روز جدید : اگر برجام را کامل بدانیم و اظهارات جدید چند مقام عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران در مورد توانایی ایران در ساخت بمب اتمی را در نظر بگیریم، این سوال پیش می آید که آیا ایران بمب اتمی خواهد ساخت؟
اکنون به نظر می رسد که مذاکرات ایران و غرب به ویژه آمریکا به جایی نرسد و پس از سفر بایدن به منطقه و اکنون نشست مثلث ایران، روسیه و ترکیه، تا رسیدن به توافق برد-برد فاصله داریم. در حالی که ایالات متحده بیانیه هایی را تایید می کند که برجام را تایید می کند در سراسر کشور و از زبان مقامات عالی رتبه سابق و فعلی شنیده می شود. اخیراً اظهاراتی از سوی کمال حرازی مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین الملل و سیدمحمد خاتمی وزیر امور خارجه در دولت اصلاحات منتشر شده است که نشان می دهد ایران در صورت لزوم می تواند بمب اتم بسازد و این توانایی را دارد.
کمال حرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی و مشاور عالی رهبری از توان فنی ایران برای ساخت بمب اتمی خبر داد. وی روز یکشنبه 26 ژوئیه در گفتگو با الجزیره گفت: ما توانستیم ظرف چند روز اورانیوم 60 درصدی تولید کنیم و به راحتی می توانیم اورانیوم 90 درصدی تولید کنیم.
و ادامه داد: بر کسی پوشیده نیست که ما توانایی فنی ساخت بمب هسته ای را داریم اما تصمیمی برای انجام چنین کاری نداریم. جمهوری اسلامی ایران در پایان فروردین 1400 آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از قصد خود برای غنی‌سازی اورانیوم تا 60 درصد اطلاع داد و اگر ایران به سطح غنی‌سازی اورانیوم تا 90 درصد برسد، همه شرایط برای ایجاد یک بمب اتمی آماده خواهد شد.
پیش از این محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در گفت‌وگو با همین شبکه، احتمال غنی‌سازی نظامی اورانیوم را رد نکرد و گفت: تصمیم برای غنی‌سازی 90 درصد به مقامات بالادستی ابلاغ می‌شود. “
این روزها بیشتر مقامات جمهوری اسلامی ایران از بمب اتمی صحبت می کنند. اگرچه هیچ یک از آنها از ایجاد بمب اتمی خبر نداده اند، اما اینکه صحبت از توانایی کشور در ساخت بمب زیاد است، بیانگر شرایط جدید است. شرایطی که دور از انتظار نبود و با بی نتیجه ماندن مذاکرات ایران و غرب، انتظار می رفت جمهوری اسلامی پاسخ مناسب و مناسبی به این مسائل داشته باشد.
به عنوان مثال، محمدجواد لاریجانی، دیپلمات سابق ایرانی و معاون سابق بین الملل قوه قضاییه می گوید: «اگر ایران تصمیم به ساخت سلاح هسته ای بگیرد، هیچکس نمی تواند جلوی آن را بگیرد».
آقای لاریجانی شامگاه یکشنبه پنجم تیرماه در گفت و گو با شبکه دو سیمای جمهوری اسلامی ایران با اشاره به سفر رئیس جمهور آمریکا به اسرائیل و تاکید دو کشور بر جلوگیری از دستیابی ایران به هسته ای تسلیحات، با بیان اینکه طبق فتوای ولی فقیه ایران مجاز به تلاش برای تولید سلاح های کشتار جمعی نیست، گفت: «اما اگر بخواهیم این کار را انجام دهیم، هیچکس نمی تواند جلوی آن را بگیرد، قدرت هسته ای ایران چیزی نیست که بتوان آن را تولید کرد. با بمب نابود شد.»
همه این حقایق و پیشنهادات البته مردم را نگران می‌کند، زیرا تحلیل‌هایی وجود دارد که اگر ایران به سمت ساخت و آزمایش بمب هسته‌ای برود، دشمنان ما آرام نخواهند نشست و نباید هر احتمالی را نادیده گرفت و اگر جو حاکم شود. روابط ایران با جهان به ویژه با کشورهای منطقه هر روز سخت‌تر و نامطمئن‌تر می‌شود، بحران جدیدی بر مشکلات اقتصادی و معیشتی موجود مردم می‌افزاید و باید منتظر بود و شاهد تورم و غیره بود. مشکلات مربوط به این مشکل تحت تأثیر روانی آن.
این گمانه‌زنی‌ها، اخبار و تحلیل‌ها تا زمانی است که رهبری در خصوص سیاست تسلیح ایران به سلاح هسته‌ای دستور جدیدی صادر نکرده‌اند. بنابراین این گونه اظهارنظرها در صورت عدم هماهنگی شوراها و اتاق های فکر نهادهای مرتبط مضر بوده و اولاً بر افزایش قیمت دلار و بلاتکلیفی بازار سرمایه گذاری در ایران تأثیر منفی خواهد داشت. و ثانیاً کشورهای منطقه که در رقابت قدیمی و حتی ایدئولوژیک با ما هستند، منجر به مسابقه تسلیحاتی خواهد شد که در درازمدت منطقه را به انبار باروت این بار از نوع اتمی تبدیل خواهد کرد.
با همه این تفاسیر، مفروضات و پیشنهادات، این سوال همچنان پیش روی ماست که نظر رهبری در مورد ممنوعیت بمب اتمی می تواند ایران را برای همیشه از خلع سلاح هسته ای دور کند یا از نظر فقهی ممکن است قدرت تقلید یا رهبر شیعه باشد. تغییر فتوا، برای احراز شرایط جدید؟