آبان ماه گذشته وقتی معین الدین سعیدی نماینده چابهار در سخنرانی خود در مجلس از بلوچستان مظلوم و جمعه خونین زاهدان صحبت کرد، میکروفون او خاموش شد. چند روز بعد مرتضی محمودوند نماینده کورم آباد از نامه ۲۲۷ نماینده مجلس درباره اعدام معترضان در حالی که میکروفون او نیز خاموش شد انتقاد کرد.
رسانه ها با طرح این سوال که آیا قطع میکروفن در مجلس روال است؟ سوالی که اکنون می توان با شفافیت بیشتری به آن پاسخ داد. بر اساس آنچه روز گذشته در مجلس مطرح شد، ظاهراً تعلیق میکروفون سعیدی و محمودوند تلاشی برای ایجاد پدیده عجیب تری به نام «سخنرانی ممنوع» است!
احمد علیرضابیگی به همراه احمد رسولی نژاد دو نماینده مجلس بودند که پیش از استیضاح فاطمی امین، وزیر سابق، موضوع «انتقال ۷۵ دستگاه جیپ به نمایندگان مجلس برای مسکوت ماندن استیضاح وزیر» را علنی کردند.
ماجرا از ابتدا با تکذیب و استناد علیرضابیگی همراه بود. اما رفته رفته دم خروس بیرون آمد و منابع دولتی و برخی دیگر از مقامات نیز با جزئیات بیشتر خرید این SUV را تایید کردند. با این تفاسیر خلاصی از آنها سخت شد و در نهایت پیگیری پرونده به هیئت نظارت بر عملکرد نمایندگان سپرده شد. دیروز اما مطلع شد که هیات نظارت بر عملکرد نمایندگان در پیگیری پرونده با جیپ تا جایی پیش رفت که نماینده افشاگر را از صحبت منع کرد!
رئیس گردنش را نگرفت
محمدرضا صباغیان، نماینده BAFQ در تریبون عمومی خطاب به قالیباف گفت که آقای بیگی از هفته گذشته نوبت سخنرانی بوده است. اما آنها نمی توانند صحبت کنند. وی افزود که این خلاف شأن آژانس است و فردا ممکن است نوبت ما باشد.
کلیباف در پاسخ با رد مسئولیت، گفت: شورای نظارت بر رفتار نمایندگان در نامه ای به شورای حکام اعلام کرد که آقای علیرضابیگی اجازه صحبت ندارد. آقای رئیس برای قاطعیت در این سلب مسئولیت، خاطرنشان کرد که این تصمیم توسط هیئت مدیره اتخاذ نشده است، بلکه تصمیم هیئت مدیره برای نظارت بر رفتار نمایندگان بوده است.
اما علیرضابیگی این ممنوعیت و اخراج را از سوی رئیس مجلس بدعت می داند. وی در همین رابطه روز گذشته به ایلنا گفت: این موضوع بدعتی است که آقای کلیباف در مجلس اعمال می کند و ممکن است برای تک تک نمایندگان اتفاق بیفتد.
وی ادامه داد: کاری که من انجام داده ام کمترین کاری است که یک نماینده در دفاع از حقوق ملت می تواند انجام دهد و جای بسی تاسف است که آقای قالیباف سعی کردند از افشای حقیقت جلوگیری کنند که همه مردم متوجه این مشکل هستند. مرتکب چنین عملی شده که باید پاسخگوی تاریخ باشد. هم مجلس و هم آقای کلیباف باید پاسخگوی تاریخ باشند».
تسلط نظامی قالیباف بر امور مجلس مانع از پذیرش سلب مسئولیت وی در این زمینه شد و علیرضابیقی آن را بدعت رئیس مجلس دانست، زیرا بنا به اصرار وی اساساً هیئت نظارت منکر این اختیار بودند. از چنین اقدامی
در اسناد قانونی مربوط به نمایندگان مجلس، مجازاتی مانند منع سخنرانی وجود ندارد. خود علیرضابیگی روز گذشته چنین اقدامی را خلاف قانون خواند و آن را بدعت از سوی رئیس مجلس دانست.
