حجت الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی عصر امروز در مراسم اولین سالگرد درگذشت سید محمود دعایی که در موسسه اطلاعات برگزار شد، طی سخنانی گفت: در دوره ای که ایشان فعال شدند. رادیو با یک نفر، صدای روحانیت مبارز و صدای مبارزان ایرانی در بغداد بود، پس از مدتی از امام شکایت کردند که در محتوای این رادیو اشکالاتی وجود دارد. آقای دوایی در خاطرات خود نوشتند که امام از من پرسیدند و من پیش ایشان رفتم و ماجرا را تعریف کردم و متن صحیفه ای را که داشتم به ایشان دادم. پس از چند روز امام فرمودند: من شما را از دو چیز برحذر می دارم. یکی دروغ نگفتن و دومی قسم نخوردن.
یادگار امام افزود: آقای دعایی می گوید تعجب کردم کجا دروغ گفتم. گفت: از امام پرسیدم گفتند: «شما گفتید برخلاف القائات رژیم (پهلوی) که روحانیت به دلیل ارتباط با بورژوازی و زمینداران مخالف اصلاحات ارضی است، اما رهبر بزرگ این انقلاب یک متر زمین هم نداشت.» این در حالی است که من در حمین زمین دارم و از پدرم به ارث رسیده است. چرا دروغ بگم؟! دوم اینکه چرا در مورد برخی افراد وابسته به رژیم طاغوت از الفاظ بد و ادبیات نامناسب استفاده می کنید؟! البته او می گوید که در آن زمان مرسوم بود که به برخی از اعضای خانواده سلطنتی نسبت های خاصی داده می شد.
وی ادامه داد: به نظر من این رویه در تمام عمر مرحوم دعایی ثابت ماند و این بزرگوار تا پایان عمر به این دو اصل پایبند بودند. آقای دعایی و روزنامه به نماد «دروغ نگفتن» تبدیل شد و نماد «صداقت» ماند و هرگز از ادبیات کوچه بازاری استفاده نکرد و بد نگفت و بد خواست.
سید حسن خمینی با اشاره به سیره امام صادق (علیه السلام) تاکید کرد: مرحوم آقای داعی بدون شک یکی از یاران امام بود که زینت امام بود. این توفیق را داشتم که در خدمت ایشان باشم و سالها تقریباً هر هفته با ایشان ملاقات داشتیم و واقعاً نمی توان به خلوص درک و عظمت روحی این مرد دست زد و به او محبت و احترام نداشت.
وی یادآور شد: آقای دعایی به همه ما آموخت که می‌توان انقلابی بود، اما متجاوز نبود، می‌توان با رسانه‌ها به جنگ دشمنان رفت، اما دروغ نگویید، تهمت و تهمت نزنید. آقای دوای از جنگ روانی به عنوان بستری برای ترویج دروغ استفاده نکرد. عشق او بی قید و شرط بود، او دوستانش را بسیار صمیمانه دوست داشت، اما هرگز در ازای آن چیزی نخواست. پول داد ولی درخواستی نشد.
یادگار امام تصریح کرد: در مراسم بزرگداشت ایشان در کتابخانه ملی گفتم که هنرمندان می گویند موسیقی خوب همان موسیقی است که وقتی فیلم را نمی شنوید. اگر موسیقی بر شعر غلبه کند، موسیقی عالی نیست. اثرش را بگذار، اما آن را احساس نکن. در نهایت وقتی از او پرسیدند، یادش نمی‌آید که چه آهنگی بود. آقای دعایی بود اما رفته بود. آقای دعایی اثر داشت ولی دیده نمی شد; خوبی هایش در مردم جاری شد، اما از خودش چیزی نگفت.
وی افزود: آقای دعایی یک انقلابی به تمام معناست، چرا که انقلابی یعنی کسی که بر خودش غلبه کند و منیت نداشته باشد. آن را نبینید. من در جای دیگری گفته ام که یک روز امام فرمودند اگر فکر می کنید بهتر از شما می تواند حکومت کند حرام است در همان جا که هستید بمانید و فردای آن روز مرحوم دکتر غفوری فرد استعفای خود را به نخست وزیری اعلام کرد. آقای موسوی و گفت از من بهتر است.
