عکس کمیاب از اولین خیابان ایران که نور خودش را دید

تصویر زیر از مجموعه عکس های پاکزاد است که در سال 1335 از خیابان چراغ برق گرفته شده است.

این روزها این خیابان به نام خیابان امیرکبیر نامگذاری شده است، خیابان امیرکبیر در منطقه 12 اولین خیابانی بود که نه تنها در تهران بلکه در کشور چراغانی شد.

عکس کمیاب از اولین خیابان ایران که نور خودش را دید

ناصرالدین شاه که در سفر به اروپا با صنعت برق آشنا شده بود تصمیم گرفت ارگ خود را برقی کند. او موضوع را با «میرزا حسین خان سپه سالار» که یکی از صدراعظم او بود، در میان گذاشت. چون می دانست که مردی مدرن است.

سپه سالار برای این کار در خیابان امیرکبیر کنونی کارخانه ای تأسیس کرد که انرژی آن از زغال سنگ تامین می شد. گاز کاربید این کارخانه و لوله هایی که تا ارگ سلطنتی کشیده شده بود، فانوس هایی را در باغ داخلی روشن می کردند.

همچنین روشنایی خیابان های ناصریه (ناصرخسرو فعلی)، لاله زار و باب همایون نیز از این طریق تامین شد. مردم پس از شنیدن این خبر برای دیدن شب های روشن این خیابان ها به مرکز شهر رفتند و نام این خیابان را رعد و برق گذاشتند.

البته عده ای شروع به تخریب لوله های کارخانه و شکستن چراغ های خیابان کردند چون گفته می شد برق کار شیطان است و باید از آن پرهیز کرد! برخی معتقد بودند که صنعت فرنگ قابل اعتماد نیست. کم کم کارخانه از کار می ایستد و خیابان های روشن مثل قبل تاریک می شوند.

زمانی که مظفرالدین شاه قاجار به قدرت رسید، تاجر و سرمایه دار معروفی به نام امین الضرب به فکر استفاده از تجهیزات مدرن برای برق انداختن خیابان ها افتاد. برای این کار به روسیه رفت و وسایل لازم را به قیمت 500 تومان خرید. سپس در شهریور 1258 کارخانه ای را راه اندازی کرد که ظرفیت تولید 400 کیلووات نیرو را داشت و با نفت کار می کرد.

به همین دلیل به او لقب «پدر برق ایران» و «بنیانگذار صنعت برق ایران» داده شد. بدین ترتیب کارخانه او به اولین کارخانه برق ایران تبدیل شد و خیابان چراغگز نیز تغییر نام یافت و به «چراغ برق» معروف شد.