روز جدید رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: دستگاه هایی مانند رادیولوژی مورد استفاده انسان باید از نظر ایمنی و استاندارد کالیبره شوند.
سامانه یکپارچه پایش و ارزیابی ایمنی پرتویی در سراسر کشور «سیناپ» با حضور محمد اسلامی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، دکتر محمدرضا کاردان معاون رئیس جمهور و رئیس مرکز ایمنی هسته ای کشور و مدیران گروه و کارشناسان این حوزه در سایت این سازمان فاش شد.
اسلامی در مراسم افتتاحیه این سامانه با اشاره به صدور 45 نوع پروانه کسب از سوی سازمان انرژی اتمی گفت: تاکنون پروانه کسب به صورت دستی صادر می شد و مردم باید اقدام می کردند. در این سفرها روند کار طولانی شد و متقاضیان متضرر شدند. و در سازمان مشکل به درستی نظارت و پیگیری نمی شود. از این رو حدود 4 سال پیش متخصصین در زمینه های مختلف به طراحی یکپارچه این سیستم در سازمان مربوط بودند که در نهایت به عنوان یک سیستم یکپارچه برای نظارت و ارزیابی ایمنی و تشعشع یا سیناپس تعریف شد.
وی افزود: با تسریع در سال 1400 برای تکمیل این موضوع و به ویژه با تصمیم دولت مبنی بر لزوم صدور مجوز در سراسر کشور از طریق سامانه ملی در وزارت اقتصاد و دارایی، این پروژه تکمیل شد و سیناپ این سامانه به پرتال ملی وصل شد، امروز کلیه اقوام و بستگانی که نیاز به مجوز یا گسترش فعالیت در زمینه پرتوهای یونیزان و غیریونیزان دارند از طریق این سامانه اقدام کنند.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: بخشی که از طریق وزارت اقتصاد و دارایی انجام می شود، این سامانه در حال حاضر کار و متصل است. اما هنوز کار فنی و عملیاتی برای تقسیمات وجود دارد و این 45 نوع مجوز است که در این سازمان و وزارت اقتصاد در حال تهیه است.
معاون رئیس جمهور تاکید کرد: دستیابی به این نظام کار بزرگی است. حدود 15 هزار مرکز در کشور دارای مجوز از سازمان انرژی اتمی هستند و فعالیت می کنند. در عین حال 140 هزار رادیولوژیست مشغول به کار هستند که صلاحیت آنها توسط مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور تایید شده و گواهینامه آنها توسط این مرکز صادر می شود. این جامعه بزرگ که در برخی بخش ها نیز در حال گسترش است، باید به صورت سیستمی و کاملاً الکترونیکی کار می کرد، اطلاعات آن باید شفاف و به روز باشد تا کیفیت خدمات مراکز را به موقع حفظ کند و برای مجوزهای لازم .
وی ادامه داد: این مهم است که وسایلی که مردم استفاده می کنند از نظر ایمنی و استاندارد کالیبره شده باشند. بنابراین نظارت و ارزیابی سازمان در حوزه های مربوطه باید برای مردم آرامش بخش باشد.
اسلامی با تشریح اهمیت سلامت این جامعه بزرگ کارگری و استفاده کنندگان از خدمات تشعشعات، گفت: زمانی که 140 هزار نفر در 15 هزار مرکز تشعشع کار می کنند و گواهینامه و مجوز خود را از مرکز ایمنی هسته ای دریافت می کنند، همزمان 30 هزار دستگاه رادیواکتیو وجود دارد. و حدود 15000 فنر در این مراکز باید از ایمنی و کالیبراسیون دستگاه ها اطمینان حاصل کنیم. اعتماد مردم در مرکز چیزی است که این مجوزها را صادر می کند. جامعه باید کیفیت خدماتی را که استفاده می کند تضمین کند. مردم هنگام مراجعه به این مراکز باید دستورالعمل های ایمنی و تشعشعات را رعایت کنند. به عنوان مثال، هنگام مراجعه به مراکز عکاسی رادیولوژی، برخی از روش های رادیولوژی باید دارای پوشش محافظ خاصی باشند. برخی از مکان ها ممکن است از این قوانین پیروی نکنند.
