بانک مرکزی با دستکاری و تحریک بازار ارز، نرخ نیما را از ۴۰ هزار تومان به ۶۴ هزار تومان رساند.
افزایش شدید نرخ ارز منجر به افزایش لحظه ای قیمت کالاها و خدمات می شود، بسیاری از بنکداران کالاهای وارداتی عملا از فروش کالا خودداری می کنند و استدلال می کنند که اگر بفروشند باید گران تر بخرند و سود حاصل از انباشت آن به دست می آید. کالاها بیش از سود حاصل از فروش آنهاست.
بازار ارز آنقدر داغ است که عملا نمی شود وقتی 25 تا 30 میلیارد دلار قاچاق داریم و حدود 10 میلیارد دلار فرار سرمایه داریم، چطور بانک مرکزی می تواند با پاشیدن پول بازار ارز را کنترل کند، مثل مرکزی است. بانکی که این غول را کنترل می کند آن را بیدار کرد و اکنون می خواهد با آن مبارزه کند، ما در سال 2016 حدود 18 میلیارد دلار به بازار تزریق کردیم. (برای کنترل نرخ ارز) تجربه ما در سال های اخیر نشان می دهد که مداخله ما در بازار آزاد و دستکاری ارز موفقیت آمیز نبوده است. کل این سیستم بازی ها و ایجاد بازار ثانویه و بازار ارز قرار بود نرخ را بالا ببرد و حالا بازار جدیدی ایجاد کرده اند تا نرخ نیما را به 64 هزار تومان برسانند.
در روزی که مشکل رفع نشدن فیلتر توییتر، اینستاگرام، فیسبوک، تلگرام و… اولین خبر کشور بود، در نتیجه آنچه برخی اقتصاددانان از آن به عنوان «فشار عمدی بانک مرکزی» برای افزایش نرخ ارز، برای پوشش کسری بودجه، نرخ ارز در بازار آزاد به 80 هزار تومان رسید.
افزایش شدید نرخ ارز منجر به افزایش لحظه ای قیمت کالاها و خدمات می شود، بسیاری از بنکداران کالاهای وارداتی عملا از فروش کالا خودداری می کنند و استدلال می کنند که اگر بفروشند باید گران تر بخرند و سود حاصل از انباشت آن به دست می آید. کالاها بیش از سود حاصل از فروش آنهاست.
حسین صمصامی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و استاد گروه اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به سوال آفتاب نیوز درباره تذکر مجلس به وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی، گفت: اگر مجلس تذکر بدهد چه حسی دارد به تزریق منابع از بانک توجهی نمی کنند. مرکز فقط می تواند جنبه مسکن داشته باشد، هر چه این سهام مسکن قوی تر باشد در کوتاه مدت می تواند اثرات بیشتری داشته باشد. اگر بخواهیم به تفصیل تحلیل کنیم، باید گفت که ماجرا از ابتدای امسال شروع شد، همانطور که بارها در صحبت هایم اشاره کردم، بانک مرکزی از ابتدای سال آرام آرام نرخ سود نیما را افزایش داد، یعنی ، از تاریخ 1.1.1403. که نرخ نیما 40 هزار و 178 تومان بود، در تاریخ 1/6/1303 این نرخ به 44 هزار و 800 تومان رسید. نرخ بازار آزاد در ابتدای سال 61 هزار تومان بود و در برج 6 این رقم به تقریبا 58 هزار تومان رسید، یعنی نرخ نیما حدود 11.5 درصد افزایش یافته و رشد نرخ بازار آزاد حدودا است. 4.5 منفی
وی افزود: رئیس کل بانک مرکزی حدود یکی دو ماه پیش در مجلس گفته بود که دیگر نمی توانم نرخ نیما را افزایش دهم زیرا جامعه کشش ندارد و آثار تورمی جدی به جا می گذارد. قیمت نیما از 44 هزار و 800 تومان به 62 هزار و 45 تومان رسید. یعنی در این بازارچه (معاملات بازرگانی) که آذرماه دایر شد، نرخ نیما به 64 هزار تومان رسید و نرخ بازار آزاد به نزدیک 77 هزار تومان رسید، یعنی از اول سال تا کولا 6. نرخ نیما 11.5 درصد افزایش داشته است اما از اول شهریور تا آذر قیمت نیما 38.4 درصد افزایش داشته است. چه شد منابع ارزی ما کم شد؟ این افزایش نرخ نیما باعث شد تا صادرکنندگان ما از عرضه ارز خودداری کنند، زیرا پتروشیمی ها و سایر صادرکنندگان متوجه شده بودند که نرخ ارز افزایش می یابد، بنابراین منتظر افزایش نرخ ارز شدند و این امر باعث ایجاد رانت هنگفتی شد (البته که در آن اصل رانت نیست و نیاز به بحث مفصل جداگانه دارد، در واقع این دستکاری بازار ارز توسط بانک مرکزی است که باعث تحریک و بیداری سفته بازان و بازیگران ارز می شود.
سرپرست سابق وزارت اقتصاد در ادامه با اشاره به گمانه زنی های فعلی اظهار داشت: یکی از عوامل دیگر رشد ارز در بازار لایحه بودجه ای بود که دولت در آبان ماه نرخ ارز را به مجلس ارائه کرد. 55 هزار تومان در بودجه، در حالی که نرخ ارز در بازار آزاد 65 هزار و 200 و نیما 48 هزار و 800 تومان بوده است. معامله گران بازار ارز نیز ناظر حساب بودجه بودند و با استنباط این رقم به افزایش نرخ ارز به این نتیجه رسیدند. برای اینکه سیگنالی ندهیم گفتیم بودجه 28 و 500 بسته شود (که امکانش هم بود) اما رئیس مجلس تسلیم نشد و بودجه تصویب شد. متأسفانه بانک مرکزی از تحلیل دقیق خودداری می کند و بدون توجه به رشد تورم در بازار به کار خود می پردازد.
وی با رد این سوال که می توان با پول انداختن نرخ ارز را کاهش داد، تصریح کرد: بازار ارز به قدری داغ است که عملا غیرممکن است در حالی که 25 تا 30 میلیارد دلار قاچاق داریم و حدود 10 میلیارد دلار فرار سرمایه داریم. بانک مرکزی چگونه می تواند با پول پاشی بازار ارز را کنترل کند که انگار بانک مرکزی غولی را بیدار کرده و حالا می خواهد در سال 1395 با آن مبارزه کند. حدود 18 میلیارد دلار (برای کنترل نرخ ارز) به بازار تزریق کردیم. این نشان می دهد که دخالت ما در بازار آزاد و دستکاری ارز موفقیت آمیز نیست. کل این سیستم بازی و ایجاد بازار ثانویه و بازار ارز قرار بود نرخ را افزایش دهند و حالا بازار جدیدی برای افزایش نرخ نیما به 64 هزار تومان ایجاد کرده اند.