قانون چه میگوید؟
سوال مهم دیگر در رابطه با آنچه دیروز در مجلس مطرح شد، جنبه حقوقی آن است و آیا با تعریف قانونی نماینده مجلس به عنوان صدای ملت در خانه ملت، امکان دارد وی از صحبت منع شود؟
هیچ بند یا ماده ای در قانون نظارت بر رفتار نمایندگان مردم که در سایت مرکز پژوهش های مجلس قابل مشاهده است مبنی بر ممنوعیت سخنرانی نمایندگان مردم وجود ندارد. ممنوعیت های مندرج در این قانون، ممنوعیت سوء استفاده از نمایندگی یا دریافت هدایای نقدی یا غیر نقدی از اشخاص حقیقی و حقوقی است.
به نظر نمی رسد سایر اسناد قانونی مربوط به نمایندگان مجلس از این مجازات به عنوان منع سخنرانی یاد کنند. در همین رابطه، خود علیرضابیگی روز گذشته چنین اقدامی را غیرقانونی خواند و گفت: نه کمیسیون نظارت بر رفتار نمایندگان مردم و نه حتی رئیس مجلس چنین اختیاراتی برای منع نطق یک نماینده ندارند و این از محدودیت های مجلس است. حقوق ملت
موسی غضنفرآبادی سخنگوی شورای نظارت بر عملکرد نمایندگان در پاسخ به این سوال که کدام ماده از آئین نامه داخلی مجلس مجوز و اختیار این کار را به شورا داده است، گفت: قانون دقیق آن را به خاطر ندارم. حکم، اما در قانون نظارت بر رفتار «نمایندگان اجازه داده اند که یک سری تصمیمات از سوی هیئت نظارت باشد که ما این تصمیم را گرفته ایم».
بهارستان که امروز نماینده ای به جرم افشای خودروی شاسی بلند به سکوت محکوم می شود، سال گذشته قانون افشاگری را تصویب کرد! و چه اغواگری های وسوسه انگیزی که در آن نیست; از پاداش 10 میلیارد ریالی تا ترفیع! این قانون افشاگری تا کنون یک افشاگر را از صحبت کردن منع کرده است
از این بیانیه به نظر می رسد رئیس هیات نظارت که رئیس کمیسیون قضایی مجلس نیز هست، با یادآوری ماده قانونی که اخیراً بر اساس آن یک نماینده را «تعویض» کردند، خاطره بدی دارد.
اما در صورت نبود چنین اختیاری ممکن است به زودی ماده و تبصره ای با این محتوا به قانون و مقررات مربوط به نظارت بر رفتار نمایندگان مردم اضافه شود تا در صورت لزوم نمایندگان مردم را به این امر تهدید کنند!
سوت زدن ممنوع!
نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که؛ بهارستان که امروز نماینده ای به جرم افشای خودروی شاسی بلند به سکوت محکوم می شود، سال گذشته قانون افشاگری را تصویب کرد! و چه اغواگری های وسوسه انگیزی که در آن نیست; از پاداش های نقدی تا سقف 3 درصد از درآمدهای افشاگری تا سقف 10 میلیارد ریال تا پاداش های غیرنقدی مانند کارمند نمونه یا اولویت در انتصاب پست های حساس مدیریتی و رده های بالاتر و همچنین شناخت و قدردانی در رسانه ها و کنفرانس های مرتبط!
بخشنامه این قانون به طور خاص برای حمایت از افشاگری و با هدف مبارزه با فساد مالی و اداری ابلاغ شد.
افشاگری توسط این قانون افشاگری تاکنون ممنوع شده است. افشاگری که نماینده مجلس است.
البته این تردید وجود دارد که شاید قانون افشاگری که در سال گذشته در مجلس انقلاب تصویب شد، مانند بسیاری از قوانین دیگر، بسته به اینکه چه نهادها و گروه‌هایی در آن دخیل هستند، عمل می‌کند. انتخابی و با کلاس. شاید فقط برای جمع آوری پول چای برای دستگاه های خودکار و میزهای کوچک مقامات پایین دستی، نه برای وزیر و وکیل و قاضی!