وی تاکید کرد: این سیستم نظارتی باید پوشش به موقع داشته باشد که رفتارها و رویه های استاندارد و یکسان را در همه جا رعایت کند. ما به عنوان نهاد مسئول و ناظر در کلیه فعالیت های تشعشعات، هیچ گونه سهل انگاری نسبت به سلامت انسان را نمی پذیریم. بنابراین نظام‌مندی و به‌روزرسانی این فرآیند خدمتی بی‌نظیر برای جامعه خواهد بود که امیدواریم همکاران ما با کیفیتی که برای خود تعیین کرده‌ایم، محقق شوند.
در بخشی دیگر از این مراسم، محمدرضا کاردان، معاون سازمان و رئیس مرکز ایمنی هسته ای کشور گفت: بر اساس قانون حفاظت در برابر تشعشعات، تمامی مراکزی که در کشور به نوعی با پرتوها سروکار دارند، شامل مراکز پزشکی، صنایع فعال، مراکز آموزشی، تحقیقات و فناوری هسته ای باید تحت نظارت مرکز سیستم ملی ایمنی هسته ای فعالیت کنند. نظارت مشخص شده در قانون دارای ابعاد مختلفی از جمله تدوین ضوابط و مقررات، صدور مجوز، ارزیابی ایمنی این مراکز و تأیید و اجرای مقررات است.
وی افزود: با طراحی و ساخت سیناپ، سامانه یکپارچه پایش و ارزیابی ایمنی پرتویی در کشور، تمامی فعالیت های نظارتی مرکز سامانه ایمنی هسته ای کشور به صورت یکپارچه انجام می شود. بر این اساس، 15 هزار شرکت و 140 هزار نفر شاغل در حوزه تشعشعات از مرحله ای که می خواهند شروع به کار کنند یا مجوز بگیرند، باید اطمینان حاصل شود که تمام موارد ایمنی را طبق ضوابط و مقررات رعایت کرده اند. پس از اخذ مجوز در حین بهره برداری و فعالیت بررسی می شوند. علاوه بر این، چک لیست ها، رویه ها و گزارش های بازرسی در این سیستم تعبیه شده و مرکز سیستم قابل دسترسی است. در صورت تخلف از مهلت مقرر به مرکز مربوطه، اقدامات قانونی لازم انجام خواهد شد.
کاردان با تاکید بر اینکه با راه اندازی این سامانه نظارت بر مراکز کار تشعشع به میزان قابل توجهی افزایش می یابد، گفت: از آبان ماه 1400 که این سامانه به مرحله آزمایشی رسید، تعداد زیادی مرکز معرفی و در سامانه ثبت شدند. بنابراین کلیه مراکز تشعشع مانند مراکز رادیولوژی، اپراتورهای تلفن همراه که با پرتوهای غیریونیزان و مراکزی که با لیزرهای پرقدرت کار می کنند باید در سامانه ثبت شده و تجهیزات آنها در صورتی که قبلا ثبت نام نکرده اند، ثبت نام کنند.
باید بگویم؛ سیستم یکپارچه نظارت و ارزیابی تشعشع (SINAP) برای تسریع و تسهیل در ارائه خدمات نظارت و بازرسی به مراکز کار تشعشع و مراکز فعالیت های تشعشع و ممیزی مواد رادیواکتیو در https: // nrpdsys استفاده شده است. nrpd.ir/. از طریق این سامانه ثبت و پیگیری کلیه درخواست‌ها، مکاتبات، ارسال درخواست‌های صدور مجوز و صدور مجوز، استعلام‌های مورد نیاز از واحد حقوقی، اعلام رای‌گیری و صدور پروانه و مجوز به صورت کاملا الکترونیکی و صرفاً از طریق سامانه انجام خواهد شد.
از جمله فرآیندهای الکترونیکی ذکر شده در این سامانه می توان به صدور پروانه تایید اولیه، ایجاد، بهره برداری، ساخت، کار با تشعشع، ورود و رهاسازی، صدور پروانه کار، پروانه خدمات، تدوین ضوابط و مقررات تشعشعات و رسیدگی به شکایات اشاره کرد. مربوط به آنتن های تلفن همراه شارپ.