علاوه بر بی توجهی مسئولان به جذب پرستار، مهاجرت پرستاران به دلیل کار سنگین، مشکل کمبود نیرو را دوچندان کرده است. در این شرایط است که باید حرف میرزابیگی را جدی گرفت: «گاهی در کشور مرگ و میرهایی داریم که اگر نیرو داشتیم اتفاق نمی افتاد».
“گاهی در کشور مرگ و میرهایی داریم که اگر نیرو داشتیم اتفاق نمی افتاد”; اینها میرزابیگی رئیس سازمان نظام پرستاری کشور است. قطعا کمبود کادر پرستاری مشکل جدیدی نیست، اما اینکه یک مقام مسئول به صراحت اعلام کرده که کمبود نیروی پرستاری تاثیر مستقیمی بر برخی از مرگ و میرها دارد، قابل تامل است.
مشکل کمبود پرستار در سال‌های اپیدمی کرونا به شدت خود را نشان داد. وزارت بهداشت که قبلا با این مشکل برخورد می کرد، کج و مسری بود، بعد از بحران کرونا دیگر نمی توانست مثل قبل عمل کند. به همین دلیل وی از پرستاران خانگی خواست برای جبران کمبود نیرو در قالب پرستاران ترویج طرح، خرید خدمات، 89 روز و… تلاش کنند. 17 هزار پرستار از آن زمان فراخوانده شدند و البته پس از پایان بحران معاف شدند.
انتقاد از اقدام غیرمنصفانه وزارت بهداشت در کنار گذاشتن پرستاران در دوران کرونا باعث شده تا مسئولان درباره جذب این 17 هزار پرستار صحبت کنند. 19 آذرماه امسال در آستانه فرا رسیدن موج هشتم کرونا در جلسه ستاد ملی کرونا مقرر شد با دستور رئیس جمهور کمیته منتخب تشکیل و آیین نامه استخدام این 17 هزار پرستار تشریح شود. . در آن زمان عده ای خوش بینانه درباره جذب پرستار صحبت می کردند و برخی دیگر آن را ادامه وعده های توخالی می دانستند. ظاهراً دیدگاه گروه دوم به واقعیت نزدیکتر بود. همانطور که رئیس سازمان نظام پرستاری در آخرین سخنان خود گفته بود، مخالفت های زیادی با تشکیل کمیسیون مورد نظر وجود دارد. میرزابیقی گفت: چرا به عهد خود عمل نمی کنند؟ آقای رئیس جمهور در آخرین جلسه ستاد کل کشور گفتند که کارگروهی بین سازمان امور اداری و کار، وزارت بهداشت و سازمان نظام پرستاری تشکیل شود تا تکلیف این افراد مشخص شود. اما چرا دو نهاد دیگر این کارگروه را نمی سازند؟
البته وعده استخدام پرستار تنها به استخدام آن 17000 پرستار خلاصه نمی شود. همان بهمن ماه، وزارت بهداشت از استخدام 25000 سرباز خبر داد که میرزابگی گفت «هنوز در عمل هیچ اتفاقی نیفتاده است». تحقق این وعده البته نمی‌تواند اقدام چندان مؤثری برای جبران کمبود پرستار باشد، زیرا به گفته میرزابگی، این تعداد باید برای «تخت‌ها و بیمارستان‌های جدید» جذب شود و جبران کمبود پرستار نباشد. کمبود
همچنین همانطور که رئیس سازمان نظام پرستاری می گوید: از 25 هزار نیروی جذب شده تنها 50 درصد بهداری هستند که 50 درصد آن پرستار هستند که شامل جذب حدود 5000 پرستار است. از این تعداد به «یک لیوان آب در مقابل کویر تشنه» و انتقاد از تلاش وزارت بهداشت برای جذب 25 هزار نفر گفت: اینکه دوستان وزارتخانه می گویند مجوز استخدام برای 25 هزار پرستار است صحت ندارد. و نباید به خاطر پرستاران انجام شود و سهم آنها به این تعداد باشد. کاری نکنید که به خاطر پرستاری باشد، اما در نهایت به نفع دیگران است.»
به گفته مسئولان به ویژه روسای سازمان استخدامی، کمبود بودجه مهمترین دلیل عدم جذب پرستار است. اما سوال اینجاست که اگر کمبود بودجه داریم چرا سقف حقوق پزشکان یک شبه از 60 میلیون تومان به 120 میلیون تومان افزایش یافته است اما وعده ها برای جذب نیرویی که مستقیما با جان مردم سروکار دارد کافی است؟ وضعیت نامناسبی که رئیس سازمان نظام پرستاری از آن می گوید که «برخی مرگ و میرها در کشور ناشی از کمبود پرستار است» را چگونه می توان با عبارت معمول «کمبود بودجه» توجیه کرد؟!
به گفته شریفی مقدم، دبیرکل خانه سالمندان، سال هاست که وضعیت کمبود پرستار قدیمی و تعادل بین ورودی ها و نتایج از بین رفته است. هر سال حدود 5000 تا 6000 پرستار بازنشسته می شوند که با مهاجرت یا ترک شغل به 7000-8000 پرستار افزایش می یابد. این زمانی است که ورودی ها به صفر رسیده اند. در 8-7 سال گذشته فقط در سال 1398 آزمون استخدامی برگزار شد و 13 هزار پرستار منصوب شدند نه چیز دیگر.
مشکل مهم کمبود پرستار به صورت منفعلانه حل می شود. برخی به جای جبران این مشکل با استخدام کارکنان در هر سال و در نظر گرفتن توازن بین منابع ورودی و خروجی، روال معمول استخدام نیروی کار ارزان و افزایش شیفت کارکنان موجود را به کار می گیرند.
چندی پیش، گروهی از دانشجویان سال آخر پرستاری گزارش دادند که «برخی از کلینیک ها برای دانشجویان پرستاری تبلیغ می کردند. ساعت کار از ظهر تا هشت شب است، اما برای هر ساعت کار سخت فقط ده هزار تومان می پردازند!» این پرستاران که خود را در حال انجام کار پرستار تمام وقت می دانند، تنها دو میلیون تومان دریافت می کنند. در پایان ماه می پرسند چرا مراکز درمانی از نیازهای مالی دانشجویان پرستاری استفاده می کنند؟!
پرستارانی که بابت انجام کارهای سخت تنها دو میلیون تومان حقوق می گیرند نمی توانند به درستی از بیماران مراقبت کنند. از پرستارانی که به دلیل کمبود نیروی انسانی مجبور به کار در شیفت های طولانی هستند و ساعت ها کار سخت را انجام می دهند نمی توان انتظار داشت که کار خود را به خوبی انجام دهند. علاوه بر بی توجهی مسئولان به جذب پرستار، مهاجرت پرستاران به دلیل کار سنگین، مشکل کمبود نیرو را دوچندان کرده است. در چنین شرایطی است که باید این سخنان میرزابیگی را جدی گرفت: «گاهی در کشور مرگ هایی داریم که اگر قدرت داشتیم اتفاق نمی افتاد».