مشکل اتصال به VPN در اینترنت موبایل یکی از موضوعات داغ این روزهای اینترنت ایران است. این روزها به سختی کسی را پیدا خواهید کرد که از VPN یا فیلترشکن معمولی تر روی گوشی خود استفاده نکند. ابزاری که به دلیل راهکارهای اخیر برای فیلتر کردن سایت ها و شبکه های اجتماعی و محدود کردن دسترسی به اینترنت، روز به روز با رونق روزافزونی روبرو می شود.
اما علاوه بر انتقاداتی که کاربران روزمره نسبت به کیفیت اینترنت و محدودیت دسترسی دارند، مشکل دیگر مربوط به قطع شدن ارتباط آنها با ابزارهای VPN به خصوص در اینترنت موبایل است که باعث نارضایتی و تلاش کاربران شده است. سعی کنید مسیرهای جایگزین پیدا کنید.
در هفته‌های اخیر موج فزاینده اعتراضات کاربران به گسترش فیلترینگ و انتقاد از محدودیت‌های سطح دسترسی به این دلیل است که با پرونده جدیدی مواجه شده‌اند و این سوال را مطرح می‌کنند که چرا فیلترشکن وصل شده است. اما برنامه را باز نمی کنید؟
بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی این موضوع را مطرح می کنند که فیلترشکن آنها متصل است و گزینه اتصال فعال است، حتی اگر به نظر می رسد متصل است. اما برنامه های فیلتر شده مانند اینستاگرام و تلگرام را باز نمی کند.
در چنین مواردی، اولین اقدام کاربر تغییر اپراتور اینترنت و سپس تغییر VPN است. اما در شرایط فعلی این ترفند کار نمی کند و اپراتور مورد نظر سرویس ارائه نمی دهد.
شاید در شرایط عادی یکی از دلایل اصلی خرابی فیلترشکن ها سرعت و ترافیک بالای VPN باشد که به سرور فشار وارد کرده و در واقع اتصال کاربر را با مشکل مواجه می کند. اما در شرایط فعلی کشور و محدودیت های اعمال شده بر روی شبکه اپراتورها، دیگر مشکل از VPN نیست.
این وضعیت را می توان به این صورت تفسیر کرد که «اینترنت به وضوح قطع نشده است. اما دستکاری شده است. وضعیتی که در آن اتصال به اینترنت برقرار است؛ اما هیچ کاری نمی توان کرد و ثابت نگه داشتن هر رابطه ای مشکل بزرگی است. دستکاری دسترسی به اینترنت این روزها به اوج خود رسیده است و پس از تغییرات زیرساخت اینترنت کشور، قطع دسترسی برای کاربران بسیار مشهود است.
به نظر می رسد هدف اصلی این اختلالات فیلتر کردن و محدود کردن دسترسی به سایت ها و شبکه های اجتماعی خارجی و کاهش استفاده از فیلترشکن ها باشد. اما این تصمیم نه تنها بر مصرف کنندگان بلکه تمامی کسب و کارهای اینترنتی را تحت تاثیر قرار داد و باعث اختلال گسترده در زیرساخت های مورد استفاده آنها شد.
در راستای این محدودیت ها، آنچه کاربران در مورد اتصال اجباری VPN می گویند تفاوتی است که در نحوه و کیفیت اتصال به VPN در شبکه اپراتورهای مختلف مشاهده می شود. در هفته‌های اخیر، تعداد بیشتری از کاربران می‌گویند که قطعی VPN در شبکه اپراتور ایرانسل افزایش یافته و نسبت به سایر اپراتورها بیشتر شده است.
اگرچه شکایاتی در مورد نحوه اتصال به کلید فیلتر در گوشی اول مطرح شده است. اما آنچه کاربران در شبکه های اجتماعی می گویند و نظرات آنها در مورد اپراتورهای ثابت و این اپراتور هنگام اتصال به VPN مثبت است.
گزارشی که در ماه های اخیر توسط یکی از ارائه دهندگان خدمات ابری در کشور منتشر شد نیز این ادعا را تایید می کند که مدل خدمات ISP ها در شرایط فعلی کشور یکسان نیست و به نوعی شاهد تفاوت فیلترینگ بین اپراتورها هستیم. این گزارش با تحلیل وضعیت دسترسی کاربران به خصوص کاربران فنی و مدیران شبکه به دلایل این تفاوت اشاره کرده و می گوید که مثلا اپراتور به طور جداگانه به فیلترینگ هوشمند روی آورده و مسیریابی آدرس های IP را که روشن هستند فیلتر می کند. VPN .. همچنین پروتکل های VPN را که می توان برای دور زدن فیلترینگ استفاده کرد را مسدود می کند.
همچنین شواهد نشان می دهد که نسبت به روزهای اول قطعی اینترنت خارجی کشور، وضعیت ایجاد محدودیت تغییر کرده و دیگر با ردیابی مکرر مشتری و تماس با مراکز پاسخگویی اپراتورها قابل حل نیست.
لازم به ذکر است که این راهکارها تنها هزینه اینترنت و در نتیجه هزینه خرید فیلترشکن های متعدد را برای کاربرانی که معمولاً چاره ای جز تغییر مکرر آدرس IP ایرانی و خارجی خود ندارند، تحمیل می کند.