دکتر کامران ندری، اقتصاددان در روزنامه دنیای اختاز می نویسد: نسبت به آینده وضعیت تورمی ایران باید احساس خطر کرد.
یکی از این سه حوزه تعدیل قیمت برخی کالاها مانند انرژی توسط دولت در چنین شرایطی است. در واقع، تردیدی نیست که اصلاح قیمت ها و کاهش میزان دخالت دولت در تعیین قیمت کالاها مطلوب است. اما در چنین شرایط اقتصادی، اجرای تعدیل قیمت برخی از کالاهای اساسی مانند انرژی و نان، به ویژه به صورت ناگهانی و شدید، ممکن است در یک سال آینده به شوک تورمی برای اقتصاد ایران تبدیل شود. در واقع یکی از اقداماتی که دولت باید به آن توجه کند، عبرت گرفتن از تجربه حذف ارز از 4200 تومان است، به گونه ای که در شرایطی که کشور با تورم بالای 40 درصد مواجه است. قیمت این اصلاح ممکن است به یک شوک تورمی جدید مانند حذف ارز از 4200 تومان تبدیل شود.
در واقع باید توجه داشت که هر نوع تعدیل قیمتی که در هر سیستم اقتصادی لازم است انجام شود باید به تدریج و بر اساس شرایط اقتصادی انجام شود. در واقع باید گفت که اگر تعدیل قیمت به صورت ناگهانی و جهشی انجام شود، باعث می شود سیاست گذار دیگر نتواند به تعدیل قیمت سایر کالاهای اساسی روی بیاورد. درست مثل تعدیل ناگهانی قیمت ۴۲۰۰ تومانی که باعث شد دولت دیگر قیمت حامل های انرژی را تغییر دهد. در حالی که دولت می تواند قیمت 4200 تومانی ارز و حامل های انرژی را به صورت همزمان و تدریجی تعدیل کند، بدون اینکه این موضوع به یک شوک تورمی برای نظام اقتصادی تبدیل شود.
دومین حوزه ای که دولت برای کنترل نرخ تورم باید به آن توجه کند، انتظارات تورمی است. انتظارات تورمی معضلی بسیار مهم و خطرناک است که بی توجهی به آن می تواند عواقب بسیار سنگینی برای اقتصاد کشور داشته باشد. انتظارات تورمی مردم را به دلیل ترس از کاهش ارزش ریال تمایلی به پس انداز و سرمایه گذاری در ریال ندارند. یعنی در چنین شرایطی هیچکس به دنبال سپرده های بلندمدت در بانک های کشور نخواهد بود و علاوه بر آن اقدام به خرید اوراق قرضه دولتی نخواهد کرد.
در واقع در شرایط انتظارات تورمی، تقاضا برای حفظ ریال کاهش می یابد و به شرط کاهش تقاضا برای ریال، بدیهی است که قیمت ریال در بازار پول کاهش می یابد. در واقع در شرایط انتظارات تورمی، کاهش تمایل به حفظ ریال منجر به افزایش تقاضا برای تبدیل ریال به کالا و خدمات و در نتیجه افزایش تقاضا برای کالا و خدمات می شود. بدون تغییر در سطح عرضه، سطح عمومی قیمت یا تورم افزایش خواهد یافت.
سومین حوزه ای که ممکن است در آینده وضعیت تورم را تحت تاثیر قرار دهد بحث رشد نقدینگی است. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، موضوع رشد نقدینگی در تعیین نرخ تورم در آینده نسبت به دو عامل قبلی نقش مهم تری دارد. اما باید توجه داشت که کنترل نرخ رشد نقدینگی حتی اگر با موفقیت انجام شود. اما اگر قیمت کالاهای اساسی مانند انرژی و نان به طور ناگهانی بازنگری شود یا تصمیماتی اتخاذ شود که هزینه های تولید را افزایش دهد یا انتظارات تورمی کنترل و مهار نشود، کشور در تورم فرو خواهد ماند.