ابتکار ایالات متحده بر اساس “بازدارندگی آزاد” است. ایران متعهد شده است که اورانیوم را بیش از 60 درصد غنی‌سازی نکند، یعنی به سطح 90 درصدی که توانایی تولید سلاح‌های هسته‌ای را دارد، نرسد. واشنگتن به نوبه خود مخالفت خود را با آزادسازی دارایی های ایران به ارزش 20 میلیارد دلار در بانک های چندین کشور متوقف می کند و ایران و کشورهای غربی متقابلاً زندانیان خود را آزاد خواهند کرد. این ترتیبات غیررسمی اکنون اجرا شده است و به نظر می رسد ایران غنی سازی اورانیوم با خلوص بالا را کاهش داده است. برت مک گورک، هماهنگ کننده شورای امنیت ملی آمریکا برای خاورمیانه و شمال آفریقا، رهبری این مذاکرات را بر عهده دارد.
آموس هارل در روزنامه اسرائیلی هاآرتص نوشت: این روزها اوضاع برای ایران بسیار خوب پیش می رود. بهبود روابط با چین و روسیه نتایجی را به همراه داشته است و کشورهای عربی با درک واقعیت جدید استراتژیک بین المللی به دنبال راه هایی برای نزدیک شدن به تهران هستند. اما برای ایران شاید بهترین و قابل توجه ترین جنبه این ماجرا توافق با آمریکا باشد.
در ادامه این مقاله آمده است: رسانه های بین المللی از توافقات آتی با هدف تنش زدایی صحبت می کنند. در عمل آنچه در حال شکل گیری است بیشتر یک توافق نانوشته است که اجرای بخش قابل توجهی از آن هم اکنون آغاز شده است. البته، دولت بایدن از این که رسماً آن را یک توافق نامید، امتناع می کند، زیرا این امر منجر به واکنش شدید جمهوری خواهان در کنگره می شود.
ابتکار ایالات متحده بر اساس “بازدارندگی آزاد” است. ایران متعهد شده است که اورانیوم را بیش از 60 درصد غنی‌سازی نکند، یعنی به سطح 90 درصدی که توانایی تولید سلاح‌های هسته‌ای را دارد، نرسد. واشنگتن به نوبه خود مخالفت خود را با آزادسازی دارایی های ایران به ارزش 20 میلیارد دلار در بانک های چندین کشور متوقف می کند و ایران و کشورهای غربی متقابلاً زندانیان خود را آزاد خواهند کرد. این ترتیبات غیررسمی اکنون اجرا شده است و به نظر می رسد ایران غنی سازی اورانیوم با خلوص بالا را کاهش داده است. برت مک گورک، هماهنگ کننده شورای امنیت ملی آمریکا برای خاورمیانه و شمال آفریقا، رهبری این مذاکرات را بر عهده دارد.
در عین حال، آمریکایی ها سعی کردند با پیشنهادهای سخاوتمندانه، اسرائیل را از شکستن این تفاهم منصرف کنند. آنها از یک سو نسبت به اعلام رسمی رزمایش مشترک با تل آویو که حاکی از احتمال حمله نظامی مشترک به ایران است، بازتر هستند و از سوی دیگر به وضوح انتظار دارند که اسرائیل به تنهایی به واشنگتن حمله کند. تعجب نکنید بیش از یک دهه پیش، ایالات متحده تلاش کرد تا اطمینان حاصل کند که چنین سناریویی از طریق جمع آوری اطلاعات غیر خصمانه و همچنین از طریق آنچه که ممکن است “نفوذ نرم” نامیده می شود، محقق نشود. اما اکنون یک واقعیت اساسی تغییر کرده است: دولت بایدن حتی کمتر از دولت باراک اوباما به نتانیاهو اعتماد دارد.
کاخ سفید اکنون به دنبال کنترل اوضاع تا زمان مشخصی است، یعنی انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر 2024 (همانطور که نتانیاهو انجام می دهد، اگرچه او احتمالا امیدوار است که انتخابات متفاوت پیش برود). تا آن زمان، هدف این است که شرایط را از بحرانی شدن حفظ کنیم. با این تفاهم، تهران دست به تولید سلاح هسته ای نخواهد زد و احتمال حمله اسرائیل به ایران بسیار کاهش می یابد. واشنگتن امیدوار است از این زمان برای تمرکز بر آنچه به عنوان جبهه اصلی خود می بیند استفاده کند: چین و جنگ روسیه و اوکراین. انتظار اصلی آمریکا از اسرائیل عدم مداخله است.
