ارائه گاز ارزان به پتروشیمی ها، رانتی که مانع از توسعه زنجیره ارزش می شود

به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه خبر راه دانا; اجرای قانون هدفمندی یارانه ها در سال 1388 و افزایش قیمت حامل های انرژی باعث افزایش هزینه برق نیروگاه های پتروشیمی شد. بنابراین با احتساب نرخ ارز حدود هزار تومانی در ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، قیمت هر مترمکعب گاز برای تغذیه واحدهای پتروشیمی 7 سنت یا 70 تومان تعیین شد.

تحریم های غرب علیه ایران و شوک ارزی در اقتصاد این کشور، دولت را مجبور کرد گاز این صنایع را با قیمت 2.33 سنت در هر متر مکعب عرضه کند. در سال 1393 پس از بحث و جدل فراوان بر سر تعیین قیمت تولید پتروشیمی ها، دولت فرمول واحدی را برای مدت 10 سال تعیین و ابلاغ کرد.

بیشتر بخوانید:
سقف ثابت ریال با تغییرات و توسعه بازار انرژی همخوانی ندارد/ به روز رسانی قیمت خوراک پتروشیمی ها باید به گونه ای برنامه ریزی شود که فشاری به صنایع وارد نشود.

طبق این فرمول قیمت گاز عرضه پتروشیمی بر اساس میانگین قیمت گاز مصرفی داخلی و قیمت چهار هاب بین المللی تعیین می شود. اما دولت در اقدامی عجیب در قانون بودجه 1401 سقف قیمتی 5000 تومانی را برای خوراک پتروشیمی ها تعیین کرد.

با وجود کارشناسان، تعیین نرخ ثابت برای گاز در ابتدای سال اشتباه است و قیمت خوراک پتروشیمی و سوخت صنعتی باید بر اساس متغیرهای جهانی تعیین شود. بنابراین صنایع با هزینه واقعی و مناسب هزینه های خوراک و مصرف گاز خودتان پرداخت کنید.

لزوم اجرای قیمت گاز در همه حوزه ها

هادی حکسونه کارشناس اقتصادی ضمن تایید تاثیر قیمت پایین بر افزایش مصرف انرژی به خبرنگار دانا گفت: نکته مهم این است که نمی توان بخشی از اقتصاد را با قیمت های جهانی و بخشی را با قیمت های ملی محاسبه کرد. و یک منطقه را در نظر بگیرید. اگر بخواهیم به سمت تحقق قیمت پیش برویم باید بستر لازم را برای تحقق قیمت در همه حوزه ها فراهم کنیم.

وی ادامه داد: باید از فرمول های اقتصاد آزاد در همه ابعاد استفاده کنیم. ما باید به اقتصاد به عنوان یک بسته نگاه کنیم. درست است که می گویند انرژی در کشور ما بسیار ارزان است و همین امر باعث مصرف زیاد آن شده است. اما از سوی دیگر مشکلاتی مانند فرسودگی تجهیزات و راندمان پایین نیروگاه ها نیز با افزایش مصرف مرتبط است.

وی همچنین گفت: واضح است که قیمت پایین انرژی در کشور ما بر مصرف کمتر از حد بهینه انرژی تاثیر گذاشته و به روز رسانی قیمت ها می تواند به مدیریت مصرف کمک کند. اما نکته مهم این است که اصلاح قیمت زمانی موثر خواهد بود که اصلاحات غیر قیمتی را نیز در نظر بگیریم. مصرف کنندگان ایرانی نباید هزینه سوء مدیریت صنایع را بپردازند.

قیمت سوخت در صنعت پتروشیمی باید بر اساس واقعیات و متغیرها تعیین شود

این کارشناس تاکید می کند: تعیین قیمت ثابت برای انرژی صنعت اشتباه است و قیمت خوراک و سوخت صنعت و صنعت پتروشیمی باید بر اساس واقعیت های موجود و متغیرهای مختلف تعیین شود. اما باید به سمت واقعی شدن قیمت ها در همه زمینه ها حرکت کنیم.

وی افزود: اگر قیمت انرژی را واقعی کنیم و بر اساس متغیرهای بین المللی تعیین شود، زمانی که قیمت انرژی کاهش می یابد، قیمت سوخت و خوراک صنعتی نیز باید کاهش یابد. اصل موضوع این است که اقتصاد را یک بسته منسجم ببینیم و اگر بحثی را دنبال می کنیم آن را در همه ابعادش بپذیریم.

به عنوان مثال گفت: اگر قرار است قیمت ها را محقق کنیم باید در همه زمینه ها اجرا کنیم. قیمت انرژی باید در همه دوره ها شناور باشد، صرف نظر از اینکه قیمت ها در حال کاهش یا افزایش هستند. در کنار تحقق قیمت انرژی برای صنایع، باید در اتخاذ سیاست پولی دقیق و صحیح نیز گام برداریم.

ارائه گاز ارزان به پتروشیمی ها، رانتی که مانع از توسعه زنجیره ارزش می شود

وی در ادامه اظهار داشت: زمانی که صنایع از اجاره ارزان انرژی استفاده کنید، آنها هیچ انگیزه ای برای افزایش بهره وری خود ندارند. یکی از مشکلات اساسی صنایع در کشور ما مولد نبودن آنهاست. ما باید به سمت اتخاذ سیاست هایی حرکت کنیم که انگیزه لازم را در صنایع برای تولید محصولات با فناوری بالاتر و توسعه زنجیره ارزش ایجاد کند.

هکشناس تصریح کرد: حمایت های غیر ضروری از صنایع و تهیه خوراک و سوخت ارزان برای اجاره این امر باعث گسترش مواد اولیه در کشور ما شده و به پاشنه آشیل جدی برای توسعه صنعتی کشور تبدیل شده است تا جایی که انگیزه صنایع برای توسعه زنجیره ارزش را از بین برده است.