روز جدید امان الله گرایی، جامعه شناس، با اشاره به اینکه جامعه ایران در طول 100 سال گذشته به طور سنتی گله مند بوده است، افزود: از نظر تاریخی، به ویژه در قرن اخیر، جامعه ایران آنچنان که باید برای شادی ارزش قائل نبوده و شاید محدودیت های زیادی برای شادی های نسل جوان داشته باشد. به نوعی می توان گفت که غم و اندوه در جامعه امروز ایران به یک ارزش تبدیل شده است.
نتایج یک نظرسنجی ملی اخیر در مورد ارتباط شادی و سلامت در ایران تایید کرده است که ایرانیان خود را “مردم شاد” نمی دانند. این مطالعه ملی با عنوان “ارتباط بین شادی و عزت نفس سلامت” حاصل همکاری محققان پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی و اولین مطالعه ملی انجام شده در دو سال پیش با جمعیت هدف 19499 نفر است. در مناطق شهری و روستاها و در گروه سنی 18 سال به مدت 65 سال انجام شده است.
بیش از 10 سال از انتشار گزارش جهانی شادی می گذرد. در ژوئن 2011، قطعنامه شادی توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. پس از تصویب این قطعنامه، از کشورهای عضو مجمع عمومی دعوت شد تا شادی شهروندان خود را بسنجند، زیرا به گفته سازمان ملل، سطح شادی چراغ راه توسعه پایدار است.
پس از انتشار مستمر این گزارش در سال 2012 با استناد به مطالعات گالوپ، جداول این گزارش نشان می دهد که ایران در 10 سال گذشته نه تنها از نظر شادی شهروندان در رتبه 100 برتر قرار نگرفته است. نوسان دارد، اما هر سال بین 105 تا 118 نوسان دارد، بنابراین در آخرین رتبه در سال 2022، ایران در رتبه 110 قرار گرفت.
امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس، در گفت و گو با فرارو با بیان اینکه رتبه پایین ایران در رتبه بندی کشورهای شاد دنیا جای تعجب ندارد، گفت: بر اساس استانداردهای جهانی، ایران کشور خوشبختی نیست و این موضوع فقط به مسائل اقتصادی و معیشت مردم مربوط نمی شود. نوعی پدیده چند بعدی است که باید از ابعاد و زوایای مختلف ارزیابی شود.
وی افزود: اگر بخواهیم معیارهای اقتصادی و معیشتی را در نظر بگیریم، مردم هند با توجه به اینکه با فقر و بدبختی مبارزه می کنند، اما در کل مردم خوشحال هستند زیرا آیین ها و جشن های مذهبی و سنتی زیادی دارند که نوعی جشن است. شادی در آن در قلب جامعه هند وجود دارد، بنابراین اینطور نیست که اگر اقتصاد کشوری در وضعیت نامناسبی قرار دارد، لزوماً چهره شادی ندارد.
کارای مقدم بیان کرد: شادی و نشاط باید از جامعه و خانواده باشد، اما متاسفانه در کشور ما به دلیل مشکلات اجتماعی فراوانی که وجود دارد، تعاملات اجتماعی به پایین ترین حد خود رسیده است و مردم حتی با اعضای درجه یک خانواده خود. آنها فاقد جامعه پذیری هستند، خود محوری و منفعت شخصی حرف اول و آخر را در جامعه امروز ایران می زند و نمی توان انتظار داشت در چنین شرایطی با جامعه ای شاد روبرو شود.
وی با اشاره به اینکه اکنون اخبار منفی و ناامید کننده جامعه ایران را احاطه کرده است، گفت: وقتی تلویزیون را روشن می کنید اخبار منفی اطراف شما را فرا می گیرد و همه آنها بیانگر مشکلات ناامیدکننده هستند، البته در این شرایط نمی توان انتظار داشت. همانطور که با جامعه شادی مواجه می شویم، محیط شهری نیز به نوعی غم و اندوه را در جامعه گسترش می دهد، نه اینکه آن را در سطح جامعه تقویت کند.
این جامعه شناس با تاکید بر اینکه جامعه ایران در طول 100 سال گذشته به طور سنتی گله مند بوده است، افزود: به یک معنا می توان گفت که عزاداری و سوگواری در جامعه امروز ایران به یک ارزش تبدیل شده است و مناسبت ها و مراسم های مرتبط با سوگواری و سوگواری اگر ما آنها را در تقویم می شماریم، خیلی بیشتر از مراسم شاد هستند.
«در کنار مسائل اجتماعی و فرهنگی که برای سعادت یک جامعه مهم است، مسائل اقتصادی نیز بسیار مهم است. در حال حاضر با تعداد زیادی از جوانان بیکار مواجه هستیم که بیش از یک سوم خانواده های کشور زیر خط فقر هستند. “و به نوعی زندگی برای بسیاری از مردم، حتی ثروتمندان، بسیار دشوار شده است، افزایش هزینه هر چیز مهم برای مردم، شادی و نشاط را از همه سلب می کند، و هنگامی که در خیابان راه می روید، افراد عبوس و عصبی را می بینید، بنابراین شما احساس می کنید. در راه شما وضعیت اقتصادی عامل مهمی در ارزیابی میزان شادی در یک جامعه است که در کشور ما وضعیت بسیار جدی است.