مهرداد بذرپاش پس از روزها «اما» و «اگر» و مطرح شدن نامش در هر پست خالی دولت، سرانجام به کرسی وزارت رسید و رستم در دفتر سیدابراهیم رئیسی جایگزین او شد.
پس از استعفای رستم قاسمی از کابینه و کناره گیری وی از سمت وزارت راه و شهرسازی، نام مهرداد بذرپاش دوباره و برای پست جدید مطرح شد و به نظر می رسد این بار هدف گیری دقیق تر از این بوده است. در موارد دیگر و او ظهر 25 آذرماه در حالی که رئیس دولت در دانشگاه تهران مشغول سخنرانی بود، موفق شد از مجلس یازدهم رای اعتماد بگیرد و به ساختمان وزارت راه و شهرسازی رفت.
ابراهیم رئیسی تبلیغات انتخاباتی خود را با وعده ساخت 4 میلیون واحد مسکونی در مدت 4 سال آغاز کرد و در همان گفت و گو تاکید کرد که مبارزه با فساد و رانت از دیگر اقدامات فوری دولت وی خواهد بود. کمتر از یک سال و نیم بعد، وزیر منتخب رئیس جمهور وعده خود را رد کرد و آن را غیرممکن دانست.
من به جوانان گفتم باید ازدواج کنند، از روز اول دولت پیگیر خانه سازی برای آنها خواهیم بود و فکر می کنم در عرض 4 سال بتوان 4 میلیون خانه ساخت. سید ابراهیم رئیسی در حاشیه مصاحبه پیش از انتخابات شبکه یک سیما این وعده را به خبرنگاران داد و پایان فساد و رانت در کشور را دومین اقدام فوری دولت آینده خود خواند. در حالی که کارشناسان چند ماه بعد تحقق وعده کاندیدای وقت و رئیس جمهور را غیرممکن می دانستند، او و وزیرش در یک سال و نیم از ابتدای دولت بارها آن را تکرار کردند. تا اینکه وزیر جدید راه و شهرسازی تامین اعتبار برای تحقق این وعده را غیرممکن دانست.
ساخت 4 میلیون خانه با مشارکت خود مردم!
سید ابراهیم رئیسی شهریورماه امسال در سخنان تلویزیونی خود با تکرار وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال گفت: نیاز کشور ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال است. وضعیت امروز مسکن به دلیل عقب ماندگی سال ها پیش است که قرار بود یک میلیون خانه ساخته شود اما ساخته نشد. 200 هزار مسکن روستایی و 800 هزار مسکن شهری از نیازهای کشور است و مصوبه مجلس نیز در حوزه قانون مسکن است.
رئیس جمهور تاکید کرد که این موضوع مورد بررسی و پیش بینی کارشناسانه قرار گرفته است. وی نحوه عمل به وعده خود را اینگونه توضیح داد: «دولت در جاهایی مسکن می سازد و در جاهایی تسهیلات می دهد تا مردم اقدام کنند. سازندگان مسکن به صورت دسته جمعی وارد میدان می شوند، نزدیک به 20000 خانه نیاز به مقاوم سازی دارند. وقتی می گوییم مسکن باید ساخته شود با مشارکت خود مردم انجام می شود و در گزارش های بعدی نتیجه آن اعلام می شود.
به گفته ابراهیم رئیسی، زمین نیاز اصلی مسکن است، وی در پایان سخنان خود تاکید کرد: برخی شک نکنند که این کار انجام می شود، این کار باید انجام شود. یکی از مواردی که در این مدت خدشه دار شد اعتماد مردم است. ما باید این اعتماد را احیا کنیم و یکی از راه‌های بازگرداندن آن این است که با وعده‌های خود صادق باشیم.»
