روز جدید روزنامه توسعه ایرانیان در گزارشی با عنوان «نمونه برداری از واقعیت های جامعه!» به تحلیل موضع رئیسی درباره مطالبه رسمی مردم برای مخالفت با تحریم ها پرداخته است.
در این گزارش می خوانیم:
* یک سال بعد از همه وعده های اقتصادی و ادعای حاکمیت، رئیس دولت سیزدهم از مقاومت مردم و شعار «ما می توانیم» محمود احمدی نژاد که یادآور ارجاع ایران به برجام و چندین قطعنامه ضدایرانی است، صحبت کرد. تکرار می کند
*در آستانه سالگرد تشکیل دولت سیزدهم، تورم و گرانی مردم توانایی های مدیران دولتی را زیر سوال برده است. اما سخنان ابراهیم رئیسی در همدان نشان داد که نمی توان چندان به آینده و چشم انداز پیش رو امیدوار بود.
*رئیس جمهور گفت: مردم ایران در مقابل دشمن ریسک می کنند و این موضوع دشمن را ناامید و نیروهای انقلابی را امیدوار می کند. رئیسی همچنین به شعارهای محمود احمدی نژاد اشاره کرد و گفت: با شعار «ما می توانیم» می توان کارها را ادامه داد.
*رئیس دولت همچنین بحث مقاومت در برابر تحریم ها را مطرح کرد و گفت: مردم رسما می گویند مقاومت می تواند تحریم ها را بی اثر کند. لذا وظیفه خود می دانیم که مقابله با تندروها و نظام استبدادی را در دستور کار قرار دهیم و از مواضع جمهوری اسلامی عقب نشینی نکنیم. بسیاری از کارشناسان معتقدند این اظهارات ابراهیم رئیسی را باید به عنوان بی علاقگی ایران به پذیرش توافق از سرگیری برجام تفسیر کرد.
*در آستانه سالگرد تشکیل دولت سیزدهم، تورم و گرانی مردم توانایی های مدیران دولتی را زیر سوال برده است. اما سخنان ابراهیم رئیسی در همدان درباره مقاومت مردم در برابر تحریم ها نشان داد که نمی توان چندان به آینده امیدوار بود.
* پس از آن که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقاله ای در روزنامه فایننشال تایمز نوشت که پس از 15 ماه مذاکره فشرده در وین با اعضای برجام و ایالات متحده، “امکان سازش های بیشتر در مورد موضوعات مهم پایان یافته است.” و او گفت که متنی را به عنوان پیش نویس نهایی توافق آماده کرده است که به گفته او “شامل مصالحه ای در مورد موضوعاتی است که همه طرف ها برای دستیابی به آن سخت تلاش کرده اند”. آمریکا سعی کرده روایت خود را که مقصر جلوه دادن ایران است، تثبیت کند.
* در غیاب اطلاعات مناسب از سوی تیم مذاکره کننده، مقامات آمریکایی و غربی سعی کردند بر فضا مسلط شوند و ایران را به عنوان تمایلی به احیای برجام معرفی کنند.
مهدی مطهرنیا، کارشناس روابط بین الملل معتقد است: «آنچه گروسی تکرار می کند، با اضافه شدن سخنان جوزپ بورل و تحولات تل آویو و تغییر دکترین بایدن در قبال خاورمیانه، همه چیز همگن است و بیانگر این ادعاست که افکار عمومی. نظر اکنون آماده پذیرش بازگشت تحریم ها علیه «ایران، بازگشت پرونده ایران به شورای امنیت و حتی قرار دادن این پرونده در فصل هفتم منشور» است. وی بر این باور است که فضای رسانه ای ایجاد شده در روزهای اخیر «همه حاکی از پایان راه برجام است، اما هیچ یک از طرفین حاضر نیستند شرمساری اعلام مرگ برجام را بپذیرند زیرا این موضوع برای هر یک از آنها هزینه دارد. “
* به نظر می رسد ضعف دولت ابراهیم رئیسی در ایجاد روایت برای مذاکرات، به ایران هم سرایت کند و اظهارات رئیس جمهور مانند آنچه در همدان گفت، بازی پازلی است که غرب نیز به دنبال آن است.
* اظهارات رئیسی مبنی بر اینکه مردم رسماً مقاومت را انتخاب کرده اند در داخل تاثیر منفی داشت.
* عباس عبدی، تحلیلگر و روزنامه نگار سیاسی نوشت: «مسئولان محترم اگر اندکی از درد و رنج ناشی از تحریم رنج می برند، حق دارند از طرف مردم شعار مقاومت سر دهند. متأسفانه آنها نه تنها درد کمی از تحریم ها احساس می کنند، بلکه ممکن است از آن سود ببرند.»