در همین حال، اورشلیم نقش خود را ایفا می کند. گالانت چندین ماه است که معتقد است آمریکا قصد دارد با ایران به تفاهم برسد و نتانیاهو به اعتراض لفظی اکتفا کرد و عملاً کارزار مشخصی علیه این تفاهم راه اندازی نکرد. کارشناسان می گویند این تفاهم بین ایران و آمریکا با توجه به گزینه های جایگزین، واقعا ایده خوبی است. به این ترتیب، حداقل تا زمانی که ایران به تولید تسلیحات هسته‌ای برسد، زمان می‌خریم و در این بین می‌توانیم گزینه نظامی را که پس از برجام کنار گذاشته شد، گسترش دهیم و دوباره توسعه دهیم.
نتانیاهو در جلسه کابینه امنیتی و نشست عادی کابینه این یکشنبه به وضوح نسبت به احتمال امتناع نیروهای ذخیره ارتش از خدمت دسته جمعی ابراز نگرانی کرد. او دادستان ها را تحت فشار قرار داد تا بهانه ای قانونی برای اقدام علیه کسانی که فرار از خدمت را سازماندهی یا تشویق می کنند، بیابند. روی این موضوع حساسیت مضاعفی وجود دارد: مشکل فقط کودتای قضایی نتانیاهو نیست، بلکه مسئله ایران نیز هست. در جریان اعتراض خلبانان نیروی هوایی در ماه مارس، نتانیاهو از سخنان یک خلبان ذخیره ارتش اسرائیل در مصاحبه با کانال 12 خشمگین شد. آن خلبان گفت: “بدون ما، نتانیاهو کسی را ندارد که به ایران حمله کند.” این اساس حملات نتانیاهو به رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل و فرمانده نیروی هوایی بود. آماده شدن برای حمله به ایران، یا حداقل تظاهر به آن، چیزی است که نتانیاهو از آن لذت می برد. خلبان نیروی هوایی این روایت را خراب کرد.
در سال 2012، در بحبوحه بحث در مورد حمله احتمالی به برنامه هسته ای ایران، ایهود باراک، وزیر دفاع وقت اسرائیل، اصطلاح “منطقه مصونیت” را ابداع کرد. در آن زمان با هماهنگی نتانیاهو و برخلاف توصیه کارشناسان امنیتی، باراک برای حمله نظامی به ایران فشار آورد. وی معتقد است که توانایی اسرائیل برای بمباران ایران محدود است و در صورت تأخیر تل آویو، ایران تأسیسات زیرزمینی خود را به گونه ای تقویت خواهد کرد که بمباران آن را تحت تأثیر قرار ندهد. هنگامی که ژنرال های ارتش استدلال کردند که هنوز زمان حمله فرا نرسیده است، باراک گفت که شاید بتوانیم بگوییم: “خیلی زود است، خیلی زود است… اوه، خیلی دیر است.”
همینطور بسیاری از رهبران جنبش اعتراضی اخیر، که باعث می‌شود در این مرحله پایان خدمت داوطلبانه را اعلام نکنند. نگرانی این است که انتظار برای روشن شدن وضعیت به نتانیاهو اجازه می دهد تا لایحه اصلاحات قضایی را به شیوه ای غیرعادی از کنست عبور دهد. خلبانان ترجیح می دهند تا هفته آینده صبر کنند. تا آن زمان، بسیاری از خلبانان می توانند نامه های ترک خود را به صورت جداگانه ارسال کنند. اگر تعداد این استعفاها به حدی باشد که تعداد پرسنل نیروی هوایی کمتر از حد نصاب تعیین شده توسط ارتش باشد، لایحه اصلاحات قضایی کودتا مانند نتانیاهو و آمادگی نیروی هوایی در مقابل یکدیگر قرار می گیرند.
