آفتاب سوختگی واکنشی است به آسیب های پوستی ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه UV خورشید. هنگامی که سلول های پوست در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید آسیب می بینند، بدن ما یک واکنش التهابی برای ترمیم آسیب ایجاد می کند و در نتیجه پوست قرمز، ملتهب و دردناک می شود.
شدت آفتاب سوختگی
میزان دردناک بودن آفتاب سوختگی به شدت آن بستگی دارد:
آفتاب سوختگی درجه یک
. قرمز
. احساس گرما و کشیدگی پوست
. حساسیت و درد
. تاول
. تورم
. پوسته پوسته شدن (چند روز بعد)
. در برخی موارد احساس خستگی، سردرد، تب و حالت تهوع
آفتاب سوختگی درجه دو
. قرمزی شدید پوست
. تاول و تورم بیشتر پوست
. پوست مرطوب یا سفید
. درد
. در برخی موارد، علائم گرمازدگی مانند خستگی، سرگیجه، تب بالا، سردرد، تنفس سریع، گرفتگی عضلات، حالت تهوع یا لرز.
آفتاب سوختگی درجه سه
. بی حالی
. سفیدی و تغییر رنگ پوست
. بی‌حس
. علائم فوق نشانه گرمازدگی و احتمالا شوک است
آفتاب سوختگی چقدر طول می کشد؟
مدت زمانی که طول می کشد تا قرمزی و ناراحتی ناشی از آفتاب سوختگی بهبود یابد به شدت آفتاب سوختگی بستگی دارد و موارد خفیف تر به طور طبیعی سریعتر از موارد شدیدتر بهبود می یابند.
آفتاب سوختگی درجه یک معمولا در عرض چند روز تا یک هفته بهبود می یابد، اگرچه پوست ممکن است تا دو هفته به لایه برداری ادامه دهد.
آفتاب سوختگی درجه دو می تواند برای چند هفته دردناک باشد و ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشد. آفتاب سوختگی درجه سه که بسیار نادر است باعث آسیب شدید پوستی می شود و نیاز به مراقبت و درمان طولانی مدت پزشکی دارد.
با پوست آفتاب سوخته چه کنیم؟
پوست آفتاب سوخته برای بهبودی زمان می برد، بنابراین هیچ چیز نمی تواند آفتاب سوختگی را یک شبه درمان کند. اما راه‌هایی وجود دارد که به روند بهبودی کمک می‌کند تا در این مدت احساس بهتری داشته باشید.
. اول از همه، اگر مجبور هستید بیرون نروید یا در سایه نمانید. پوست آفتاب سوخته در صورت قرار گرفتن مجدد در معرض نور خورشید ملتهب و حساس تر می شود.
. حمام یا دوش آب سرد بگیرید. آب سرد می تواند احساس سوزش و گرمای پوست شما را از بین ببرد. پس از استحمام، پوست خود را به آرامی با حوله خشک کنید و حوله را روی پوست خود نکشید.
. مرطوب کننده بزنید. لوسیون های حاوی آلوئه ورا یا سویا بسیار نرم کننده هستند و به همین دلیل در بسیاری از لوسیون ها و محصولات ضد آفتاب قرار می گیرند. اگر واقعاً احساس ناراحتی و درد می کنید، می توانید از پماد هیدروکورتیزون برای کمک به بهبود سریعتر پوست خود استفاده کنید. می توانید این پمادها و کرم ها را قبل از استفاده در یخچال بگذارید تا هنگام استفاده از آنها پوستتان خنک شود.
. آب بیشتری بنوشید. نوشیدن آب زیاد نه تنها به درمان آفتاب سوختگی کمک می کند. در عوض، زمانی که دچار آفتاب سوختگی می شوید، مستعد کم آبی هستید و باید به طور منظم آب بنوشید.
. به ناحیه آفتاب سوخته دست نزنید. تاول ها و پوسته ها از پوست آسیب دیده شما محافظت می کنند و به بهبود آن کمک می کنند. علاوه بر این، چیدن پوسته ها تا زمانی که تاول ها ترکیده شوند، زمینه ای برای عفونت فراهم می کند.
چگونه از خود در برابر آفتاب سوختگی محافظت کنیم؟
حتی آفتاب سوختگی خفیف به سلول های پوست آسیب می رساند و می تواند منجر به سرطان پوست شود. در واقع، احتمال ابتلای فرد به ملانوم با پنج یا بیشتر آفتاب سوختگی دو برابر می شود.
