طی نامه ای به شماره 3132120/1403 مورخ 13.02.1403 به امضای رئیس نظارت بر مراکز خدماتی و گردشگری سازمان منطقه ای کیش آزاد به مدیر عامل جامعه مراکز پذیرایی کیش اعلام شد که پیگیر دستور اجرایی فروش و ارائه خدمات پذیرایی و بند 5 مصوبه عفاف و حجاب کیش حداکثر ظرف یک هفته نسبت به جمع آوری و عدم اجرای موسیقی الکترونیک (دی جی) اقدام شود. ضمانت عدم حذف مهر مراکز متخلف، ابطال پروانه و ارائه به مراجع قضایی مشخص شده است. مديرعامل مراكز پذيرش كيش طي نامه اي در تاريخ 16/02/1403 علاوه بر انتقاد از اين دستور و مغايرت آن با رويه هاي تجاري، اين موضوع را به اطلاع كاربران جامعه مركز پذيرايي كيش رساند صاحبان مشاغل، مشکل از نظر حقوقی دارای نکات قابل توجهی است.
اجرای موسیقی زنده در رستوران ها و فضاهای مشابه نیاز به مجوز دارد. اعطای این مجوز پس از استعلام از برخی مراجع دیگر بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. مکانیسم صدور مجوز، شرایط تعلیق، لغو و ابطال آن نیز در مصوبه هیات وزیران و وزارت کشور ذیربط به تفصیل آمده است.
در مناطق آزاد مانند جزیره کیش به دلیل ویژگی های خاص این شرایط با تغییرات جزئی و البته آرام تری اعمال می شود. یکی از مقررات مربوط به این امر در مناطق آزاد، قانون نحوه اداره مناطق آزاد صنعتی جمهوری اسلامی ایران و آیین نامه اجرایی آن است. این مصوبات به مسائل خاصی مربوط به صدور مجوز اماکن عمومی از جمله رستوران ها و هتل ها می پردازد. با دقت در این مصوبات متوجه خواهیم شد که شرایط اعطای مجوز، نحوه کار و شرایط ابطال و ابطال پروانه در مناطق آزاد تفاوت چندانی با سرزمین اصلی ندارد و حتی در برخی موارد شرایط اخذ و کار در مناطق آزاد بسیار آسان تر و شرایط لغو و خروج بسیار محدودتر است. اما آنچه مسلم است در مناطق آزاد فعالیت در اماکن عمومی از جمله اجرای موسیقی زنده در رستوران ها و کافه ها جز با مجوز از نهادهای ذیربط و در چارچوب قانون امکان پذیر نیست. البته این موضوع شامل آزادی و نحوه و حدود فعالیت نیز می شود.
ماده 20 قانون مقررات اماکن عمومی که در نامه اداره نظارت بر اماکن عمومی ف.الف. ویژه کیش با استناد به آن برای ممنوعیت اجرای موسیقی الکترونیک (دی جی) ثبت شده است، نه تنها ممنوعیتی برای اجرای موسیقی الکترونیکی قائل نشده است. موسیقی، اما شرایط فعالیت موسیقی زنده و موسسه صادرکننده مجوز این فعالیت را مشخص کرده است. این ماده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را متولی صدور مجوز واردات قرار داده و شرایطی را برای صدور مجوز و نحوه عملکرد آن مشخص کرده است. طبیعتاً پخش موسیقی مجاز و اجرا نکردن و پخش موسیقی غیرمجاز یکی از شروط اساسی اجرای موسیقی زنده در اماکن عمومی است، اما این ماده منعی برای پخش موسیقی الکترونیک یا دی جی ندارد. واقعیت این است که موسیقی الکترونیک یا دیجی اساساً در زمان تصویب این آیین نامه وجود نداشته و در این آیین نامه به آن اشاره ای نشده است. البته تا آنجایی که امکان بررسی وجود داشت، اساساً مفهومی به نام موسیقی الکترونیک (DJ) در آیین نامه ها و مصوبات وجود ندارد. اما در عرف این نوع اجرا شکل می گیرد و موسیقی قبل و بعد از اجرای زنده پخش می شود. نحوه اجرای آن به این صورت است که شخصی به نام دی جی موسیقی های شناخته شده و مورد علاقه را با کمی تداخل و تغییر ضرب آهنگ میکس کرده و برای مخاطب پخش می کند. آهنگ پخش شده توسط دی جی ممکن است مجاز باشد یا ممکن است مجاز نباشد، اما این بر ماهیت موسیقی الکترونیک سایه نمی اندازد. ناگفته نماند که هیچ استانداردی برای تشخیص آهنگ های مجاز و غیر مجاز وجود ندارد. اما نکته قابل تامل این است که موسیقی الکترونیک (DJ) اساساً برخلاف نام پرشکوه آن یک موسیقی مستقل نیست، بلکه میکس، ترکیب یا تغییر ریتم موسیقی و پخش آن توسط دی جی، که نیاز به مجوز خاصی دارد، نیست. و ماده 20 آیین نامه اماکن عمومی که در درخواست ممنوعیت موسیقی الکترونیک به آن استناد شد، عمدتاً شرایط اعطای مجوز را مشخص کرده و به ممنوعیت این نوع موسیقی نمی پردازد.
