«لندن» با کدام فرمان از آلودگی عبور کرد؟
آیا سیاستمدار نسبت به آلودگی هوا بی تفاوت است؟
دنیای اقتصاد: تهران بر اساس توالی روزهای ناسالم (غیرقابل قبول و قرمز) آلوده ترین هفته خود را تا به امروز داشته است. بر اساس شاخص آلودگی هوا، تهران در هفته ای که گذشت آلوده ترین روزهای خود را سپری کرد و این وضعیت را به وضعیت بحرانی و خطرناکی برای شهروندان تبدیل کرد. اگرچه شاخص آلودگی تعداد «وضعیت خطرناک» را نشان نمی دهد، اما بسیاری از شهروندان پس از رصد آسمان شهر و کاهش افق احساس می کنند «آلودگی در حد بسیار بالایی قرار دارد» و شاخص سنجش آنها «برج میلاد» است. بلند شد
بر اساس آمار ارائه شده از سوی سایت کنترل کیفیت هوای تهران، شاخص آلودگی در هفته گذشته در اکثر مواقع بالای 150 بوده که نشان از وضعیت نابسامان برای همه مردم دارد. به طوری که علاوه بر تعطیلی مدارس، بسیاری از کارمندان مبتلا به بیماری های خاص نیز مجبور به کار از راه دور شدند.
اما «دنیای اقتصاد» در کانال تلگرامی خود (den_ir@) طی دو مطالعه پاسخ داده است که شاخص آلودگی هوا بر چه اساسی برای عموم مردم تهران برآورد می شود. در نظرسنجی اول، ۷۵ درصد از پاسخگویان احساس کردند که شاخص آلودگی هوای تهران تصویری را که این روزها در شهر می بینند از نظر «دید» و «حجم گرد و غبار» نشان نمی دهد. یعنی از دید تهرانی ها آلودگی هوا در شاخص رسمی منعکس نمی شود.
با توجه به این سوال چندان عجیب نخواهد بود که معیار تشخیص شاخص آلودگی تهران منابعی جدا از مرکز رسمی باشد. نظرسنجی دوم این سوال را مطرح کرد که اولین جایی که در آن هفته آلوده برای «آشنایی با هوای کثیف» رفتید کجا بود؟ پاسخی که داده شد این است: نگاه به برج میلاد و خواندن اخبار در شبکه های اجتماعی مهمتر از تشخیص آلودگی هواست. تنها 16 درصد از پاسخگویان به شاخص رسمی که سایت پایش کیفیت هوای تهران است اشاره می کنند.
بر اساس این نظرسنجی، حدود 34 درصد مردم برج میلاد را به عنوان شاخص آلایندگی معرفی کرده اند و نیمی از پاسخگویان اخبار شاخص آلودگی را از شبکه های اجتماعی دنبال می کنند. بر اساس این پژوهش، لازم است دلایل سنجش تراز شهر تهران برای پی بردن به سطح شاخص آلودگی بر اساس مشاهدات میدانی و مراجعه کمتر به منبع رسمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. از این رو، «دنیای اقتصاد» بر اساس دو پژوهش به بررسی سه دلیل اعتماد تهرانی ها به پرسش درباره آلودگی هوا پرداخته است.
اولین دلیل قرار دادن شاخص برج میلاد برای سنجش آلودگی هوا باید این باشد که اولین اندازه گیری افراد قبل از خروج از منزل و سپس در «مشاهدات میدانی» باشد. نگاه به بیرون از پنجره برای سنجش میزان آلودگی هوا اولین کاری است که شهروندان تهرانی هر روز صبح قبل از خروج از خانه انجام می دهند. همچنین با توجه به اینکه برج میلاد به عنوان نماد تهران از بیشتر مسیرهای تهران قابل مشاهده است، اکثر تهرانی ها نماد تهران را به عنوان شاخص آلودگی در ترافیک صبحگاهی شهر می دانند. همچنین در مسیرهایی که برج میلاد قرار ندارد ارتفاع و هر علامت دیگری اندازه گیری می شود.
دلیل دوم را باید در مقایسه آمارهای قدرت بصری و شاخص آلودگی افراد که توسط منبع رسمی ارائه شده است، جست و جو کرد. مردم ترجیح می دهند از اطلاعاتی که از طریق مشاهده مستقیم احساس و لمس می کنند به عنوان معیار اندازه گیری واقعی استفاده کنند. زیرا آنچه از میزان آلودگی هوا مشاهده می شود با سطح شاخص آلودگی از منبع رسمی کمی متفاوت است و این باعث می شود مردم به مشاهدات میدانی خود اطمینان بیشتری داشته باشند.
دلیل سوم مربوط به مسیر دسترسی تهران به شاخص آلودگی سایت کنترل کیفیت هوای تهران است که به دلیل محدودیت دسترسی به برخی سایت ها و شبکه های مجازی، استفاده مداوم از فیلترشکن برای دسترسی به سایت منبع رسمی مشکل است. ، پیچیده و زمان بر است و در نتیجه مردم اخبار را به روش های آسان تری دنبال می کنند. همچنین به دلیل تخصصی بودن سایت کنترل کیفیت هوا، اکثر شهروندان ارتباط چندانی با پیچیدگی های سنجش علمی آلودگی هوا ندارند و ترجیح می دهند با بیان ساده تر یا مشاهده مستقیم از منابع دیگری مانند اخبار شبکه های اجتماعی استفاده کنند.