آنها همواره به دنبال این بوده اند که پروژه شش وین را که هنوز جمع بندی نشده و مطالبات زیاده خواهانه آمریکا را پوشش نمی دهد، مبنای مذاکره قرار دهند. این روزها هر بار مصاحبه ها، بیانیه ها و خبرگزاری های متهم به ایران و کنترل تبلیغات ضد ایرانی منتشر شده است. اما رسیدن به یک پیش‌نویس مشترک نشان می‌دهد که همه این اظهارات و موضع‌گیری‌ها را می‌توان یک بازی رسانه‌ای یا یک رجزخوانی در عجیب توصیف کرد.
از آنجایی که مذاکرات شش وین با شکست مواجه شد و نتوانست در چارچوب توافق 2015 باشد، مذاکره کنندگان جدید کشورمان بر اصلاح آن پافشاری کردند. دیپلماسی فعال ایران و جلسات متعدد دوجانبه و چندجانبه که روسیه و چین را تشویق به حمایت از خواسته های مشروع و منطقی ایران در مذاکرات و تلطیف موضع مورا به عنوان رئیس تیم مذاکره کننده اتحادیه اروپا کرده است، نقش مهمی ایفا کرده است. و البته بازیگران مذاکرات را به هم زدند. این موضوع در کنار تحولات هسته ای کشورمان به عنوان اهرمی جدی برای فشار بر ناقضان توافق 2015 مورد استفاده قرار گرفت.
مروری بر مواضع مخرب ترویکای اروپایی
مواضع پرشور و ضد مذاکره ترویکای اروپایی در روزهای 15 و 7 دسامبر و تنها ساعاتی تا آغاز مذاکرات جدید باقی مانده بود. سفر وزیر خارجه اسرائیل به انگلیس و فرانسه و بیانیه ضد ایرانی که از ابتدا خوانده شد نشان داد لندن و پاریس به دنبال خنثی کردن مذاکرات هستند. در جریان این مذاکرات، تنها پنج روز پس از مذاکرات، سه کشور اروپایی در بیانیه ای اعلام کردند که ایران خواهان تغییرات قابل توجهی در پروژه شش وین است و این امر باعث “ناامیدی و اضطراب” آنها شده است.
دیپلمات‌های ارشد بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک گفتند که تهران تقریباً به تمام تعهدات قبلی خود عمل نکرده است. آنها در ادامه گفتند که با توجه به پیشنهادات دولت جدید ایران، مشخص نیست که چگونه این فاصله در یک بازه زمانی معقول کاهش می یابد. حتی قبل از پایان دور اول مذاکرات در وین هفتم، اخباری به نقل از فرانسه منتشر شد مبنی بر اینکه مذاکرات به طور کامل شکست خورده است و مقامات وین در حال بازگشت به پایتخت های خود هستند. این خبر بعد از مصاحبه مورا و تشریح سازنده مذاکرات او غیرواقعی بودن را نشان داد.
آغاز دور دوم مذاکرات در وین 7 نیز از این قاعده مستثنی نبود. چهار روز مانده به پایان مذاکرات در وین، تروئیکای اروپایی بیانیه تندی صادر کرد. آنها در بیانیه ای مشترک و در فضایی باز علیه کشورمان مدعی هستند که ایران نقض حساس ترین بخش های توافق هسته ای را تسریع کرده است. این کشورها مدعی شدند ایران پس از هفته ها مذاکره از پرونده های قبلی خارج شده و مطالبات بیشتری را مطرح کرده است! این کشورها بارها سعی کرده اند وانمود کنند که توپ در زمین ایران است و سرسختی تهران منجر به شکست مذاکرات و عدم بازگشت به روال عادی شده و این ادعا را تکرار می کند که زمان رو به اتمام است.
تروئیکا پیشرفت در مذاکرات را تصدیق می کند
رنگ مشکی توسط سه کشور اروپایی در طول مذاکرات نشان داده شد، در حالی که سایر کشورهای حاضر آن را تایید نکردند. آنها بارها از پیشرفت مذاکرات و سازنده بودن و منطقی بودن مطالبات ایران حمایت کرده اند. با پایان مذاکرات و اعلام دستیابی به پروژه مشترک مورا که مذاکرات را جدی تر می کرد، پوشش رسانه ای ترویکای اروپایی در جریان مذاکرات به طور جدی زیر سوال رفت. آنها مجبور شدند برای اولین بار پیشرفت مذاکرات را تصدیق کنند و در عین حال ادعای صریح خود مبنی بر پایان مذاکرات را تکرار کنند.
با این حال تروئیکا اکنون نمی تواند به این سوال پاسخ دهد که خواسته های ایران چگونه حداکثری و فراتر از آن است، اما مذاکرات در حال پیشرفت است و پروژه مشترکی حاصل شده است. برای پاسخ، به نظر می رسد اروپایی ها باید بپذیرند که خواسته های ایران در چارچوب توافقنامه 2015 است و آنها مجبور شده اند به کار سازنده و مؤثر دیپلمات های ایرانی برای گنجاندن خواسته ها و اصلاحات ایران در پروژه کلی تن دهند.
ضرب الاجل ها یک تاکتیک غربی است
لازم به ذکر است که فضای غربی در خصوص مذاکرات و تعیین امکان و زمان برای دستیابی به توافق تاکتیکی است که به دنبال منصرف کردن تیم مذاکره کننده ایرانی از پیگیری برخی مطالبات برای لغو موثر تحریم ها است. دامن زدن به این موضوع و تلاش برای خنثی کردن مذاکرات یا بهتر است بگوییم گرفتن امتیازات فراملی و آمریکایی ها در این مسیر به ترویکا کمک می کنند.
جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا دیروز گفت که رایزنی ها پس از پایان دور هفتم مذاکرات در وین خوب پیش نمی رود. او گفت: “من فکر می کنم ایران به طور فزاینده ای آگاه است که باید به طور سازنده و جدی پای میز مذاکره بنشیند و صبر ما نامحدود نیست.”
روسیه به نتایج امیدوار است
وزارت امور خارجه روسیه روز شنبه با صدور بیانیه ای درباره مذاکرات ایران و 1+5 در وین درباره احیای توافق هسته ای تاکید کرد که مسکو مشتاقانه منتظر هشتمین دور مذاکرات برای بازگشت به برنامه اقدام مشترک جامع برای دستیابی به توافقی سریع و قابل قبول است. .
در این بیانیه با تاکید بر اینکه پیشرفت های قابل توجهی در این رایزنی ها تاکنون حاصل شده است، تاکید کرد: درک مشترکی میان مذاکره کنندگان وجود دارد که رایزنی ها در آینده نزدیک از سر گرفته خواهد شد. بسیاری از مسائل سیاسی دشوار باقی مانده است، اما همه طرف های مذاکره کننده عزم خود را برای پیگیری ماموریت مشترک خود در بازگرداندن برجام به چارچوب مورد توافق اولیه نشان داده اند. اولیانوف همچنین با بیان اینکه دور بعدی مذاکرات به زودی از سر گرفته می شود، گفت: نتیجه اصلی دور هفتم این است که راه برای ویرایش اسناد روی میز باز است.
وی گفت: تا جایی که من می دانم دو گزینه وجود دارد. رایزنی ها از 8 دسامبر یا حداقل در سطح کارشناسی در دور هشتم مذاکرات از سر گرفته می شود یا از 3 ژانویه که همه آماده باشند از سر گرفته می شود.