روز جدید نقشه خطوط لوله گاز و نفت، خطوط کشتیرانی و مسیرهای باربری زمینی و همچنین روابط دیپلماتیک در حال تغییر است. دو سال پیش، تصور امضای قراردادهای تجاری امارات با ایران، چه رسد به قراردادهای حمل و نقل نفت بین این کشور و اسرائیل، سخت بود. اما منافع اقتصادی اکنون برنامه دیپلماتیکی را تعیین می کند که اسرائیل دائماً در حال یافتن جای خود است، حتی اگر مجبور باشد این نیروهای رقیب را قرار دهد.
هاآرتص گزارش داد: دو هفته پیش کانال سوئز نگران شد. اپراتورهای جرثقیل، خلبانان، نیروهای امنیتی و همه کارگران دیگر آماده شدند تا کشتی کانتینری Ever Green به انتهای جنوبی آبراه برسد. این کشتی در ماه مارس به مدت یک هفته در کانال مسدود شد و روزانه 15 میلیون دلار خسارت به بار آورد. زیرا صدها کشتی مجبور بودند در صف های طولانی منتظر بمانند.
; Ever Green قبلاً در ماه اوت از کانال عبور کرده بود، اما در آن زمان خالی بود. در اسفند ماه وقتی به کانال برخورد کرد، کاملاً بار و سنگین بود و تمام فعالیت در این کانال را تغییر داد. در نهایت کشتی بدون هیچ مشکلی از کانال عبور کرد و مدیر کانال، دولت مصر و کل صنعت کشتیرانی آهی از سر آسودگی کشیدند.
اما تنش ها در کانال همچنان ادامه دارد زیرا قاهره منتظر تصمیم نهایی اسرائیل در مورد توافق برای ارسال خطوط لوله نفت از ایلات به عسقلان است. کانال سوئز امسال به بیش از 6 میلیارد دلار رسیده است که یک رکورد محسوب می شود. پیش بینی ها برای سال آینده با وجود شیوع بیماری همه گیر، حتی خوش بینانه تر است و انتظار می رود درآمدها در نیمه اول سال 2022 11 درصد افزایش یابد.
مصر نگران است که برخی از منابع نفتی که از آسیا و کشورهای حاشیه خلیج فارس به خط لوله اسرائیل می رسد می تواند ترافیک و درآمد از طریق این کانال را کاهش دهد که 2 درصد از تولید ناخالص داخلی مصر را تشکیل می دهد.
مشخص نیست که چرا بنی گانز وزیر دفاع اسرائیل تصمیم این رژیم را به تعویق انداخت و مذاکرات بیشتری در مورد توافق اسرائیل با امارات متحده عربی انجام داد. این ممکن است به دلیل گزارش های مقامات امنیتی در مورد خطرات عملیات خط لوله باشد. این تصمیم ممکن است به دلیل مخالفت وزیر انرژی و محیط زیست اسرائیل با این پروژه یا به دلیل اینکه عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، به نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل درباره نگرانی ها در مورد خط لوله گفت، به تعویق افتاده است. او گفت که این به اقتصاد مصر ضربه می زند.
چین را هم نباید فراموش کنیم
جورج صفوت، سخنگوی کانال سوئز به وب سایت مصری المال نیوز گفت: 9 درصد از محموله های جهان از این کانال عبور می کند و همچنین 24.5 درصد از تردد نفتکش ها از جمله کل تردد نفتکش ها در مسیر آسیا- اروپا است. صفوت گفت که برای توسعه بیشتر کانال و بهبود خدمات و نظارت دقیق بر مسیرهای رقیب احتمالی کار می کند.
اقتصاددانان مصری و امارات متحده عربی و کارشناسان کشتیرانی می گویند درست است که این خط لوله در مرحله اول ترافیک کانال را کاهش می دهد، اما مشکل بزرگتر این است که در صورت عادی سازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل، عربستان سعودی از این خط لوله استفاده خواهد کرد. بنابراین، این تنها خط لوله نیست که مصر را نگران می کند.
در حالی که عربستان از بازی خارج شده، اجرای گزارش های طولانی در اسرائیل مبنی بر احداث خط راه آهن بین اسرائیل و امارات از طریق اردن کاملا منتفی است. مسیرها باید از قلمرو پادشاهی عربستان سعودی عبور کنند. از سوی دیگر، گزارش ها مبنی بر قصد امارات برای خرید بندر حیفا باعث شد تا اقتصاددانان و مفسران مصری درباره توطئه اسرائیل و امارات برای ضربه زدن به اقتصاد مصر صحبت کنند.