گالانت این بار در کنار نتانیاهو است. برخلاف سایر وزرا، او صرفاً اظهارات دفتر نخست وزیری را تکرار نمی کند، بلکه اخیراً روایت متفاوتی از بحران طولانی سیاسی اسرائیل مطرح کرده است. به گفته گالانت (که مطمئناً درست است)، او تنها کسی بود که مایل بود در یک کودتای سیاسی گامی جسورانه برای به تاخیر انداختن لایحه اصلاحات قضایی نتانیاهو در ماه مارس بردارد. طبق داستان او، مخالفان می‌توانستند با نتانیاهو به سازش برسند و شاید به دولت بپیوندند و در نتیجه دولت را مجبور به اتخاذ رویکردی معتدل‌تر کنند، اما به دلیل تنفر شدید مخالفان از نتانیاهو، از این کار خودداری کردند. به گفته گالانت، امتناع از خدمت آشکارا غیرقابل قبول است، و شاید این اعتراض بیش از حد باشد، زیرا آنچه در واقع احتمالا تصویب می شود، بخش کوچکی از لایحه اصلی اصلاحات دادگاه است.
روایتی که گالانت برای خود می آفریند، دو واقعیت را نادیده می گیرد. معترضان ابتدا او را در ماه مارس در وزارت دفاع بازداشت کردند. اگر نیم میلیون اسرائیلی برای اعتراض به تلاش نخست وزیر برای مجازات گالانت، برکناری او (که گفته می شود زاییده افکار یائیر نتانیاهو پسر بنیامین نتانیاهو) به خیابان ها نیامده بودند. و ثانیاً، این اعتراضات وضعیت عجیبی است که در آن یک نخست وزیر تحت تعقیب شدید فساد اداری، علیرغم تعهدات قبلی خود، اصرار دارد که در سمت خود باقی بماند و در عین حال سعی دارد از موقعیت خود برای درهم شکستن دموکراسی اسرائیل استفاده کند.
در کنار اعتراض خلبانان، فشار آمریکا علیه لایحه اصلاحات قضایی نتانیاهو مانند کودتا نیز افزایش یافته است. در این هفته تقریباً روزی نبود که جو بایدن، وزارت امور خارجه یا مفسران نزدیک به دولت ایالات متحده، مانند توماس فریدمن، روزنامه نگار نیویورک تایمز، به اقدامات دولت اسرائیل حمله نکنند. پنتاگون به حفظ روابط اولیه با سرویس‌های امنیتی اسرائیل ادامه می‌دهد، اما حتی در آنجا، در مکالمات روزانه، آمریکایی‌ها نسبت به خشونت شهرک‌نشینان ابراز نگرانی می‌کنند و اسرائیلی‌ها با پرسش‌هایی درباره بحران سیاسی کشورشان مواجه می‌شوند.
واشنگتن گالانت را وزیری خواهد ساخت که هنوز بتوان با او صحبت کرد. او فاقد نفوذ سیاسی مستقل بنی گانتز است، اما آمریکایی ها از موضع نسبتا معتدل او در قبال فلسطینی ها و نحوه صحبت او و روسای امنیتی علیه “تروریسم یهودی” در سرزمین های اشغالی تشویق می شوند.
تنش با دولت بایدن به طور مستقیم بر برنامه ارتش اسرائیل برای ایجاد یک نیروی دوربرد تأثیر می گذارد. به هر دلیلی، دستیابی نیروی هوایی به هواپیماهای سوخت‌رسان که یکی از تجهیزات حیاتی برای حمله به ایران محسوب می‌شود، به تعویق افتاده است. این هفته، ایالات متحده یک هواپیمای سوخت‌رسان را به یک رزمایش مشترک در اسرائیل فرستاد و به نیروی هوایی اسرائیل اجازه داد تا تجربیات بسیار مورد نیاز خود را کسب کند. دولت ایالات متحده همچنان به فشار برای خرید اسکادران اف-35 از اسرائیل ادامه می دهد، اگرچه اختلافات در مورد اینکه آیا سیستم های اسرائیلی بیشتری را در هواپیماها ادغام کند یا خیر حل نشده باقی مانده است.