یادگار امام با تاکید بر اینکه از خود گذشتگی سنگ بنای انقلابی بودن است، گفت: انقلابی بودن به معنای هیاهو، ابروهای درهم رفته و پرخاشگری نیست. انقلابی بودن این است که معتقد باشیم مردم ستون های جامعه هستند و مردم باید منطقی باشند. عقلانیت یعنی همیشه کاری را انجام دهیم که نتیجه آن بیشتر از هزینه آن باشد و راه دیگری برای رسیدن به این هدف با هزینه کمتر وجود ندارد. عقلانیت عملی یعنی سود کار ما بیشتر از هزینه آن است. آنچه امروز جامعه ما بیش از هر چیز به آن نیاز دارد.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی یک میراث و آرمان بزرگ است و افرادی مانند داعی جان خود را فدای آن کردند، گفت: امروز بیش از هر چیز به عقلانیت و انقلاب نیاز داریم. البته انقلابی بودن طرد نیست، انقلابی بودن انکار نفس است. بدون نفی دیگری. اگر بتوانیم از خود عبور کنیم وارد دایره انقلابیون شده ایم. همه نباید من باشند، من باید همه باشم. اگر ما اینطور بودیم جامعه پیشرفت می کرد. ما “با هم تنها هستیم” زیرا همه “من” هستیم. به عبارت دیگر، بیایید قدم برداریم و نیمی از من شویم.
سید حسن خمینی گفت: آقای دعایی دو نصیحت از امام شنید. دروغ گفتن انسانی نیست. و نگفت زبانش صداقت بود و حب و بغضش بر سر صداقت بود و تا آخر عمر آقای خاتمی را دوست داشت. من از عشق او داستان دارم. امام را دوست داشت و بی تاب بود. دوم اینکه فحش ندهید، از زبان خود استفاده نکنید و توهین نکنید. آقای دعایی مظهر یک انقلابی واقعی است.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود یادآور شد: نکته ارزشمند دیگری در زندگی مرحوم آقای دعایی وجود دارد و آن اینکه ایشان هرگز به هیچ بهانه ای و بین اصل نظام، جمهوری اسلامی، با نظام جمهوری اسلامی و آرمان گذشته آن مبارزه نکردند. و آرمانی که این همه شهید داده شد و شاید اشتباهات امثال من تغییر کند. در عمل، هزاران خطا ممکن است کشف شده باشد. کدام دیکته بدون اشتباه نوشته می شود؟! اما به یاد داشته باشید که پایه اولیه بر اساس نیت خالص ساخته شده است.
سید حسن خمینی افزود: نیت آقای دعایی از زندگی «خدا» بود و این بزرگوار همواره تلاش می کرد تا دریابد که ذات مقدس خداوند چه شهر ایده آل بزرگی را وعده داده است. چیز دیگری که در زندگی او وجود دارد و حیف است که به ذهنش خطور نکند، ساده زیستی اوست. آیا خانه آقای دوای را دیده اید؟ آیا کسی باور می کند که این خانه متعلق به یکی از مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی باشد؟! گواه این دلبستگی به آرمان هایی است که او برای آن ایستاد و تلاش کرد.
وی یادآور شد: مرحوم آقای دعایی مدعی نبودند بلکه بسیار انسان فاضل و متقی بودند. در نجف تحصیل کرده و با ادبیات آشناست و گهگاه شعر می خواند. او شایستگی های شخصی خود را نشان نداد، به کسی لاف نمی زد و خود را به کسی تحمیل نمی کرد.
یادگار امام گفت: یکی از مهمترین ویژگی های شخصیتی این بزرگوار دلبستگی به پذیرش دنیا به عنوان مدار خدا بود. انقلاب اسلامي ويژگي متمايز از ديگر انقلاب ها دارد. انقلاب اسلامی یک انقلاب دینی است. همه کسانی که در طول تاریخ انقلاب کرده اند به دنبال ایجاد شادی برای بشر بوده اند. اما خوشبختی چیست؟ آیا سعادت دنیاست که بعد از آن صحنه ای نیست یا سعادت دنیایی که قرار است مزرعه آخرت باشد؟
وی افزود: مرحوم آقای دوایی در این زمینه معتقد واقعی بود. اگر انقلابی بود، نماینده انقلاب اسلامی بود. و تصویر مرحوم آقای دعایی زندگی ای بود که قرار است مزرعه آخرت باشد. جهان باید برای این واقعیت ساخته شود که فردایی وجود دارد. دنیا مردم آخر نیستند.