گزارش‌های تایید نشده رسانه‌های ایرانی حاکی از آن است که احتمالاً در هفته‌های آتی، اولین دسته از جنگنده‌های سوخو ۳۵ (E-Type) از روسیه به ایران تحویل داده می‌شود. اگر جنگنده‌های سوخو 35 همراه با سامانه‌های هوایی پیشرفته‌ای مانند اس-400 به ایران تحویل داده شود، می‌تواند حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران را برای اسرائیل و آمریکا دشوارتر کند.
آمریکا و اسرائیل نگران این هستند که ایران هواپیماهای جنگنده پیشرفته سوخو 35 و سامانه دفاع هوایی اس-400 را از روسیه خریداری کند. این شماره توسط مجله آمریکایی فوربس منتشر شده است.
به گزارش عصر ایران، مجله آمریکایی فوربس در گزارشی نوشت:
گزارش‌های تایید نشده رسانه‌های ایرانی حاکی از آن است که احتمالاً در هفته‌های آتی، اولین دسته از جنگنده‌های سوخو ۳۵ (E-Type) از روسیه به ایران تحویل داده می‌شود.
خبرگزاری ایرنا در گزارشی که بعداً حذف شد از ورود جنگنده های پیشرفته سوخو 35 در آینده نزدیک خبر داد. حذف این خبر در کنار شایعاتی که قبلا وجود داشت و البته اظهاراتی که در مورد ورود این جنگنده ها در ماه گذشته مطرح شد؛ این موضوع تا حدودی قابل توجه بود.
سوخو، نقطه عطف نیروی هوایی ایران
33 سال است که هیچ جنگنده جدیدی به ناوگان نیروی هوایی ایران اضافه نشده است و ورود جنگنده های سوخو 35 به ایران نقطه عطفی برای نیروی هوایی کشور خواهد بود. برای درک بهتر اهمیت ورود این جنگنده ها، باید نگاهی به 47 سال گذشته بیندازیم.
ایران در توافقی تاریخی با آمریکا برای دریافت 80 فروند جنگنده اف 14 به توافق رسیده است. این کشور در سال 1355 اولین این جنگنده ها را تحویل گرفت و تا زمان انقلاب و پایان روابط دو کشور، همه جنگنده ها به جز یک نفر به ایران تحویل داده شده بود.
جنگنده F14 با استفاده از رادار قدرتمند و موشک هوا به هوا فونیکس که می تواند از 160 کیلومتر شلیک کند. در آن زمان یک حریف سرسخت و یک جنگنده برتر به حساب می آمد و بعدها در جریان جنگ هشت ساله ایران و عراق بسیاری از هواپیماهای عراقی را ساقط کرد.
اگرچه این جنگنده های نسل چهارم برای زمان خود پیشرفته بودند و ایران نیز از آنها سود می برد، اما رقبای ایرانی در سال های اخیر به جنگنده های بهتر و پیشرفته تری دست یافته اند. اگرچه ایران در اوایل سال 2009 تعدادی میگ 29 از اتحاد جماهیر شوروی خریداری کرد، اما تامکت های خریداری شده در سال 2015 جدیدتر از فولکرام های روسی بودند و به همین دلیل ایران شروع به خرید تعداد کمی از میگ 29 کرد.
سال پس از خرید فالکرومز، زمانی که نیروهای ائتلاف به رهبری ایالات متحده به عراق حمله کردند. عراق میراژهای خود را برای جلوگیری از انهدام آنها به ایران فرستاد، اما ایران این جنگنده های فرانسوی را مصادره کرد. علاوه بر این، چندین فروند میگ-25 در اختیار نیروی هوافضای سپاه قرار گرفت که در سال 2013 برای کمک به عراق در مبارزه با داعش رفت.
علاوه بر اینها، ایران به فکر خرید سوخو 30 از روسیه بود. حتی در سال 2015 نیز شایعاتی مبنی بر تمایل ایران برای تولید مشترک این جنگنده ها به گوش می رسید.
پس از سال 1401 و حمله روسیه به اوکراین، روسیه و ایران روابط دفاعی خود را گسترش دادند. ایران صدها پهپاد انتحاری در اختیار روسیه قرار داده است و در مقابل روسیه 24 فروند سوخو 35 جت را به ایران خواهد داد.این جنگنده ها احتمالا همان جنگنده هایی هستند که قبلا مصر سفارش داده بود، اما قاهره قرارداد را لغو کرد.
البته مشخص نیست که ایران می خواهد جنگنده های بیشتری از روسیه بخرد یا به صورت مشترک تولید کند، اما اخیرا شایعه تولید مشترک سوخو 30 در ایران دوباره توسط رسانه های ترکیه مطرح شده است.