بهترین راه برای محافظت از پوست این است که از نور خورشید دور بمانید و با تجهیزات مناسب از پوست خود به خوبی محافظت کنید. این محافظت با ضد آفتاب شروع می شود. هر روز پوست خود را با کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر بپوشانید. هر چه SPF بالاتر باشد، مدت بیشتری می تواند از قرمز شدن پوست در اثر اشعه های مضر خورشید جلوگیری کند.
همچنین استفاده مجدد و استفاده مجدد از ضد آفتاب را فراموش نکنید. اکثر کرم های ضد آفتاب باید هر دو ساعت یکبار تجدید شوند. اما اگر در آب هستید یا عرق می کنید، باید زودتر از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
سعی کنید علاوه بر استفاده از ضدآفتاب بین ساعت 10 تا 16 از تابش مستقیم نور خورشید خودداری کنید زیرا اشعه خورشید در آن زمان بسیار قوی است. همچنین از کلاه لبه پهن و لباس های نخی آستین بلند و رنگ روشن استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که برخی از داروها مانند استاتین ها، برخی آنتی بیوتیک ها و رتینوئیدها می توانند پوست را به نور خورشید حساس تر کنند.
چه شرایطی ما را مستعد آفتاب سوختگی می کند؟
پوست روشن
ملانین رنگدانه ای است که از پوست در برابر اشعه های مضر خورشید محافظت می کند. هنگامی که پوست شما بدون محافظت در معرض نور خورشید قرار می گیرد، ملانین می تواند باعث تیره شدن پوست شما شود. از آنجایی که میزان ملانینی که پوست می تواند تولید کند به ژنتیک بستگی دارد، برخی افراد بیشتر مستعد آفتاب سوختگی هستند در حالی که برخی دیگر فقط برنزه می شوند.
البته، هر نوع پوستی ممکن است دچار آفتاب سوختگی شود. اما افرادی که به طور طبیعی پوست تیره‌تری دارند کمتر دچار سوختگی می‌شوند. بنابراین همیشه به همه افراد ضد آفتاب توصیه می شود.
بیماری هایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کنند
اگر یک بیماری خودایمنی مانند لوپوس یا بیماری دیگری دارید که سیستم ایمنی شما را تضعیف می کند (مثلا ایدز)، اشعه های مضر خورشید می تواند به پوست شما آسیب بیشتری وارد کند. هنگامی که سیستم ایمنی سرکوب می شود، بیشتر مستعد ابتلا به سرطان پوست ناشی از آسیب DNA از نور خورشید هستید.
سابقه خانوادگی سرطان پوست
سابقه خانوادگی سرطان پوست می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و آفتاب سوختگی افزایش دهد. هر گونه آفتاب سوختگی خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد. بسیاری از آفتاب سوختگی ها در دوران کودکی یا جوانی نیز خطر ابتلا به سرطان پوست را در سنین بالاتر افزایش می دهد.
در برخی افراد سرطان پوست یک عارضه ارثی است و این عامل خطر می تواند از والدین به فرزند منتقل شود. بسیار مهم است که از سابقه پزشکی خانواده خود آگاه باشید تا بتوانید تمام اقدامات را برای محافظت از پوست خود به طور کامل انجام دهید.
کک و مک یا خال
کک و مک ها و لکه هایی که قبلا وجود نداشتند جزء طبیعی پیری پوست نیستند و در اثر نور خورشید ایجاد می شوند. این لکه ها به دلیل افزایش ملانین ایجاد می شوند که پوست در تلاش برای محافظت از خود در برابر اشعه های خورشید تولید می کند. افرادی که کک و مک دارند؛ این بدان معنی است که پوست آنها به نور حساس تر است و بنابراین مستعد آفتاب سوختگی است.
لکه ها یا خال های بدن مجموعه ای از سلول های تولید کننده رنگدانه یا ملانوسیت ها در پوست هستند. نور فرابنفش خورشید نیز می تواند ساختار خال را تغییر دهد و احتمال سرطانی شدن آن را افزایش دهد.
به گزارش وب سایت تابیان، خال های خود را به طور مرتب چک کنید و در صورت بروز تغییرات ذکر شده، فوراً به متخصص پوست مراجعه کنید:
. نامتقارن شود
. با لبه های ناهموار
. چند رنگ
. قطر خال بیش از 6 میلی متر
. شروع به تبدیل شدن کنید