گازپروم با حدود 300000 کارمند، بزرگترین تولید کننده گاز در جهان است و 20 درصد گاز جهان را تولید می کند. پس از ریاست جمهوری پوتین، گازپروم اولین شرکتی است که مورد توجه او قرار می گیرد. پوتین در مدت کوتاهی پس از روی کار آمدن، ریمویاخوف را از گازپروم برکنار کرد و یکی از نزدیکان خود را در بالاترین پست آن شرکت جایگزین کرد و سپس با افزایش سرمایه ایالتی در گازپروم به میزان 5.7 میلیارد دلار، سهام دولت در این شرکت را افزایش داد. افزایش شرکت به 51 درصد رسید در سال 2003 پوتین به اعضای هیئت مدیره گازپروم اعلام کرد که انتظار دارد این شرکت به یک هرم قدرتمند سیاسی و اقتصادی برای روسیه برای اعمال نفوذ در سایر مناطق جهان تبدیل شود. {این نکته را به خاطر بسپارید}
در حال حاضر، دولت روسیه بزرگترین سهامدار گازپروم است و شبکه خطوط لوله روسیه را کنترل می کند و 90 درصد تولید صنعت گاز این کشور را مدیریت می کند و یک چهارم ذخایر گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد. بنابراین، گازپروم به عنوان ابزار دولت روسیه تلقی می شود که دارای منافع مشترک (دولت و گازپروم) فراتر از مرزهای روسیه است. اگرچه گازپروم به عنوان یک شرکت سهامی سازماندهی شده است
اما این شرکت به عنوان یک سازمان دولتی عمل می کند و کنترل دقیقی بر جریان اطلاعات در بخش گاز روسیه دارد و همچنین به عنوان یک ابزار اطلاعاتی برای کسب اطلاعات در مورد ذخایر انرژی در خارج از مرزهای روسیه و حتی به عنوان یک ابزار سیاسی در روسیه استفاده می شود. در کشورهای دیگر نیز از مداخله استفاده می شود. به عنوان مثال، کارشناسان معتقدند که خرید ارزان شرکت NIS در ژانویه 2008
توسط گازپروم صربستان به دلیل مخالفت مسکو با استقلال کوزوو از صربستان در زمان نخست وزیری وویسلاو کاستونیکا. البته اکثر شرکت های بزرگ نفت و گاز به طور غیرمستقیم مداخلات سیاسی را به نفع یا ضرر دولت میزبان آغاز می کنند، اما دولت گازپروم و اثرات سیاسی خاص آن باید در نظر گرفته شود. {برای توجه سطحی توصیه می شود به پادکست کابینه سایه ولادیمیر پوتین در B+ گوش دهید و برای توجه بیشتر کتاب ذهن روسی در نظام شوروی اثر ایزابل برلین ترجمه رضا رضایی را مطالعه کنید.
اما به هر حال توسعه میادین نفت و گاز ایران نیازمند انواع سرمایه گذاری از سوی شرکت های قدرتمند است، اما اگر از سطح تفاهم نامه به مرحله قرارداد با گازپروم برویم، برای میادین نفتی نیز خواهد بود. با توجه به مطالب فوق چند نکته وجود دارد که لازم به ذکر است:
1- طرح توسعه میدان یا MDP یک امر حاکمیتی تلقی می شود و نباید آن را جزو تعهدات پیمانکار قرار دهیم، یعنی همان اشتباهی که در قراردادهای گذشته به وفور اتفاق افتاده و باعث شده است که طرح جامع توسط شرکت های پیمانکار با هدف سود این نیست که نظر پیمانکار در PPA رعایت نمی شود. لازم به ذکر است این ادعا که طرح جامع توسط پیمانکار تهیه شده اما باید به تایید کارشناسان ارشد وزارت نفت برسد، شوخی است زیرا کارشناسان به دلیل فشارهای خارجی و داخلی چاره ای جز تصویب طرح ندارند. در زمان های خاص و قدرت های رانتی آسیبی نخواهند دید.
2- برای انعقاد قرارداد باید از مدل های قرارداد کشورهای اطراف الگوبرداری شود، واقعیت این است که ما در انعقاد قرارداد با خارجی ها از جمله در حوزه نفت و گاز به شدت ضعیف هستیم. پیشنهاد می شود برای انعقاد قرارداد از تجربیات عراق استفاده شود، متاسفانه مدل های قرارداد نفتی عراق در چند سال گذشته مورد مطالعه قرار نگرفته است، اما موارد مورد بررسی از جمله قرارداد میدان نفتی رامیله که البته بسیار قدیمی است، می تواند. بسیار مفید باشد
3- موضوع تداوم تولید در قراردادها با توجه به مخازن ایران که معمولاً در نیمه دوم عمر خود هستند، ضرورتی انکارناپذیر است، به خصوص که هدف شرکت سرمایه گذار حداکثر تولید در حداقل زمان برای کسب درآمد سریع است. برای هدف سرمایه گذاری در بازار متفاوت است
4- انتقال فناوری ها یکی از اهداف انعقاد این گونه قراردادها می باشد. در برخی از قراردادهای گذشته شرکت پیمانکار اقدام به انتقال فناوری کرده و کمک مالی خود را دریافت کرده است، اما از انتقال فعلی فناوری خبری نیست. و فناوری، قرارداد باید به صورت بلندمدت و منعطف منعقد شود که درست است، اما نظارت بر اجرای تعهدات قراردادی نیز یک امر تخصصی گازپروم است و در این زمینه نخبگان خانه نفت باید باشند. استفاده شده.
5- اختلاف بر سر عنوان قرارداد که چند سالی است در صنعت نفت مد شده است، اختلافی فرعی است. عنوان بیع متقابل یا مشارکت در تولید یا قراردادهای BOT موضوعی است که امروزه چندان به درد ما نمی خورد، راه پیش روی ما تهیه مدل های قراردادی است که بیشترین سود را برای کشور به همراه داشته باشد و البته تضمین کننده سهم شرکت سرمایه گذار از میادین نفتی و این سوال در مورد عنوان نیست، بلکه مفاد قرارداد می تواند حافظ منافع کشور باشد، بنابراین اسیر عنوان با توجه به اینکه محتوای برخی از گذشته عاقلانه نیست. قراردادها با عنوان و عناصر متناظر با عنوان قرارداد کاملاً ناخوانا بود.