گل آقا خیلی به آقای خامنه ای و خاتمی نزدیک بود

یادگاری: همه ما با آقای صابری خاطرات زیادی داریم و آن خاطرات برای من جالب بود. علاوه بر این، شخصیت او پیچیدگی لازم را داشت که بخواهد به داستانش بپردازد. به همین دلیل آن را به عنوان موضوع انتخاب کردیم.

محبوبیت شخصیت روی پرداختی که انجام می دهیم نیز تاثیر می گذارد. این محبوبیت به شخصیت او مربوط می شد. سپس شروع به خواندن کتاب و تحقیق و گنجاندن مستند کردیم.

باخمن: آیا می گویید بیشتر رابطه شخصی شما با این شخصیت مطرح شده است؟

یادآوری: دوست داشتم این حرکت دومین قدم بعد از ساخت مستند نادر ابراهیمی باشد تا بتوانیم قدم درستی برداریم. اکنون قصد داریم این مسیر را ادامه دهیم. انشاالله کارهای بعدی بهتر بشه

باخمن: با توجه به اینکه هدف گل آقا مبنای سیاسی دارد، معمولاً در داستان قهرمانان سیاسی محدودیت هایی برای راوی وجود دارد. در این راه با چه محدودیت هایی مواجه شدید؟

یادآوری: برای اینکه بتوانم اعتدال را در شخصیت آقای صابری نشان دهم اغلب نمی توانستم چیزی بگویم. چون به همه جناح ها و افکار نزدیک بود و دوست نداشتم مرز صمیمیت زیاد نشان داده شود و مخاطب با یک جناح همدلی کند. چون می خواستم نشان دهم که این مرد وسط ایستاده بود و واقعاً وسط ایستاده بود. مثلاً نزدیکیشان به آقای خاتمی، نزدیکیشان به آقای خامنه ای، به امام؛ من به برخی از آنها عمدا نگفتم. زیرا می تواند تصویری از این قهرمان بسازد که ما را از این داستان جدا کند. علاوه بر این، آن چیز مهمی نبود. چون باید همه چیز را می گفتیم.

باخمن: به نظر شما تماشاگر چنین شخصیت همه کاره ای را نمی پذیرد؟

سوغات: شاید. البته شکاف موجود در جامعه را در نظر داشته باشید. الان جامعه ما خیلی منزوی شده است.

باخمن: مصاحبه کننده چگونه انتخاب شد؟ همانطور که اشاره کردید، قصد نداشتید صابری را به عنوان عضوی از جناح خاصی معرفی کنید، اما بیشتر مصاحبه شوندگان در مستندها از طیف سیاسی اصلاح طلبان هستند.

یادآوری: یکی از دلایل این بود که ما به بسیاری از افراد دسترسی نداشتیم زیرا آنها فوت کرده بودند. افرادی از جناح اصولگرایان را هم برای مصاحبه پیگیری کردیم، اما نیامدند. آقای حداد عادل، آقای لاریجانی; خیلی سرشان شلوغ بود و حاضر نشدند.

باخمن: پیامی که از مستند شما می گیریم این است که صابری به عنوان یک شخصیت سیاسی، با وجود شور سیاسی که در آن زمان وجود داشت، پزشکی را یک کار فرهنگی و هنری می دانست. به نظر شما آیا در شرایط سیاسی کنونی از جمله مسائل سیاسی کم اهمیت برای مردم و کاهش شور سیاسی در کنار تنوع رسانه ها، چنین نسخه هایی از نسخه آنها در جامعه امروز قابل اجرا است؟

یادآوری: من فکر می کنم این گونه هنوز هم کار می کند. اما تخت مجله ممکن است دیگر جواب ندهد. این گونه هنوز مورد نیاز است. حالا یک گونه متعادل که اجازه کمی انتقاد سیاسی را می دهد می تواند در سریال ها، برنامه های تلویزیونی و محتوای شبکه های مجازی و اینترنت گنجانده شود. چرا که نه؟

شکل آن تغییر کرده است. در آن زمان مطبوعات این فضا را مطالبه کردند. در سرتاسر جهان مطبوعات دیگر آن قدرت بیست سی سال پیش را ندارند. اما شکل آنها تغییر کرده است. چرا این گونه کار نمی کند؟

باخمن: این بیشتر به معنای پذیرش آن دیدگاه است.

یادآوری: من فکر می کنم پذیرش وجود دارد. طنز سالم همیشه در جامعه پذیرفته شده است. شوخ طبعی سالم نیز در ایالات متحده پذیرفته شده است، زیرا برخی از افراد نمی خواهند ببینند که خود یا خانواده شان هنجارشکنی می کنند. او می خواهد در کنار خانواده اش طنز سالم ببیند. در ایران این بیشتر است.

باخمن: در جریان داستان شخصیت آقای صابری قبل از انقلاب، از فشارهایی که به ایشان وارد شد، مثل دستگیری ها صحبت کردید. بعد از انقلاب علیرغم اینکه در مستند به دشمنان موذی اشاره شده است، اما نامی از آنها برده نمی شود و داستانی دیده نمی شود. آیا به دلیل محدودیت ها است یا به دلیل نوع نگاه شما به آن؟

یادآوری: قبل از انقلاب مشخص نکردیم چه کسی این فشار را وارد کرده است. گفتیم رژیم شاه این کار را کرد. ساواک این کار را کرد. بعد از انقلاب گروهی بودند. لزوماً شخص خاصی نیست. به عنوان مثال، نهادهای نظارتی، امنیتی و مجری قانون. اینها بیشتر از یک فرد خاص بودند.

باخمن: آیا می گویید به سبک خودتان، آقای صابری، نخواستید رنجی را که در زندگی متحمل شده اند به مردم منتقل کنید؟

سوغات: تا حدودی. ذکر نام مکرر موضوع را جناحی می کند. مثلاً می گویم دوست صمیمی آقای خامنه ای و خاتمی بود یا اینکه صبحانه را اینجا خورده و ناهار را آنجا خورده است. این می تواند به این تمایل منجر شود که بگوییم دشمن اصلی او کسی است.

باخمن: به عنوان صاحب اثر، اگر بخواهید به اصلاحیه نگاه کنید و چیزی از مستند اضافه یا حذف کنید، چه چیزی را تغییر می دهید؟

یادآوری: در حال حاضر نمی توانم به چیزی فکر کنم. منظورم این است که من تمام تلاشم را در مستند انجام دادم و فکر نمی کنم بتوانم چیزی را درست کنم.

انتهای پیام/