الهام روحانی: قطعی 60 روزه اینترنت ایران 60 هزار میلیارد تومان ضرر به شرکت های اینترنتی وارد کرد و حالا دولت می خواهد با پرداخت وام 5 هزار میلیارد تومانی این ضرر را جبران کند! رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: 5 هزار میلیارد تومان برای حمایت از کسب و کارهای دانش بنیان به قرض الحسنه اختصاص می یابد. و این در حالی است که برای دو ماه قطع اینترنت، خسارت وارد شده به کسب و کار حدود 12 برابر بیشتر از این اعتبار است. به گفته کارشناسان، قطع شدن اینترنت در عصر دیجیتال و عدم تبادل اطلاعات در فضای باز در دنیای مدرن امری ناخوشایند و مضر برای کشور است که منجر به افزایش مهاجرت نیروهای متخصص و افزایش یافته است. مانع از فعالیت های عادی تجارت می شود. نظرات رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران و یک حقوقدان درباره عواقب فیلترینگ و قطع اینترنت را در زیر می خوانید.
700 میلیون تومان وام
با اشاره به سخنان رئیس هیئت مدیره صندوق نوآوری و شکوفایی، در صورتی که 5 هزار میلیارد تومان وام فقط به شرکت های دانش بنیان اختصاص یابد و با توجه به اینکه در مجموع 7735 شرکت دانش بنیان داریم. اگر بخواهند این مبلغ را به طور مساوی بین شرکت هایی که باید به اشتراک بگذارند تقسیم کنند، مبلغی که به هر شرکت دانش بنیان می رسد کمتر از 700 میلیون تومان است.
60 هزار میلیارد تومان خسارت
این در حالی است که در 9 شهریورماه همزمان با شروع قطعی اینترنت، نت بلاکز اعلام کرد قطعی اینترنت در ایران زیان اقتصادی یک و نیم میلیون دلاری در ساعت را به همراه خواهد داشت که معادل 45 میلیارد تومان است. یعنی روزانه به طور متوسط هزار میلیارد تومان به بنگاه ها خسارت وارد می شود. با توجه به اینکه 60 روز از قطعی اینترنت می گذرد، می توان گفت تاکنون حدود 60 هزار میلیارد تومان به کسب و کار خسارت وارد شده است.
از طرفی اگر این مبلغ را بر مبلغ وامی که قرار است به کسب و کار داده شود تقسیم کنیم، متوجه می شویم که میزان خسارت وارده به کسب و کار حدود 12 برابر مبلغ وام پرداخت شده است.
اما مشکل دیگر این است که این وام به طور مساوی بین شرکت های دانش بنیان توزیع نمی شود. مطالعات نشان می دهد که شرکت های بزرگ تمایل بیشتری به محافظت دارند.
بر اساس داده های موسسه تحقیقات پولی و بانکی بانک مرکزی، شرکت های بزرگ دسترسی بهتری به منابع مالی و تسهیلات بانکی دارند و به دلیل صرفه جویی در مقیاس، هزینه های کمتری را متحمل می شوند. از سوی دیگر، این شرکت ها دسترسی بیشتری به بازارهای صادراتی دارند و همچنین به دلیل افزایش اجاره بها، تأثیر بیشتری بر محیط صنعتی کشور دارند.
مهاجرت راه اندازی
علیرضا کلاهی رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران هشدار داد: به دلیل نبود چشم‌انداز روشن در اقتصاد ایران، بسیاری از افراد فنی در حوزه استارت‌آپ‌ها از ایران مهاجرت می‌کنند. رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران در گفت و گوی آنلاین با اشاره به تاثیرات منفی محدودیت اینترنت و فضای مجازی بر بخش واقعی اقتصاد، در پاسخ به این سوال که آیا آماری از نرخ فعلی وجود دارد. مهاجرت یا نه؟ وی گفت: تجربه نشان می دهد که هر زمان عرصه را تنگ کنیم مهاجرت صورت می گیرد. این هشدار دهنده است. اصلاح اقتصاد بدون اصلاح قوانین خارجی و ساختار سیاست خارجی ممکن نیست.
تولید ناخالص داخلی ترکیه و عربستان سعودی بیشتر از ایران است
وی با اشاره به اینکه فعالان اقتصادی نمی توانند در خلاء کار کنند، گفت: برای درک بهتر این وضعیت به شما آمار می دهم. در سال 1368 پس از همه آسیب‌های ناشی از جنگ، همچنان اقتصاد اول منطقه بودیم و تولید ناخالص داخلی ایران حدود 120 میلیارد دلار بود. در همین بازه زمانی، تولید ناخالص داخلی ترکیه و عربستان سعودی حدود 90 میلیارد دلار و تولید ناخالص داخلی امارات حدود 30 میلیارد دلار بوده است. اما اکنون تولید ناخالص داخلی ترکیه و عربستان سعودی تقریباً چهار برابر شده است و اقتصاد امارات از ما بزرگتر شده است. امارات به اندازه یک استان ایران نیست. برای درک بهتر این وضعیت می توانید قدرت اقتصادی قطر را ببینید. وی ادامه داد: بالاخره مردم بر اساس یک سری متغیرها تصمیم می گیرند; اکنون از بی ثباتی تا محدود کردن یا تضعیف حاکمیت قانون.
