار نظر منفی نکردند.
اروپا و آمریکا به برجام امیدوار هستند
این دیپلمات سابق خاطرنشان کرد: در واقع در قطعنامه های قبلی که رویکرد سلبی حاکم بود، اروپایی ها و آمریکایی ها اظهارات منفی می کردند، اما اکنون تصور می شود که در حال رایزنی هستند و در شرایط سختی قرار دارند. از یک طرف به دنبال بستن همه راه ها نیستند و می گویند پایانی ندارد، در واقع هنوز امیدوارند. از سوی دیگر آنها نیز تحت فشار کنگره، رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای ثروتمند عربی نگران هستند.
تصمیمات سخت آمریکا و اروپا در قبال ایران
فرج راد تاکید کرد: در واقع شرایط جهانی بسیار تغییر کرده و تصمیم گیری ها را سخت کرده است. جنگ در اوکراین نیز ادامه دارد و انتظار نمی‌رود که جنگ در اوکراین در هفته‌های آینده پایان یابد، زیرا روسیه به سطحی که اروپا و ایالات متحده از نظر داخلی و دموکراتیک انتظار داشتند، نرسیده است، بنابراین مردم شلوغ هستند. برای سازماندهی اعتراضات گسترده، اقتصاد روسیه سقوط خواهد کرد. نکته مهم دیگر این است که قیمت انرژی به 120 دلار رسیده است که به نوعی آمریکا و اروپا را نگران کرده است.
شانس پذیرش قطعنامه کم است
وی افزود: اروپا و آمریکا در پی حمله روسیه به اوکراین، حمله چین به تایوان را نیز بی خطر می دانند، به ویژه اینکه چینی ها در حال انجام مانورهای دریایی و هوایی هستند. ما همچنین با بحران کره شمالی روبرو هستیم که روز به روز در حال افزایش است. بنابراین اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها نمی‌خواهند بحران چهارمی را به نام ایران اضافه کنند، بنابراین این بحران چهارم هم غیرقابل کنترل است و هم قیمت انرژی را در دنیا بالا می‌برد و در نتیجه بحران‌های داخلی برای غرب ایجاد می‌کند.
فرج راد گفت: در روزهای آینده اگر اظهارات و مصاحبه های منفی از سوی مقامات غربی شنیده شود، به این معنی است که احتمال تصویب قطعنامه علیه ایران زیاد است. در غیر این صورت یعنی توافق کرده اند که الان قطعنامه منفی صادر نشود، «چون اگر نتوانند از این قطعنامه استفاده کنند و به شورای امنیت نفرستند، فایده ای ندارد.
مذاکرات محرمانه در حال انجام است
این تحلیلگر مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: بنابراین مسائل کمی پیچیده است، فکر می کنم مذاکرات به صورت مخفیانه انجام می شود تا اجازه ندهند این قطعنامه صادر شود و شرایط را پیچیده کند. البته رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی هر کاری که ممکن است برای صدور قطعنامه انجام می دهند، اما اروپا و کاخ سفید نمی خواهند این اتفاق بیفتد. اگرچه آنها می‌خواهند ایران را برای ادامه مذاکرات تحت فشار قرار دهند، اما به دنبال سخت‌تر یا پیچیده‌تر کردن اوضاع نیستند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال شکست مذاکرات وجود دارد، گفت: در ابتدای مذاکرات برجام قبل از حضور آقای ترامپ، عده ای به عنوان مخالفان داخلی برجام حضور داشتند و نگذاشتند مذاکرات به پایان برسد، اما زمانی که هستیم برای کاهش شانس توافق، همچنان که در شرایط کنونی، اپوزیسیون داخلی ایران و آمریکا سر و صدای بیشتری به پا می کنند و این طبیعی است، یعنی تلاش می کنند این مذاکرات به نتیجه نرسد. همچنین در همین راستا تلاش می کند.
فرج راد گفت: وقتی شانس مذاکره بیشتر می شود طبیعی است که صدای مخالفان کمتر شنیده شود.
دولت اصلی در برجام نقشی ندارد
وی در پاسخ به این سوال که دولت آقای رئیسی تا چه اندازه باید در این زمینه تصمیم مناسبی اتخاذ کند؟ وی تاکید کرد: ابتدا باید دید استراتژی چیست. در واقع این موضوع مربوط به دولت عمومی نیست. دولت اصلی در برجام نقشی ندارد. مجموعه ای از ایده های مختلف تأثیرگذار است، بنابراین باید ببینیم که آیا استراتژی دولت تغییر کرده است یا همان استراتژی قبلی است و فقط امتیاز بیشتری می خواهد.
فرج راد تاکید کرد: وزیر امور خارجه ایران رسما اعلام کرده که همچنان به دنبال برجام هستیم. مذاکرات ممکن است مدتی در وین علنی بوده باشد، اما در عین حال ممکن است مذاکرات محرمانه و بدون مکان مشخص باشد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در عمان را تایید می کنید که آیا عمانی ها میانجی این مذاکرات هستند یا خیر؟ وی گفت: وقتی اروپا و آمریکا سکوت می کنند یعنی یک سری اقدامات در حال انجام است وگرنه اینطور نیست.