روز جدید در پایان آذرماه سال جاری نشست اضطراری وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در اسلام آباد با موضوع حوادث افغانستان برگزار شد و وزیر امور خارجه کشورمان در حاشیه این نشست با دبیرکل جدید این سازمان، حسین ابراهیم طه دیدار و گفتگو کرد. .
با اعزام سه دیپلمات ایرانی، هیئت ایرانی به سازمان همکاری اسلامی پس از شش سال وقفه فعالیت خود را در جده از سر می گیرد.
حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه کشورمان در نشست خبری با فواد حسین وزیر امور خارجه عراق در تهران در دوم دی ماه 1400 با اشاره به نقش بغداد در چهار دور مذاکرات ایران و عربستان. عربستان و عربستان برای سه دیپلمات ایرانی با اخذ روادید برای دیپلمات های مستقر در سازمان کنفرانس اسلامی در جده روادید صادر کردند و او در مصاحبه اخیر با الجزیره صدور ویزا برای دیپلمات های ایرانی در جده را نشانه مثبتی توصیف کرد. .
بر اساس این گزارش، این سه دیپلمات طی روزهای اخیر عازم جده شده اند و قرار است پس از شش سال حضور ایران در سازمان همکاری اسلامی، فعالیت خود را در جده از سر بگیرند.
نمایندگی ایران در جده در سال 2015 در پی قطع روابط ایران و عربستان سعودی پس از حمله عده ای به سفارت این کشور در تهران و کنسولگری آن در مشهد تعطیل شد.
آخرین نماینده دائم ایران در سازمان همکاری اسلامی در جده، مهدی حمزه ای بود که به همراه دیگر دیپلمات های ایرانی مستقر در جده عازم تهران شد.
در همان سال و در پی این اتفاقات، نشست فوق العاده وزرای خارجه کشورهای عضو این سازمان برای بررسی حمله به سفارت عربستان در تهران در جده برگزار شد. در بیانیه پایانی این اجلاس «تجاوز به تأسیسات دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد» را محکوم کرد و این اقدام را نقض فاحش کنوانسیون‌های ژنو و وین برای حمایت از نهادهای سیاسی و نقض قوانین بین‌المللی خواند.
در این بیانیه همچنین آمده است که این حملات ناقض منشور سازمان همکاری اسلامی و منشور سازمان ملل است که هدف آن ارتقای روابط دوستانه، احترام متقابل و همکاری بین کشورهای عضو است.
سید عباس عراقچی که نماینده ایران در اجلاس جده بود، طی سخنانی در این اجلاس گفت که دولت ایران این حمله را محکوم کرده و تحقیقاتی را برای شناسایی و مجازات عاملان آغاز کرده است.
سازمان همکاری اسلامی دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان ملل است
سازمان کنفرانس اسلامی که با نام سازمان همکاری اسلامی شناخته می شود، دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان ملل متحد با 57 کشور از قاره های مختلف است.
این سازمان به عنوان صدای جمعی جهان اسلام و تضمینی برای حفظ و دفاع از منافع جهان اسلام با روحیه ارتقای صلح و وفاق بین المللی در بین مردم جهان ایجاد شد.
در سال 1970، اولین نشست وزرای امور خارجه کمیسیون مستقل انتخابات در جده تشکیل شد و در آن تصمیم گرفته شد که دبیرخانه دائمی در جده ایجاد شود.
فعالیت های نماینده ایران در جده و ریاست سه ساله ایران بر سازمان همکاری اسلامی
در سال 1990 و در پی سفر سعود الفیصل وزیر امور خارجه وقت عربستان به تهران، سعودی ها با ایجاد سفارت و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان کنفرانس اسلامی موافقت کردند.
هیأت وزیران ایران در جلسه مورخ 9/5/1370 به استناد پیشنهاد شماره 810/7936 ماده 4/12/369 وزارت امور خارجه و به استناد تبصره (1) ذیل ماده (2) قانون تعهدات وزارت امور خارجه مصوب سال 1364 به وزارت امور خارجه اجازه داد تا نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان کنفرانس اسلامی جده ایجاد کند.
سید عباس عراقچی یکی از اولین دیپلمات های ایرانی بود که از سال 1992 تا 1997 این سمت دیپلماتیک را برعهده داشت.
پس از برگزاری هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و تشکیل دولت سیدمحمد خاتمی، هشتمین اجلاس سران کنفرانس اسلامی در 18 آذر 1376 در تهران برگزار شد و جمهوری اسلامی ایران به مدت سه سال روی کار آمد.
