روز جدید روز گذشته رئیس کمیسیون ساخت و ساز در مجلس از تهیه و ارائه گزارش این کمیسیون درباره ریزش ساختمان «متروپل» در مجلس خبر داد. وی بزرگترین عامل این فاجعه را شهرداری و نظام مهندسی دانست. این در حالی است که وی یکی از مسئولان مرتبط با «متروپل» در شهرداری است و سازمان نظام مهندسی در دادگاه شکایت می کند. اما ارتباطات حسین عبدالباغی، مالک متروپل که باعث ریزش این ساختمان شد، از نکات پنهان این گزارش است.
بزرگترین تخلف سهم شهرداری و نظام مهندسی است
محمدرضا رضایی کوچی روز گذشته در گفت و گو با شبکه خبر درباره گزارش کمیته ریزش ساختمان متروپل آبادان توضیح داد و گفت: در این گزارش مشخص است که در انتخاب مشاور پروژه نقصی وجود داشته است. و ناظر از همان ابتدای کار.» فرد و شرکتی که انتخاب شدند فاقد صلاحیت بوده و مجوز آنها قانونی نبود. وی گفت: در ابتدا و در حین ساخت برج متروپل، ناظران زیادی تغییر کردند که علیرغم گزارش هایی که به شهرداری تهران دادند، شهرداری توجه نکرد و مسئولان در سطوح مختلف کوتاهی کردند و افزود: هم مالک، هم شهرداری و هم نظام مهندسی به تخلفات آشکار توجهی نکردند. کمیته سازندگی مجلس یازدهم که از قرائت گزارش این کمیسیون در مجلس در روزهای آینده خبر داد، با بیان اینکه نسخه ای از این گزارش نیز برای برخورد با متخلفان به دستگاه قضایی ارسال می شود، تاکید کرد: شهرداری و نظام مهندسی با و بیشترین تخلفات مربوط به ساخت «متروپل» را مرتکب شدند و مراجع نظارتی نیز به خوبی به وظیفه خود عمل نکردند.
لینک عبدالباقی در گزارش کجاست؟
به گفته رئیس کمیته سازندگی مجلس، به نظر می رسد گزارش این کمیته تنها به جنبه های عمرانی و بیرونی ساخت متروپل می پردازد و به نظر می رسد خبری از مسائل پشت پرده نیست. پس از فروریختن ساختمان متروپل، ماجراهای بسیاری از تخلفات و روابط مالک متروپل، حسین عبدالباگی، با افراد و نهادهای مختلف که در اظهارات کوچی‌نژاد ذکر نشده بود، فاش شد که احتمالاً ناشی از گزارش است. که قرار است در روزهای آینده به مجلس ارائه شود. اگر خوانده شود به آن جنبه از داستان نمی پردازد.
اما به نظر می رسد روابط و مشکلات پشت پرده آنقدر به ساخت متروپل گره خورده است که حتی یافتن مقصر مشکلات مربوط به ساخت و ساز به ارتباط حسین عبدالباگی منجر می شود.
ادعای نظام مهندسی: تا سال 99 اجازه نظارت نداشتند در حالی که کوچی می گوید دو ماه پیش و تنها یک روز پس از فروپاشی کلانشهر، نظام مهندسی و شهرداری بیشترین تخلفات مربوط به کلانشهر را داشتند، کوروش حاجوی، رئیس کلانشهر سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان اظهاراتی کرده بود که بیشتر به شهرداری آبادان اشاره می کرد که در صورت اثبات این اظهارات می توان رد ارتباطات عبدالباقی را تا شهرداری ردیابی کرد. رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خوزستان مدعی شد: این اداره کل یک ماه پیش به دلیل نقص هایی مانند عدم انطباق با روکش میلگرد، تغییر شکل برخی تیرها و جابجایی برخی ستون ها به شهرداری دستور توقف پروژه را داده است.
وی گفت: پس از صدور مجوز ساخت متروپل در سال 1395، سازمان نظام مهندسی از شهرداری خواست تا اجازه نظارت بر این پروژه را به مهندسان این سازمان بدهد. تا سال 1398 چنین مجوزی صادر نشد، نظر ما این است که مالک در مقابل ورود سازمان نظام مهندسی مقاومت کرده است. تا خرداد 1399 بازرسان سازه و معماری تأسیسات به صورت قانونی از سوی سازمان نظام مهندسی معرفی و کار این پروژه را آغاز کردند.
شهرداران و کارکنان نظام مهندسی محاکمه می شوند
دادگاه به اتهامات ۲۱ نفر از متهمان حادثه «متروپل» رسیدگی کرد که در میان متهمان این پرونده تعدادی از شهرداران سابق و افراد مسئول نظام مهندسی نیز حضور داشتند. 21 نفر در دادگاهی که در هفته های اخیر در پرونده متروپل برگزار شد در این حادثه مجرم شناخته شدند و برای 20 نفر کیفرخواست صادر شد. فرد دیگر حسین عبدالباغی مالک برج است که پس از ریزش برج در زیر آوار کشته شده است. به گفته ستایشی رئیس کل دادگستری خوزستان «شهردار سابق، رئیس نظام مهندسی، مهندس ناظر پروژه، شهردار منطقه یک، رئیس شهرداری منطقه یک، معاونت زیربنایی و حمل و نقل، سرپرست معاونت فنی و عمرانی و معاونت فنی آبادان. شهرداری» از جمله افرادی هستند که دستگیر و محاکمه شده اند.
آیا متروپل درسش را نگرفت؟
اما جدا از روند قانونی، آیا درس های فاجعه ای به نام متروپل می تواند تضمینی برای جلوگیری از اتفاقات مشابه باشد؟
از دو ماه و نیمی که از فروپاشی «متروپل» می گذرد، موضوع رعایت استانداردها و قوانین ساخت و ساز مطرح شده است.
البته این نگرانی پیش از این با اتفاقات دیگری مانند پلاسکو و زلزله سرپل ذهاب کرمانشاه به وجود آمده بود.
پس از زلزله کرمانشاه در سال 1395 و انتشار عکس هایی از خسارت های وارده به مسکن مهر در آن منطقه، نگاه ها به استفاده از مصالح مصرفی و ایمنی ساخت و ساز در پروژه های بزرگ دوخته شد. اما ساخت ساختمان متروپل آبادان که مجوز آن در همان سال 96 صادر شد بدون حساسیت پیگیری شد تا اینکه سرانجام پس از مدت کوتاهی 43 خوزستانی جان باختند. در روزهای اخیر ویدئویی در شبکه های اجتماعی منتشر شد که نشان از کیفیت پایین ساخت و ساز در ساختمان های بنیاد مسکن دارد. در این فیلم مردی که ظاهرا اهل منطقه اهوران سیستان و بلوچستان است از بی کیفیتی ساخت و ساز می گوید. او با یک تکه سنگ به سیمان استفاده شده در این ساختمان می زند و نشان می دهد که سیمان چقدر راحت جاری می شود.