* احمدزیدآبادی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی نیز بخشی از سخنان رئیس‌جمهور را که گفته بود مردم «رسما» برای مخالفت با تحریم‌ها انتخاب کرده‌اند، زیر سؤال برد و نوشت: «مردم حدود ۸۴ میلیون نفر هستند. چند نفر از آنها این موضوع را رسمی کرده اند، چگونه آن را “رسمی” کرده اند؟ آیا آنها در یک زمان یک نامه رسمی نوشتند؟ یا اینکه با برگزاری همه پرسی نظر «رسمی» خود را به دولت رسانده اند؟» وی ادامه داد: «اقتصاد آشفته ایران در یک سال گذشته علاوه بر شک و تردید در توانایی دولت، موضوع خنثی سازی تحریم ها را نیز بی اثر کرده است. رفتار اقتصادی دولت نشان از هرج و مرج و تاثیر تحریم ها بر توده مردم دارد.
* نسبت دادن نقاط ضعف در مذاکرات و سپردن مسئولیت ناکامی بر دوش ابراهیم رئیسی قابل قبول نیست. برای مردم، شعار مقاومت مسئولان در طول سالیان متمادی با حوادثی مانند سیسمونی گیت و بنگاه های ساختمانی فلان آقازاده و تفاوت آشکار سبک زندگی کارکنان و مردم رنگ باخته است.
* محمد مهاجری، فعال رسانه ای اصولگرا نیز با انتقاد از نتایج عملکرد یک ساله دولت سیزدهم نوشت: «دو ماه پس از اجرای طرح جدید یارانه ها، دولت از مجلس خواست تا بازگشت قیمت ها به شهریور 1400 را لغو کند. . این همه قدرت دولت ریاست جمهوری بود؟با این همه معجزه! آیا می گویید تورم ناشی از حذف ارز 4200 نیز از بین رفته است؟ کاهش قدرت خرید مردم را نمی بینید؟ ملت را به کار انداختی؟»
* زیدآبادی به موضوع خنثی سازی تحریم ها نیز اشاره کرد و نوشت: اگر می توان با مقاومت تحریم ها را خنثی کرد چرا در یک سال گذشته تحریم ها خنثی نشد؟ اگر اتفاقی که در یک سال گذشته در اقتصاد افتاده است، به گفته آقای رایضی، تحریم ها را بی اثر می کند، لطفا اجازه دهید تحریم ها تا زمانی که ممکن است باقی بماند!»
* شعار دادن و خرج کردن از جیب مردم دقیقاً همان چیزی بود که رئیس جمهور سابق در بحبوحه مذاکرات هسته ای به تندروها هشدار داد و شاید امروز معنای آن حرف ها واضح تر باشد.
*حسن روحانی که سختی های مذاکرات را با فشار تندروهای داخلی تجربه کرده بود، در همان زمان خطاب به این گروه گفت اگر می خواهید شعار بدهید، لطفا از جیب مردم شعار ندهید، از خودتان شعار بدهید. جیب ها روحانی معتقد است: «اساس قانون اساسی این است که اداره کشور با مردم و رای آنها باشد و همه مسئولان از طریق رای مستقیم و غیرمستقیم مردم انتخاب شوند. اگر چنین است، پس در اداره کشور باید صداها، نظرات و خواسته های مردم را در نظر بگیریم».
*دولت سیزدهم در آستانه دوره یک ساله خود دچار بحران دستاورد شد. مذاکرات برجام، که آنها فکر می کردند به راحتی می توانند به پایان برسند، با شکست مواجه شده و اقتصاد را که فکر می کردند ممکن است با خرید از بین برود، به پاشنه آشیل خود تبدیل کرده است.
* نسبت دادن نقاط ضعف در مذاکرات و سپردن مسئولیت ناکامی بر دوش ابراهیم رئیسی قابل قبول نیست. احمد زیدآبادی فکر می کند: «منظور آقای رئیسی از گفتن این حرف چیست؟ زمینه سازی برای اعلام شکست احیای برجام؟ البته بعید میدونم اما اگر واقعاً منظور این است، آقای رئیسی و دولتش باید مسئولیت شکست مذاکرات را بپذیرند و بی دلیل آن را به «اعلان رسمی» مردم نسبت ندهند. اگر مردم بودند که در خیابان ها راه می رفتند، نه تنها هیچ کدام به صورت رسمی یا غیررسمی راه های خنثی سازی تحریم ها را به دولت اعلام نکردند. بلکه با نگرانی در حال شمارش معکوس برای رفع تحریم ها هستند.»
* در آینده ای نه چندان دور خواهیم دید که آیا دولت می تواند گره کور مذاکرات هسته ای را بگشاید و مخالفان سرسخت داخلی برجام را راضی کند یا خیر. این در حالی است که سال هاست ابراز مقاومت مسئولان تنها به شعاری برای مردم تبدیل شده است و داستان هایی مانند پیشنهاد بستن لنگ و خوردن و یخچال خالی در انظار عمومی با حوادثی مانند سسمونی گیت و شرکت ساختمانی فلان آقازاده و تفاوت آشکار در سبک زندگی کارکنان با مردم رنگ از دست می رود.