مهرداد بذرپاش سرانجام پس از یک سال و نیم ریاست جمهوری توانست وارد کابینه شود. این تصور برای او وجود داشت که خیلی زودتر و حتی در لیست اولیه جایگاهی در هیئت دولت داشته باشد، اما نفوذ حلقه های قدرتمند در دولت رئیس جمهور نشان داد که کار به این سادگی نیست.
بذرپاش بالاخره وزیر شد. پس از مدتی که نام مهرداد بذرپاش در همه جا به میان می آمد و هر زمان که پستی در دولت خالی می شد یا امکان تغییر وجود داشت، بالاخره نوبت او بود که بر صندلی تکیه بزند که مکان و وزارتش بسیار مهم به نظر می رسید. او نبوده است.
همزمان با استعفای عبدالمالکی، اولین تغییر کابینه دولت سیزدهم صورت گرفت که نام بازرپاش به عنوان گزینه جایگزین منتشر شد. نامزد بعدی وزارت صنعت، معدن و تجارت بود و زمانی که نام فاطمی امین به عنوان خروجی بعدی از دولت از طریق استیضاح یا استعفا مطرح شد، مهرداد بذرپاش به عنوان گزینه بعدی مطرح شد و با وجود اینکه فاطمی امین از استیضاح فرار کرد، انتشار عکس های رستم قاسمی در مالزی و سرانجام بیماری او باعث شد تا بذرپاش بدون هیچ گونه تخصص در حوزه وسیع و طولانی مسکن، شهرسازی و حمل و نقل وارد کابینه شود. همانطور که پیشینیان ایشان تخصص نداشتند!
بذرپاش در حالی به وزارت راه و شهرسازی رفت که مهمترین وعده ابراهیم رئیسی در انتخابات 1400 ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال بود که با رستم قاسمی حتی یکی از آنها ساخته نشد و بذرپاش هم آب پاکی ریخت. در روز رای اعتماد به دست همگان، وی با بیان این که چنین وعده ای با این بودجه ها غیرممکن است، آن را غیرممکن دانست و علیه رئیس کشوری که یکی از مهم ترین وزارتخانه های وی را به دست گرفته بود، شورش کرد.
بازرپاش در بخش مهمی از دفاعیات خود که اتفاقاً به رای اعتماد وی منجر شد، در برآورد میزان بودجه مورد نیاز برای ساخت چهار میلیون واحد مسکونی 100 متری گفت: تقریباً دو برابر بودجه عمرانی کشور، 2800 هزار میلیارد برای ساختن چهار تومان به میلیون ها واحد مسکونی نیاز داریم، پس فکر نکنید اگر در ساخت مسکن کوتاهی کردیم، تقصیر دولت است یا برعکس، تقصیر مجلس است، همه در یک قایق نشسته ایم و همه کار می کنیم. برای ایران و نظام یک وزارتخانه برای تامین بودجه طرح 2800 همت چه کاری می تواند انجام دهد؟
در واقع بذرپاش از ابتدا نشان داده که با وعده اصلی رئیس دولت مغایرت دارد و بر خلاف برخی تحلیل ها قصد ندارد برای تامین مالی به کلان بنگاه های اقتصادی دولت مراجعه کند. اما اتفاقات روز رای اعتماد تنها جلوه آشکار اختلاف بین رئیس جمهور و وزیر نبود. ابراهیم رئیسی تنها یک روز پس از رای اعتماد در جلسه شورای اداری شهرستان رباط کریم حضور یافت و از جمله به موضوع مسکن به عنوان یکی از محوری ترین برنامه های دولت و دولت توجه ویژه ای داشت. گفت: خوشبختانه در این منطقه مشکل بیکاری نداریم اما با وجود اقدامات انجام شده هنوز نیاز مردم به مسکن برطرف نشده است و دولت قصد دارد در بحث مسکن روستاها و روستاها انقلابی ایجاد کند. شهرهایی با فعالیت جهادی تا یکی از اصلی ترین گره های زندگی مردم باز شود زیرا حل مشکل مسکن یکی از محوری ترین برنامه های دولت سیزدهم است. اتفاقاً در این سفر از پروژه ملی مسکن پرند نیز بازدید کرد.
در واقع برخلاف صحبت های مهرداد بذرپاش که در جلسه رای اعتماد خود رقمی را پیش روی نمایندگان قرار داده بود که ساخت 4 میلیون واحد مسکونی را عملا غیرممکن می کرد، رئیسی بار دیگر بر طرح مسکن خود در رباط کریم تاکید کرد و شاید این موضوع این رویکرد را می‌توان نادیده گرفت و آن را غیرعادی‌ترین و عجیب‌ترین مورد اختلاف یک وزیر و رئیس‌جمهور می‌داند. این که تنها 24 ساعت پس از انتخاب وزیر، تفاوت این دو به این وضوح و آشکار نشان داده شد، احتمالاً در تاریخ حکومت‌های مدرن ایران بی‌سابقه است.
بلوک های قدرت دفتر ریاست جمهوری
برخی کارشناسان اقتصادی بر این باورند که بذرپاش در ابتدای موضوع با وعده انتخاباتی تایید نشده رئیسی تکلیف خود را روشن کرد، اما برخلاف برخی دیگر از تحلیلگران، این مخالفت صریح با رئیسی و مهمتر از آن دریافت رای اعتماد از سوی بهارستان نشینان مرتبط است. آنها توازن چندگانه قوا را در دولت سیزدهم می بینند.
در تحلیل این موضوع باید بدانیم که دولت رئیس جمهور از بخش های پراکنده حلقه های قدرت تشکیل شده است. دایره مشهد، دایره ستاد اجرایی، دایره نظامی، دایره قضایی و … که هر کدام صاحب امور سیاسی و اقتصادی به شمار می روند و بخشی از موازنه قوا را تشکیل می دهند و مهمتر از آن تفاوت های چشمگیری بین آنها وجود دارد. خودشان؛ اگر انتخاب مخبر برای وزارت اقتصاد محمدرضا فرزین بود که ظاهراً با نظر محسن رضایی حذف شد و یا در موردی دیگر گفته می شد که به دلیل مخالفت مخبر در مخالفت با زاهدی وفا، وزیر پیشنهادی اقتصاد همچنین رئیس سازمان برنامه و بانک مرکزی که نیاز به مصوبه مجلس داشتند اما نداشتند، ارسال لیست به هیئت دولت به تعویق افتاد.
این تفاوت ها تمام نشدنی است و هر بار وزن یکی از گروه ها بر دیگری می افتد; یک گروه سعید محمد را حذف کردند، یک گروه زاهدی وفا را حذف کردند. گروهی در حال بررسی برکناری شمخانی و جایگزینی رحیم صفوی هستند و گروهی به دنبال معرفی گزینه دیگری برای جایگزینی صالح آبادی در بانک مرکزی هستند. گروهی معتقدند بهتر است سید جلیلی از دور دستش در آتش باشد و برای بذرپاش برخی معتقدند نباید از او در دولت استفاده کرد و بهتر است در همین دیوان محاسبات به دولت کمک کرد. با این حال بذرپاش تاکنون توانسته به کابینه برسد، اما بعید است هرگز بتواند به تصمیم گیرندگان دولت رایضی نزدیک شود و سخنرانی او در روز رای اعتماد و رد رئیسی. شعار همچنین نشان داد که او با نفوذ محافل قدرت وارد دولت شده و حفظ مواضع آن دشوار است.