روز جدید : به دنبال افزایش مخاطبان اینستاگرام در ایران، رسانه های مختلف و خارج از کشور نیز از این شبکه اجتماعی برای اطلاع رسانی استفاده می کنند.
شبکه اجتماعی اینستاگرام در ایران مخاطبان زیادی دارد و یکی از محبوب ترین اپلیکیشن های ارتباطی در ایران است. بر اساس آخرین نظرسنجی ایسپا در رسانه ها و شبکه های اجتماعی در تیرماه سال گذشته، بیش از 53 درصد از ایرانیان و بیش از 75 درصد از جوانان 18 تا 29 ساله از اینستاگرام استفاده کرده اند که نشان از نفوذ چشمگیر این شبکه دارد. در بین ایرانیان اجتماعی است.
به دنبال افزایش مخاطبان اینستاگرام در ایران، رسانه های مختلف خبری داخل و خارج از کشور نیز از این شبکه اجتماعی برای اطلاع رسانی استفاده می کنند. بسیاری از تحلیلگران برای ارزیابی گستردگی این رسانه ها بر تعداد فالوورها تکیه می کنند، در حالی که بسیاری از این رسانه ها گاهی برای نشان دادن اثربخشی خود، فالوور خریداری می کنند. بنابراین، ارزیابی میزان لایک‌هایی که این رسانه‌ها دریافت می‌کنند، معیار مناسب‌تری برای ارزیابی اثربخشی و تأثیرگذاری آن‌ها است.
بنابراین مقایسه میانگین لایک صفحات خبری در اینستاگرام می تواند مفید باشد. نمودار زیر 7 خبر منتشر شده در اینستاگرام را مقایسه می کند.
همانطور که از این نمودار مشخص است، صفحات اینستاگرام بی‌بی‌سی فارسی، ایران اینترنشنال و خبرگزاری فارس بیشترین میانگین تعداد لایک را در بین صفحات مشاهده شده دارند. این امر تا حدودی به دلیل ماهیت این رسانه ها و حضور شبکه های تلویزیونی در داخل و خارج از ایران از این رسانه ها است.
در بین تمامی این رسانه ها، صفحه اینستاگرام ایرنا و صفحه ایران اینترنشنال بیشترین تعداد لایک در 6 ماه گذشته را به خود اختصاص داده اند، در حالی که میانگین تعداد لایک در صفحه سوم فالوورهای اینستاگرام فارسی بی بی سی فارسی تغییر چندانی نداشته است. لایک در سایت های خبری فارس و تسنیم نیز در شش ماه گذشته اندکی کاهش یافته است. دلیل افزایش سه برابری لایک در صفحه اینستاگرام ایرنا را می توان تغییر حکومت دانست؛ چرا که با تغییر دولت و تغییر رویه این رسانه، مخاطبان اصولگرا بیشتر دنبال آن رفتند.
در سال گذشته بیشترین لایک مربوط به مطالب منتشر شده در این 7 رسانه در سایت بی بی سی فارسی بوده است. جالب اینجاست که سه مقاله ای که با حداقل 600000 لایک بیشترین لایک را داشته اند، همگی غیرسیاسی بوده و درباره هنر و ورزش بوده اند. بیشترین لایک ها به خبر درگذشت حلیمه ساعدی بازیگر سریال های طنز اختصاص داشت. این نشان می دهد که توجه صفحه اینستاگرام بی بی سی فارسی به مسائل هنری و ورزشی در جذب مخاطب برای این صفحه موثر بوده است. این در حالی است که در صفحه ایران صفحه اینترنشنال بیشترین لایک با 400 هزار لایک به خبر تبریک عید نوروز جو بایدن رئیس جمهور آمریکا اختصاص داشت. خبر حضور ابراهیم رئیسی در داروخانه 29 فروردین با 178 هزار لایک بیشترین لایک را در آن مدت در سایت فارس داشت.
اما از نظر میزان کامنت هایی که این صفحات دریافت می کنند، تفاوت قابل توجهی بین دو صفحه ایران اینترنشنال و بی بی سی فارسی وجود دارد. اگرچه بی‌بی‌سی فارسی فالوورهای بیشتری دارد و محتوای آن از محبوبیت بیشتری برخوردار است، اما به نظر می‌رسد مخاطبان ایران اینترنشنال بیشتر در حال اظهار نظر و بحث هستند. نمودار زیر به خوبی این موضوع را نشان می دهد و نشان می دهد که در این مدت وب سایت ایران اینترنشنال بسیار جنجالی تر از همیشه شده است. این موضوع در مورد سایت ایرنا نیز صدق می کند. به نظر می رسد کسانی که در دولت قبل این صفحه را دنبال می کردند، اکنون نظر انتقادی دارند. تعداد نظرات در صفحات دیگر نسبتاً معقول افزایش یافته است.
بررسی داده‌های منتشر شده نشان می‌دهد که بین تعداد مقالات منتشر شده و تعداد لایک‌ها رابطه وجود دارد و در بین این 7 رسانه به استثنای تسنیم، هرچه محتوای منتشر شده در سایر رسانه‌ها بیشتر باشد، میانگین لایک بیشتر است.
در میان رسانه های مورد بررسی در سال گذشته، 66 درصد محتوای غیر ویدئویی و 34 درصد محتوای ویدئویی است. صفحات خبر فوری و خبرگزاری ایرنا بیشترین ویدیوها را از نظر محتوایی منتشر کردند. محتوای ویدیویی صفحه اینستاگرام 8 برابر بیشتر از محتوای غیر ویدیویی این صفحه است.
13
در مجموع، این نمودارها به خوبی نشان می دهد که ضریب نفوذ رسانه های اینستاگرام در خارج از کشور بسیار بیشتر از رسانه های داخلی است و این رسانه ها تاثیرگذاری بیشتری دارند. در داخل نیز خبرگزاری فارس صفحه اینستاگرامی تاثیرگذاری دارد و مثل همیشه رسانه های اصلاح طلب جایی در بین صفحات تاثیرگذار ندارند. البته صفحه اینستاگرام مصطفی تاج زاده در این زمینه مستثنی است که در این گزارش به دلیل رسانه ای نبودن به آن پرداخته نشده است.
موضوعی که در پایان باید به آن توجه شود، تعداد لایک های صفحه ایسنا است; صفحه ای که تلویزیون خاصی ندارد یا به طور خاص توسط دولت ها حمایت می شود، اما به مرور زمان توانسته مخاطبان اینستاگرام را تحت تاثیر قرار دهد.