ظاهراً از منظر رئیس جمهور مرمت ساختمان فرسوده و دادن وام و پروانه ساخت به مردم برای ساخت و ساز در زمین خود یکی از راه های تحقق وعده ایشان است. وی در سخنرانی خود در روز دانشجو و پس از انتخاب بذرپاش بار دیگر وعده های خود را تکرار کرد و گفت: نیاز به ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال فقط یک وعده دولت نیست، بلکه نیاز قطعی کشور است. که قانون برای آن مشخص است و قطعا دولت 13. دولت به وعده های خود وفادار خواهد بود و ما به وعده های خود در این زمینه عمل خواهیم کرد. دولت علاوه بر ساخت و ساز مسکونی، واگذاری زمین برای ویلاسازی را در برخی استان های واجد شرایط نیز آغاز کرده است».
ترخیص نفت برای ساخت و ساز مسکونی!
رستم قاسمی وزیر اسبق راه و شهرسازی 23 آبان در مراسم کلنگ زنی و آغاز ساخت 40 هزار واحد مسکونی در استان فارس گفت: وضعیت مسکن در وضعیت بسیار بحرانی قرار دارد، در برخی شهرها 70 درصد از بودجه خانوار را تامین می کند. برای مسکن هزینه می شود. عرضه و تقاضای مسکن امروز با یکدیگر فاصله زیادی دارد، به خصوص در 8 سال گذشته که مسکن به میزان قابل توجهی ساخته نشده است.
قاسمی ساخت 2 میلیون و 200 هزار واحد مسکن مهر در دولت نهم را خوب ارزیابی کرد و قول داد: 220 هزار واحد باقی مانده و اکثر آنها تا پایان سال تحویل داده می شود.
بسیاری از حامیان دولت همواره تلاش کرده اند تا به مدت یک سال و نیم به این وزیر سابق فرصت دهند تا اقامتگاهی را بسازد که در زمان رستم قاسمی از بین رفته است.
قاسمی در روز رای اعتماد در حضور نمایندگان مردم سه وعده مهم را مطرح کرد: 10 دستور کار برای وزارتخانه تدوین کرده ام که در روز اول کار وزارتخانه اعلام خواهم کرد، امروز خیلی ها انجام می دهند. حتی برای ساخت مسکن هم پول ندارم که راه حل های متعددی برای آن در نظر گرفتم که یکی از آنها تهیه سایت های کم بهره است.» و «در دولت شورای عالی مسکن تشکیل می شود و با همه همکاری خواهیم کرد. گروه هایی در این راستا تامین مسکن هستند».
ظاهراً به گفته وزیر اسبق وزارت مسکن و شهرسازی، ادامه ساخت و ساز مسکن نشان از تحقق وعده های دولت است چرا که وی با وجود اینکه 8 سال طول کشیده است، بار دیگر بر ادعای ابراهیم رئیسی تاکید کرده است. ساخت این تعداد واحد مسکونی گفت: ساخت 4 میلیون واحد مسکونی در مدت چهار سال امکان پذیر است و تا امروز بیش از یک و نیم میلیون واحد در دست ساخت است که تا پایان امسال به 2 میلیون واحد می رسد. “
قاسمی این ادعا را تکرار کرد که حرف های چند ماه پیشش عقب نشینی از وعده های قبلی است. رستم قاسمی هفتم خردادماه از طرح نهضت ملی مسکن بهارستان بازدید و اجرای ۲ هزار و ۸۱۶ واحد از طرح نهضت ملی مسکن استان اصفهان را برنامه ریزی کرد. بیش از یک میلیون و 350 هزار واحد مسکونی در دست ساخت است و 100 هزار واحد تا شهریور تحویل داده می شود.
با این حال قاسمی در بهمن ماه 1400 وعده اولیه را تکرار کرد و گفت: قول دادیم 4 میلیون واحد مسکونی بسازیم و دولت در نهایت به این هدف که خواست رئیس جمهور است می رسد. ساخت 2 میلیون واحد مسکونی تا پایان دولت و وعده تحویل 100 هزار واحد تا شهریور ماه رد ادعای اولیه یعنی ساخت یک میلیون واحد در سال بود.