سوخو 35 در جنگ اوکراین خود را به خوبی نشان داد و ثابت کرد که یک دشمن مرگبار است. یک خلبان میگ 29 اوکراینی به بی بی سی گفت که جنگنده های روسی بدترین دشمن آنها هستند.
اگرچه سوخو 35 بسیار قابل مانور و پیشرفته است، اما همچنان محدودیت هایی دارد. به عنوان مثال، سوخو 35 تنها هواپیمای نسل 4.5 است که دارای رادار اسکن الکترونیکی آرایه (AESA) نیست. طرفین دارای معایب احتمالی جدی دیگری نیز هستند و به همین دلیل ایران با این 24 فروند سوخو 35 نمی تواند به برتری هوایی در منطقه خلیج فارس دست یابد.
نیروی هوایی ایران به حداقل 60 جنگنده نسل 4.5 برای جایگزینی جنگنده های F14 و MiG29 نیاز دارد. مشخص نیست که آیا روسیه علاوه بر این 24 فروند هواپیما، تعداد دیگری از این جنگنده ها را برای ایران خواهد ساخت یا خیر، اما با توجه به جنگ در اوکراین، بعید به نظر می رسد که بخواهد بخشی از دارایی های خود را به ایران بدهد.
اما گمانه زنی هایی مبنی بر تولید مشترک این جنگنده در ایران وجود دارد، مشابه همان قراردادی که مسکو و دهلی برای تولید 140 فروند سوخو 30 تحت لیسانس روسیه امضا کردند.
رقبای قوی
به هر حال، حتی اگر این گمانه زنی ها و احتمالات نزدیک به حقیقت باشد; ایران با رقبای قدرتمندی در سراسر خلیج فارس روبرو است. عربستان سعودی بیش از 80 فروند هواپیمای اف-15 (Saudi Advanced) که نسخه پیشرفته Strike Eagle است، نگهداری می کند که قادر به حمل 12 موشک هوا به هوای دوربرد AIM-120 AMRAAM است.
امارات همچنین دارای ناوگانی متشکل از 80 فروند جنگنده پیشرفته F-16E است و دریافت 80 جنگنده استاندارد چند منظوره رافال F4 از فرانسه را در سال 2027 آغاز خواهد کرد.
رادار سوخو 35 نسبت به رادارهای فعال آرایه اسکن شده الکترونیکی (AESA) که در F-15SA سعودی و F-16 امارات متحده عربی یافت می شود، توانایی کمتری دارد. گلوله های سفارش داده شده توسط امارات دارای ویژگی های پیشرفته تری هستند، از جمله یک سیستم جنگ الکترونیک قدرتمند که می تواند تفاوت بزرگی در نبرد تن به تن ایجاد کند.
حتی اگر ایران تا پایان این دهه 60 فروند سوخو 35 دریافت کند، باز هم بعید است که تهدید هوایی تهاجمی باشد. اگر بخواهیم نسل پنجم F-35 و رادارگریزی اسرائیل را در نظر بگیریم، وضعیت حتی متفاوت خواهد بود.
اگرچه بعید است که تحویل سوخو 35 به ایران به ایران برتری هوایی تهاجمی در منطقه بدهد، اما اگر این جنگنده ها همراه با سامانه هوایی پیشرفته ای مانند اس-400 به ایران تحویل داده شوند، می تواند کار را برای اسرائیل و اسرائیل دشوارتر کند. حمله آمریکا به سایت های هسته ای ایران این همان چیزی است که آمریکا را از افزایش همکاری های نظامی-فنی بین روسیه و ایران نگران می کند.
از زمان جنگ ایران و عراق، هواپیماهای جنگی ایران برای عملیات تهاجمی خارج از مرزهای ایران مورد استفاده قرار نگرفته اند، به استثنای چندین حمله هوایی علیه گروه های مخالف مستقر در عراق در دهه 1970 و یک حمله هوایی علیه داعش در مرز عراق در سال 2013.
ایران همیشه ترجیح داده است از پهپادها علیه دشمنان منطقه ای خود استفاده کند، بنابراین ناوگان بزرگ سوخو 35 بعید است این استراتژی دیرینه را تغییر دهد مگر اینکه تهران خود را درگیر یک جنگ متعارف تمام عیار ببیند، اما حتی در چنین شرایطی به دنبال این خواهد بود. برتری هوایی فراتر از مرزهای خود نخواهد رفت زیرا احتمالا جنگنده های خود را از دست خواهد داد.
آیا ایران هواپیماهای جنگنده سوخو 35 را در چند هفته یا چند ماه آینده یا حتی سال‌ها بعد وارد می‌کند. این جنگنده ها شاید پیشرفته ترین جنگنده هایی باشند که ایران در 50 سال اخیر وارد کرده است. این موضوع قطعاً بی اهمیت نیست، اما بعید است که تغییری اساسی در معادلات نظامی خاورمیانه ایجاد کند.