به دلیل فیلتر شدن ما را از دنیا می بندد
وی سپس به موضوع محدودیت های اینترنتی و تاثیر آن بر فعالیت های استارت آپی بازگشت و گفت: قبل از بحران اخیر دو بحران جدی داشتیم که سیستم استارت آپی ایران را تحت تاثیر قرار داد. یکی بحث کرونا و دومی خروج از برجام و تحریم ها. این اتفاقات در شرایط نامناسب اقتصادی رخ داد. رکود، تورم و نوسانات نرخ ارز، خود بر اقتصاد ایران تأثیر گذاشته بود، اما دو اتفاقی که در این فضا به آن اشاره شد، تأثیر منفی بر اکوسیستم استارتاپی گذاشت. همه اینها باعث شده ارتباط ما با دنیا به دلیل فیلترینگ قطع شود. در این میان عدم رفع موانع و اصلاح قوانین، عدم تغییر قوانین موجود با مدل کسب و کار نوپا و خروج سرمایه گذاران خارجی نیز بحران را تشدید کرده است.
پول غیرمولد زیاد
کلاهی تاکید کرد: نتیجه اقتصاد بیمار این است که باعث تورم بی مورد قیمت ملک شده است. طبق یک داستان، ارزش املاک در ایران 6 برابر کل تولید ناخالص ملی است. این عدد در آمریکا 2 است. این به ما می گوید که در ایران پول زیاد است، اما جایگاه مولد و امنی ندارد. در صنعت کشور نیز می گوییم که میزان تشکیل سرمایه به زیر نرخ استهلاک رسیده است.
ویزای استارتاپ
وی در پاسخ به این سوال که آیا ترکیه و امارات شرایط خاصی را برای فعالان حوزه فناوری ایران در نظر گرفته اند؟ وی گفت: این موقعیت جذاب فقط برای فعالان ایرانی نیست، برای همه است. و این فقط ترکیه و امارات نیست. کانادا مدت هاست که ویزای استارت آپی صادر می کند.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به ادامه وضعیت فعلی، تبلیغاتی برای پلتفرم های جایگزین مانند اینستاگرام وجود دارد؟ وی همچنین تاکید کرد: چنین جایگزینی وجود ندارد.
فیلترینگ فضای مجازی خلاف قانون اساسی است
نعمت احمدی در پاسخ به فیلترینگ فضای مجازی به جماران گفت: جریان آزاد اطلاعات امری طبیعی و بدیهی است که برای آن قانون داریم و مردم آزادی کسب و کار و آزادی فکر و اندیشه دارند و این موضوع در قوانین مادری مانند قانون اساسی و قانون اساسی وجود دارد. قوانین دیگر نیز آمد. بسیاری از مردم کسب و کار خود را از طریق فضای مجازی انجام می دهند. اما عده‌ای با فیلتر کردن این فضا که خلاف قانون اساسی و قوانین عادی است، مانع از تملک مردم شدند. یک حقوقدان با تاکید بر اینکه مردم به اپلیکیشن داخلی اعتماد ندارند، گفت: این فضا هیولا نیست؛ این فضا دنیا را تغییر داد. ثانیه به ثانیه دنیا با تکیه بر این فضا پیشرفت می کند.
انقلاب دیجیتال
و افزود: متاسفم که مسئولان ما “زمان” را درک نکردند. با اختراع کامپیوتر کوچک یا تلفن همراه توسط استیو جابز، جهان رونق یافت. و اوباما گفت که جهان به دوران قبل از استیو جابز و دوران پس از استیو جابز تقسیم شده است. اکنون عصر انقلاب دیجیتال است. این بدان معناست که این کارها هدفی جز افزایش هزینه ها و کسب سود برای برخی گروه ها ندارد. راه حلی که مسئولان بر این مشکل تاکید دارند، «هجرت به بسترهای داخلی» است. آیا فکر می کنید مردم به پلتفرم های بومی اعتماد دارند و آن ها را می پذیرند؟ گفت: هر تز ضدی دارد. دنیایی که اختراع داشته باشد متضاد خود را نیز ایجاد می کند. این بدان معناست که شما فیلتر اینترنت و یک VPN در کنار فیلتر دارید. از این نظر فیلتر کردن فضای مجازی عملی نیست. هزینه های اینترنت من چند برابر شده است. یعنی شرکت های مخابراتی، ایرانسل و فیلترشکن های فروش از این قضیه سود می برند. از جیب مردم در می آید.