روز جدید وقتی دستگاه ها به تعهدات خود برای کاهش آلودگی هوا عمل نمی کنند، هر روز تنفس در پایتخت سخت می شود. سخنگوی شورای شهر گفت: دغدغه اصلی شهر فقط آلودگی هوا نیست.
چرا آلودگی هوای تهران؟
زمانی آلودگی هوا برای مدت کوتاهی به پاییز و زمستان محدود می شد، اما اکنون آلودگی تابستان و زمستان را نمی شناسد و هر بار منابع جدیدی از آلودگی شناسایی می شود؛ در حالی که آلودگی هوا در فصل پاییز و زمستان محدود می شود. ازن، دی اکسید نیتروژن، ذرات معلق، مونوکسید کربن و دی اکسید کربن از جمله آلاینده های هوای این روزهای تهران هستند.
به گزارش جامعه 24، بر اساس اطلاعاتی که شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در سایت خود منتشر کرده است؛ در تابستان امسال، ازن به دلیل احتراق ناقص خودروهای بنزینی، آلاینده ازن در فصول گرم سال است، بخارات بنزینی که از پمپ بنزین‌ها خارج می‌شود، از جمله ترکیبات NOX هستند که در ساعات اوج نور خورشید از طریق چندین فرآیند شیمیایی به ازن تبدیل می‌شوند. روزهای تهران کثیف بود. ذرات معلق کوچکتر از 2.5 میکرون نیز به مدت 9 روز هوای تهران را آلوده کردند. شاخص آلودگی ازن در 9 جولای روی 162 باقی ماند. تنها روزی که هوای تهران برای همه گروه ها ناسالم تعریف شد. انتظار می رود انتشار ازن از اواخر ژوئن تا اواخر تابستان امسال افزایش یابد.
همچنین بر اساس این اطلاعات، تهران «در تابستان 1378 هوای پاکی نداشت». بر اساس داده های ایستگاه های کنترل کیفیت هوا، ساکنان تهران در آن تاریخ تنها 56 روز هوای قابل قبول تنفس کرده اند. هوای تهران 35 روز ناسالم برای گروه های آسیب پذیر و تهران 2 روز ناسالم برای همه گروه ها بود. میزان آلاینده ازن موجود در هوا در 8 تیر سال گذشته با شاخص 161 و 1 مرداد 151 ثبت شد.«ازن آلاینده غالب در تابستان سال 99 بود و 36 روز بد آب و هوا را برای مردم تهران ایجاد کرد.
البته حسین شهیدزاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران تابستان سال گذشته در گفت وگو با فارس گفته بود که بررسی آلودگی هوا نسبت به ابتدای سال 99 با سال 98 و سال های قبل متفاوت است و شاید این دلیل آماری باشد. تفاوت در سیستم کنترل کیفیت آب و هوا در تهران وی مدعی است که شرکت کنترل کیفیت هوای تهران روش جدیدی را برای محاسبه و پایش هوای شهر در نظر گرفته که بر اساس آن روزهای ناسالم و کثیف افزایش یافته است: با روش جدید محاسبه، آمارها کاملا متفاوت است و امسال ما 15 روز هوای تازه دارند و اگر همین روش را در سال گذشته در نظر بگیرید، پایتخت از سال 1998 تنها 4 روز هوای تازه داشته است. «بنابراین با تغییر روش محاسباتی، اعداد کیفیت هوای تهران بالاتر بوده است و اعداد بالا تنها به دلیل اندازه گیری های دقیق است.
شرایط آلودگی هوا در پاییز امسال و مهر سال گذشته
بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران؛ تهران در 9 مهرماه 22 روز و برای اقشار آسیب پذیر 8 روز زمان ناسالم داشت. کیفیت هوای پایتخت در هفته اول پاییز امسال در شرایط ناسالم برای گروه های آسیب پذیر 4 روز و در شرایط قابل قبول 3 روز بود. «از بین آلاینده ها ذرات زیر دو و نیم میکرون هوای پایتخت را به مدت سه روز و ذرات زیر 10 میکرون در روز را آلوده کردند.
همچنین در آبان ماه تا امروز 17 روز هوا در شرایط قابل قبول و 10 روز ناسالم برای گروه های آسیب پذیر بوده است. در آبان ماه امسال تهرانی ها تا به امروز هوای تازه دم نکرده اند. آلاینده های غالب ذرات گرد و غبار زیر 2.5 میکرون هستند.
اما داده های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در مهر 1378 نشان می دهد که «در آن تاریخ، هوای تهران به مدت 21 روز در شرایط قابل قبول و 9 روز برای گروه های آسیب پذیر ناسالم بوده است. آلاینده غالب در روزهایی که هوا برای گروه های حساس ناسالم بود، ذرات گرد و غبار زیر 2.5 میکرون بود.