قاسمی گفته بود در تمام شهرهایی که زمین برای ساخت خانه های تک خانواری وجود دارد، زمین های ویلایی به مردم واگذار شود. وی در ادامه درباره جزئیات این پروژه گفت: زمین های 200 تا 250 متری باید به همراه وام و سایر خدمات برای ساخت خانه در اختیار مردم قرار گیرد و اگر کسی پولی برای ساخت خانه ندارد به تدریج آن را بسازد. یعنی اول یک خانه 40 متری بسازند و بعد که وضعیتشان بهتر شد بزرگ کنند و علاوه بر آن بچه هایشان هم طبقه بالایی بسازند».
به نظر می رسد فارغ از تمام شرایطی که برای رستم قاسمی در دوران وزارتش پیش آمد، باید تصور کرد که او زودتر از سایر اعضای کابینه متوجه شد که وعده بزرگ رئیس جمهور در دوران تبلیغات انتخاباتی غیرممکن بوده و از بازی خارج شد. قبل از دیگران
هر چند به گزارش فراز، یکی از تصمیمات رستم قاسمی برای تحقق این وعده غیرعملی، تسویه نفت با چین بود که خود وی در توئیتی آن را رد کرد و اعلام کرد نفت برای این کار در نظر گرفته نشده است!
بذرپاش با قول رئیس آمد
وزیر جدید و جنجالی که از سوی ابراهیم رئیسی برای تصدی وزارت مسکن و شهرسازی معرفی شد و رای اعتماد خود را دریافت کرد، ترجیح داد کار خود را با سخنرانی جنجالی و برخلاف وعده های قبلی آغاز کند.
مهرداد بذرپاش درباره بودجه مورد نیاز برای ساخت چهار میلیون واحد مسکونی 100 متری گفت: تقریباً دو برابر بودجه عمرانی کشور نیاز داریم. 2800 هزار میلیارد تومان برای ساخت چهار میلیون واحد مسکونی، پس فکر نکنید اگر در ساخت مسکن کوتاهی کردیم، تقصیر دولت است، برعکس، تقصیر مجلس است، همه در یک کشتی هستیم و هستیم. همه برای ایران و نظام کار می‌کنند، اما ما نمی‌توانیم کاری برای مردم انجام دهیم.»
بذرپاش با این ارزیابی و توضیح، تحقق وعده ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در چهار سال دولت رئیس جمهور را رد کرد.
رستم قاسمی نیز به طور غیرمستقیم این موضوع را رد کرد و وزیر جدید با تاکید بر عدم امکان تامین بودجه لازم، دولت را در عمل نکردن به این وعده بی گناه می داند! سوال اینجاست که رئیس جمهور بر اساس چه مطالعه و کارشناسی قول ساخت 4 میلیون مسکن را داده و همچنان بر آن اصرار دارد؟ او صادق نیست یا وزرای منتخب او؟
بذرپاش به خوبی می داند که پرداخت مبلغی که درخواست کرده برای دولت و کشور غیرممکن است، بنابراین به صراحت می توان گفت بذرپاش در اولین ساعات ورودش به وزارت مسکن و شهرسازی، سیدترین ابراهیم را شکست. رئیسی قول مهمی در دوران انتخابات داد و اتفاقاً کامل خود را از مسئولیت این زمینه سازی برکنار کرد.
بازرپاش می گوید نصف بودجه کشور را برای یک سال بدهید تا بتواند 4 میلیون واحد مسکونی بسازد و وقتی این بودجه در دسترس نباشد مسکن نیست و بنابراین تقصیر او نیست. او با زیرکی از مسیر تحقق وعده محال رئیس جمهور خارج شد و اکنون رئیس جمهورش به تنهایی در مقابل وعده مهم انتخابش به رای دهندگان و حتی غیر رای دهندگان و شهروندان ایرانی ایستاده است.