وائل کدور، کارشناس کشتیرانی، در مصاحبه ای گفت که گذرگاه زمینی بین اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس می تواند از طریق کانال سوئز به درآمدهای مصر ضربه بزند. به همین دلیل است که مصر باید در نظر بگیرد که چگونه می تواند موانع سرمایه گذاری خارجی در منطقه کانال را برطرف کند. او گفت که دادن نقش کلیدی به چین در سرمایه گذاری در امتداد کانال و ارائه خدمات به کشتی های ترانزیتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در سال 2019، چین و مصر یادداشت تفاهمی در مورد سرمایه گذاری 5 میلیارد دلاری چین برای توسعه یک منطقه صنعتی به مساحت 6 کیلومتر مربع (2.3 مایل مربع) امضا کردند. چین تاکنون میلیاردها دلار برای ساخت و ساز مصر هزینه کرده است، که به زودی به تکمیل پایتخت اداری آن، در 45 کیلومتری (28 مایلی) شرق قاهره منجر خواهد شد.
موضوع دیگر مربوط به این کانال قرارداد اخیر امارات با ایران و ترکیه است که بر اساس آن کالا از بنادر دبی و ابوظبی به جنوب ایران و از آنجا به صورت زمینی به ترکیه و اروپا ارسال می شود. این مسیر می تواند زمان تحویل را از 20 روز به یک هفته کاهش دهد.
پارادوکس این است که امارات یکی از بزرگترین سرمایه گذاران در منطقه صنعتی کانال سوئز است. در ماه نوامبر، ابوظبی قراردادی به ارزش 800 میلیون دلار برای ساخت زیرساخت برای بندر جدید اسکندریه مصر و 1 میلیارد دلار برای ساخت دو مزرعه خورشیدی، یکی در دریای سرخ و دیگری در نزدیکی اسوان در جنوب مصر امضا کرد.
همچنین شرکت انرژی اماراتی ای جی هولدینگ قراردادی مقدماتی با ایران برای ساخت نیروگاه های گازی و خورشیدی در استان خوزستان امضا کرد. به نظر می رسد این توافق تحریم های آمریکا را به چالش می کشد. اما به نظر می رسد امارات چیزی برای نگرانی ندارد. برای اینکه از امضای قرارداد حمل و نقل زمینی با ایران دست برنداریم.
تصادفی نیست که مقامات امارات می گویند که اگر اسرائیل توافق نامه خط لوله را لغو کند، تاثیری بر روابط امارات با تل آویو نخواهد داشت. روابط با مصر به اندازه خط لوله گاز اسرائیل برای امارات مهم است که می تواند در زمان و هزینه صرفه جویی کند اما هزینه های دیپلماتیک غیرقابل قبولی را به همراه داشته باشد.
نقشه خطوط لوله گاز و نفت، خطوط کشتیرانی و مسیرهای حمل و نقل زمینی و همچنین روابط دیپلماتیک در حال تغییر است. دو سال پیش، تصور امضای قراردادهای تجاری امارات با ایران، چه رسد به قراردادهای حمل و نقل نفت بین این کشور و اسرائیل، سخت بود. اما منافع اقتصادی اکنون برنامه دیپلماتیکی را تعیین می کند که اسرائیل دائماً در حال یافتن جای خود است، حتی اگر مجبور باشد این نیروهای رقیب را قرار دهد.
اسرائیل در یک پارادوکس است. اگرچه او ایران را به جنگ تهدید می کند، اما نمی تواند امارات را برای ایجاد روابط نزدیکتر با تهران مقصر بداند. علاوه بر این، هرگونه اقدام نظامی یا دیپلماتیک علیه ایران مستلزم آن است که اسرائیل منافع امارات و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس را در نظر بگیرد. در غیر این صورت، حمله اسرائیل به ایران می تواند منابع و درآمد آنها را محدود کند. این تناقض در مورد روابط با مصر و اردن نیز صدق می کند. کشورهایی که گاز و برق لبنان را از طریق سوریه تامین می کنند. این پیشنهاد که با وجود تحریم های این کشور علیه سوریه توسط دولت آمریکا تایید شد، نه تنها به دولت و مردم لبنان، بلکه به حزب الله نیز کمک می کند.