روز جدید : روابط دیپلماتیک ایران و مصر پس از امضای معاهده صلح مصر با اسرائیل در سال 1979 قطع شد. اما اخیراً مصر و ایران با صدور بیانیه‌هایی از سوی دیپلمات‌های خود تمایل تهران و قاهره را برای بهبود روابط اعلام کردند.
الحره، خبرگزاری نزدیک به آمریکا به نقل از منابع آگاه نوشت: عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان اخیراً در مورد پرونده هسته ای ایران گفتگوی تلفنی داشتند. منابع آگاه مدعی هستند که پنجره ارتباط قاهره و تهران در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل و مذاکرات کوتاه در بغداد باز است.
به گزارش آفتاب نیوز؛ وزرای خارجه ایران و مصر در اوت گذشته در حاشیه نشست همسایگان عراق در بغداد با یکدیگر دیدار کردند.
هانی سلیمان، مدیر مرکز مطالعات و تحقیقات عرب و پژوهشگر ایرانی، تمایل ایران به بهبود روابط با مصر را با مذاکرات در حال انجام بین تهران و ریاض که به دنبال احیای روابط ایران و عربستان از سال 2016 بود، مرتبط دانست.
وی به الحره گفت: این یکی از گام‌های مثبت برای احیای روابط ایران با عربستان است و امید و حداقل سطحی از اجماع و آرامش را باز می‌گرداند.
حسین رویوران، تحلیلگر سیاسی ایرانی، با الحورا موافق است: «آخرین اظهارات ایران درباره مصر در چارچوب گفتگو با ریاض و فعالیت‌های منطقه‌ای امیر عبداللیان وزیر امور خارجه بیان شد.
وی گفت: رئیس جمهور از زمان انتخابش به عنوان رئیس جمهور، ایجاد روابط مثبت منطقه ای را برای گسترش روابط بین المللی ترجیح داده است.
سلیمان معتقد است تلاش تهران، مصر و ترکیه برای احیای روابط دو کشور نشان می دهد که در مرحله ای هستیم که اتحادها و موازنه قوای جدید در منطقه شکل می گیرد.
او این موضوع را به سیاست خارجی نسبت می دهد که آن را در مصر قوی می داند. سپتامبر گذشته، لبنان، اردن، سوریه و مصر برای استفاده از خط لوله عربی و انتقال گاز طبیعی مصر از طریق سوریه به لبنان توافق کردند. مصر همچنین قراردادهای همکاری در زمینه های انرژی، اقتصاد، امنیت و تجارت با اردن و عراق امضا کرده است.
سلیمان خاطرنشان می کند که هدف مصر از ایجاد یک بلوک جدید دور نگه داشتن عراق از ایران و شبه نظامیان شیعه نزدیک به آن کشور است. او همچنین معتقد است که ایران ممکن است بخشی از درآمدهای خود را از صادرات برق و گاز به بغداد از دست بدهد.
اما راویران این دیدگاه را رد کرد و گفت ایران نمی تواند تمام برق خود را به عراق صادر کند و طبیعی است که عراق برای تامین نیاز خود به برخی کشورهای عربی روی آورد و این تاثیری بر روابط ایران و عراق ندارد.
وی گفت: ایران از همسایگی عراق با کشورهای عربی هراسی ندارد. روابط فرهنگی و تشابهات مذهبی بین ایران و عراق گسترده است. ایران مصر را یکی از مهم ترین کشورهای منطقه و پنجره ای برای حل بسیاری از بحران ها و دستیابی به تفاهم سیاسی می داند.
وی البته معتقد است که تلاش ایران برای ترویج تشیع در مصر یکی از موانع احیای روابط دو کشور است چرا که دولت مصر روی این موضوع حساس است.
راویران با این حال مخالف است و می گوید ایران هیچ ارتباطی با ترویج جمعیت شیعه در مصر ندارد و تشیع یک مشکل داخلی مصر است.
سلیمان به الحره گفت: هدف مصر در مورد ایران جلوگیری از نفوذ این کشور در امور داخلی عراق، سوریه و کشورهای حوزه خلیج فارس، یمن و در نهایت خود مصر است. یکی دیگر از اهداف مصر جلوگیری از ترویج جریانات شیعی از ایران و جلوگیری از صدور انقلاب این کشور به منطقه است. اینها موانعی است که مانع از احیای روابط ایران و مصر شده است.
الحوره به محتاط بودن مصر در مورد ایران اشاره می کند و می نویسد: در سال 2018 پیشنهاد تشکیل ناتوی عربی برای مقابله با نفوذ ایران ارائه شد که مصر از پیوستن به آن خودداری کرد. ایران از موضع مصر استقبال می کند. علاوه بر این، مصر در ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی علیه یمن شرکت نکرده و با انصارالله مورد حمایت ایران درگیری نداشته است.
او گفت: «مصر با چنین سیاست خارجی، ایران را دشمن مستقیم نمی‌داند، اما همچنان آن را دوست نمی‌داند». این بدان معنا نیست که مصر از کشورهای عربی خارج خواهد شد.
سلیمان معتقد است که توپ از قبل در زمین ایران است و این کشور است که باید فضا و سیاست خود را تغییر دهد. با این حال راویران می گوید که ایران همیشه از مصر خواسته است تا روابط خود را احیا کند و اکنون نوبت آن است. وی افزود: امکان تغییر نام خیابان خالد اسلامبولی در ایران وجود دارد، اما این یک مانع واقعی نیست، متأسفانه اراده ای از سوی مصر برای بازگرداندن روابط وجود ندارد. علیه خودش رنج می برد.