وظیفه هر دستگاهی برای کاهش آلودگی هوای تهران
وزارت نفت در توزیع سوخت، کاهش آلودگی مسکن و مدیریت تقاضای حمل و نقل و سفر؛ وزارت نیرو در سوخت های پاک، نوسازی وسایل نقلیه، کاهش آلودگی منابع ثابت و بازسازی و بهسازی نیروگاه ها. وزارت کشور و شهرداری ها در زمینه منابع ساکن، مدیریت حمل و نقل و تقاضای وسایل نقلیه مسافرتی و متحرک و ایجاد زیرساخت های شهری. معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری در حوزه منابع استاتیک و سوخت پاک؛ وزارت صنعت، معدن و تجارت برای نوسازی وسایل نقلیه، وسایل نقلیه متحرک و منابع ثابت. آژانس حفاظت از محیط زیست برای نظارت بر سوخت، منابع ساکن، وسایل نقلیه متحرک و نظارت و پیش بینی آب و هوا و آموزش و اطلاعات؛ وزارت راه و شهرسازی در مدیریت حمل و نقل و تقاضای سفر; وزارت اقتصاد و دارایی (بیمه مرکزی) در کنترل آلودگی وسایل نقلیه در حال حرکت؛ سازمان ملی استاندارد در کنترل انتشار گازهای گلخانه ای ساکنان؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در تامین زیرساخت های شهری. سازمان رادیو و تلویزیون در آموزش و اطلاع رسانی. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در امر آموزش و اطلاع رسانی و پایش و پیش بینی هوا و وزارت آموزش و پرورش در امر آموزش و اطلاع رسانی قوانین هوای پاک برای کاهش آلودگی هوا مشارکت دارد، اما هیچ یک از دستگاه ها به وظایف خود عمل نمی کنند.
برخی از این دستگاه‌ها ضعف‌های قانون هوای پاک را ناکارآمدی خود توجیه می‌کنند، اما همانطور که بهزاد اشجی، کارشناس آلودگی هوا در گفت‌وگو با جامعه 24 می‌گوید: اگر چه اگر دستگاه‌ها همان قانون ناقص آلودگی را اعمال کنند، قانون هوای پاک دارای اشکالاتی است. هوا چندان شدید نبود.
وی در طبقه بندی خود تنها از نفت کوره که منبع اصلی آلودگی هوای امروزی است به عنوان عوامل آلودگی هوا یاد نمی کند. به گفته وی، نیروگاه ها 12 درصد، خودروهای دیزلی 33 درصد، صنعت 17 درصد، خودروها 14 درصد و موتورسیکلت ها 10 درصد سهم دارند.
در نتیجه نباید تمرکز روی یک منبع باشد، بلکه دستگاه ها برای کاهش آلودگی هر کدام از آنها گام بردارند که این اتفاق نمی افتد و رنج مکرر آلودگی هوا هر ساله با همان نسخه ها ادامه دارد. . موضوعی که با علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران نیز گفت‌وگو کرده‌ایم. این در شرایطی است که شهرداری نمی تواند به تعهدات خود برای توسعه حمل و نقل عمومی، نوسازی ناوگان و مدیریت ترافیک در شهر به درستی عمل کند.
نادعلی به جامعه 24 گفت: طبیعتا آلودگی هوا مشکلی است که گریبانگیر همه افراد، از زنان خانه دار گرفته تا مسئولان است. اما همکاری مستلزم تلاش مشترک بزرگ است. یعنی تمام قسمت های مختلف باید در کنار هم قرار گیرند. اقدامات انجام شده تاکنون نتیجه ای نداشته است.
او به سختی می افزاید: در عین حال می توان برخی مقدمات را تفسیر کرد. همچنین باید در نظر داشت که همه ایرادها بر عهده وسایل نقلیه و منابع متحرک است. آلودگی هوای فعلی تهران را نمی توان با معیارهایی مانند نقشه راه بررسی کرد. حتی اگر این فرض درست باشد، سیاست های ما در صنعت خودرو بر کیفیت خودروهای تولیدی و تعداد خودروهای شماره گذاری شده تاثیر می گذارد.
سخنگوی شورای شهر تهران ادامه می دهد: در عین حال منابع ثابت تاثیر عمده ای بر آلودگی هوا دارد که نیازمند تعامل جدی و تصمیم ادارات دولتی به نفع مردم و خودمان است تا این صنایع از شهر خارج شوند. در صورت تحقق این دو اقدام، آلودگی هوا به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. اما این اعمال تنها با فشار دادن یک دکمه ختم نمی شود بلکه باید تمامی وظایف خود را انجام دهند. ضمن اینکه آسیبی که به محیط زیست وارد کرده ایم به سرعت جبران نمی شود.
وی در پاسخ به این سوال که چرا شهرداری در این راستا اقدام جدی نمی کند و شورای شهر نیز سکوت کرده است، گفت: معاونت حمل و نقل کار خود را انجام می دهد. دغدغه اصلی شهر فقط آلودگی هوا نیست. خیلی چیزهای دیگر هم وجود دارد، این شرایط سال ها در آغاز فصل سرد و هوای بارانی ایجاد می شود. ما باید به یکباره با تمام چالش های شهر مقابله کنیم.