دومین سند مورد استناد برای ممنوعیت موسیقی الکترونیک (دی جی) در اماکن عمومی کیش مصوبه اردوی عفاف و حجاب کیش است که آن هم خالی از اشکال نیست. صدور مجوز اجرای موسیقی زنده به این معناست که صلاحیت، تعهد و توانایی های متقاضی توسط موسسات تعیین شده توسط قانون تایید شده و در نهایت پس از احراز شرایط، مجوز فعالیت صادر می شود.
اما اکنون موسسه ای به نام عفاف و حجاب محل تصمیم گرفته است بدون توجه به جواز کسب، اختیار موسسه صادرکننده و محدودیت های کسب و کار، بخشی از پروانه کسب را ممنوع کند. از ماهیت و گستره فعالیت و تصمیم گیری قرارگاه عفاف و حجاب اطلاع چندانی در دست نیست، اما ظاهراً این قرارگاه توسط وزارت کشور و با همکاری نیروی انتظامی تشکیل شده و حوزه فعالیت آن نیز در حوزه عفاف و حجاب اما آیا این نهاد حق ورود، اظهار نظر و اعلام ممنوعیت در رشته هایی که در حوزه فعالیت وزارتخانه دیگری است را دارد؟ به عبارت دیگر، بر اساس همان ماده 20 آیین نامه اماکن عمومی مصوب هیات وزیران که در نامه اداره نظارت بر اماکن عمومی ف.الف. به ویژه ذکر شده، کیش استناد کرده است که صدور مجوز برای اجرای موسیقی زنده از وظایف وزارت ارشاد است و در تبصره 3 این ماده آمده است که اماکن عمومی دارای مجوز نیازی به کسب مجوز از نیروی انتظامی ندارند. با توجه به این صلاحیت وزارت ارشاد و با توجه به اهمیتی که صدور مجوز برای دارنده آن ایجاد حقوق اختصاصی می کند، با اتکا به صرف هزینه برای راه اندازی کسب و کار خود، نهادی غیر مرتبط به نام کمپ و حجاب عفاف است که ابتدا وابسته به وزارتخانه دیگری است، یعنی. وزارت کشور و ثانیاً به دلیل فلسفه وجودی و گستره فعالیتی که دارد، هیچ اختیاری برای اقدام و اظهار نظر در مورد موضوعاتی غیر از عفاف حجاب ندارد، می تواند در موضوعات فرهنگی مانند موسیقی و امثال آن اظهار نظر کند. .
به نظر می رسد پاسخ منفی است، زیرا در وهله اول آیین نامه هایی که بر دوش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای صدور مجوزهای موسیقی زنده می گذارد، به تصویب هیات وزیران می رسد و در سطحی بالاتر از مصوبات این وزارتخانه قرار دارد، بنابراین وزارت کشور اساساً حق تصویب و اعطای اختیار به قرارگاه عفاف را دارد و حجابی برای منع فعالیت های مرتبط با وزارت رهبری ندارد. ثانیاً اعطای این اختیار به قرارگاه عفاف و حجاب از سوی وزارت کشور نیز جای سوال دارد زیرا در اصل علیرغم راه اندازی قرارگاه عفاف و حجاب و شروع فعالیت آن، هیچ توضیحی در مورد گستره آن داده نشده است. از فعالیت های آن و خیر مشخص است که آیا تصویب این ممنوعیت در حیطه اختیارات اعطا شده است یا خیر. این موضع یا این تصمیم خارج از حدود اختیارات اتخاذ شده است. البته مدیریت مراکز و خدمات گردشگری کیش پا پا را فراتر از این مصوبه گذاشت و ضمن اعلام ممنوعیت، ضمانت اجرایی سنگینی برای عدم رعایت آن تعیین کرد.
به استناد نامه شماره 21321120/1403 مورخ 13.02.1403 ضمن اعلام ممنوعیت اجرای موسیقی الکترونیک توسط مراکز متخلف، لغو مجوز و در نهایت ارائه به مراجع قضایی به عنوان ضمانت اجرا. در حالی که اولاً ظن تخلف در اجرای موسیقی الکترونیک (دی جی) وجود دارد، ثانیاً پلمپ یا لغو مجوز اجرای آن را تضمین نمی کند. ماده 21 آیین نامه اماکن عمومی، تخلفاتی را که منجر به ابطال مجوز می شود، ذکر کرده است و هیچ اشاره ای به اجرای موسیقی الکترونیک یا تخلف از دستورات نادرست مدیریت مراکز و خدمات گردشگری کیش نشده است. البته این شرایط در آیین نامه نحوه اداره اماکن عمومی در مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران محدودتر است. علیرغم اینکه سند دستور مورد بحث، یعنی. تائید محل عفاف و حجاب به اطلاع عموم نرسیده و صلاحیت نهاد صادرکننده دستور برای ورود به امور فرهنگی مشکوک است، اما این حق برای عموم مردم امر محفوظ است که از متن و محتوای دستور اطلاع داشته باشند. ، به منظور ابطال آن از طریق مراجع قضایی در صورت تخلف از قانون یا مقررات مربوطه.