ایران از راه اندازی دبیرکل جدید سازمان همکاری اسلامی استقبال می کند
اخیرا حسین ابراهیم طاها دبیرکل جدید سازمان همکاری اسلامی در پیام های جداگانه ای به ابراهیم رئیسی رئیس جمهور و حسین امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه آمادگی خود را برای افزایش همکاری ها با جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است. ایران نیز او را به عنوان دبیرکل انتخاب کرده است. در همین راستا، سعید حاطب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در بیانیه‌ای به رسانه‌ها گفت: امیدواریم در مأموریت دبیرکل جدید شاهد افزایش چشمگیر این تلاش‌ها و نتایج ملموس آن در حصول اطمینان باشیم. منافع مشترک امت اسلامی و کشورهای عضو سازمان در عرصه روابط بین الملل.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: با قدردانی از تلاش‌های احمد بن العتیمین دبیرکل سابق سازمان ملل برای ارتقا و تقویت وحدت و همبستگی کشورهای عضو، آمادگی کامل برای دبیرکل جدید بر اساس اصل برابری را داریم. فرصتی برای فعالیت و مشارکت کامل: «کلیه اعضا را برای همکاری نزدیک و برادرانه با دبیرکل سازمان در چارچوب اساسنامه سازمان آزاد کنید.
حاطب زاده تاکید کرد: در موضوع فلسطین و مقابله با اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی در مصادره اموال و دارایی های فلسطینیان، لازم است از ظرفیت این سازمان برای مقابله با جریان ناگوار موسوم به «عادی سازی» و سرنگونی رژیم صهیونیستی استفاده شود. با تحکیم همه چیز.”
در پایان آذرماه سال جاری نشست اضطراری وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در اسلام آباد با موضوع حوادث افغانستان برگزار شد و وزیر امور خارجه کشورمان در حاشیه این نشست با دبیرکل جدید این سازمان، حسین ابراهیم طه دیدار و گفتگو کرد. .
در این دیدار حسین امیرعبدالهیان ضمن تبریک انتصاب وی، بر نقش سازمان همکاری اسلامی و دبیرکل این سازمان در کمک به حل مشکلات و بحران های جهان اسلام از جمله افغانستان و فلسطین تاکید کرد.
انتقاد ایران از سازمان همکاری اسلامی در سال های اخیر
ایران در سال‌های اخیر بارها برخی از مواضع و اقدامات سازمان همکاری اسلامی را مورد انتقاد قرار داده و این سازمان را به عدم شفافیت و نادیده گرفتن مواضع برخی کشورها از جمله ایران متهم کرده و رویکردها را تبعیض‌آمیز و ضدایرانی می‌داند. دبیرخانه سازمان همکاری اسلامی در سال‌های اخیر، تحت مداخله و فشار عربستان سعودی، دبیرخانه را مجبور به فاصله گرفتن از اهداف حرفه‌ای خود و اتخاذ رویکردی برای فشار بر اعضا کرده است.
ایران این رویکرد را مضر و مغایر با رویه ها و اصول حاکم بر سازمان های بین المللی می داند و خواستار بی طرفی، شفافیت و احترام به اهداف اصلی سازمان همکاری اسلامی در حمایت از حقوق ملت فلسطین و مقابله با توطئه ها می شود. .
در همین راستا، در اردیبهشت ماه 1388، غلامحسین دهقانی معاون امور خارجه و امور بین الملل وزارت امور خارجه با سفرای کشورهای اسلامی مقیم ایران، به تشریح دیدگاه ها و مواضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص اولویت ها پرداخت. جهان اسلام و توسعه منطقه ای صهیونیست ها و برخی نیروهای فرامنطقه ای با ایجاد انحراف در اهداف سازمان همکاری اسلامی، خواستار هوشیاری کشورهای اسلامی در برابر این انحرافات و توطئه ها شدند.
دگانی در ادامه مسئله فلسطین را بالاترین اولویت و هدف اصلی سازمان همکاری اسلامی دانست و بر وضعیت کنونی جهان اسلام و منطقه غرب آسیا به ویژه برنامه های ترامپ و رژیم صهیونیستی برای منطقه و تلاش برای ایجاد یک منطقه تاکید کرد. شکاف بین کشورهای اسلامی و اجلاس سران آن از جمله اجلاس مکه باید محلی برای ارتقای همبستگی و اتحاد امت اسلامی باشد، نه محل تفرقه و دشمنی با افزایش نفوذ بیگانگان و برخی از عوامل آنها و طرح مسائل کاملاً غیر مرتبط با آن. اهداف OIC
وی ادامه داد: دولت‌های اسلامی باید با اقدامات تفرقه‌انگیز و تلاش برای انحراف توجه اعضای سازمان از مشکل اصلی جهان اسلام یعنی مسئله فلسطین به مسائل دیگر مقابله کنند. زیرا هر اقدامی در این راستا در خدمت رژیم صهیونیستی و دولت ترامپ خواهد بود.
دگانی بر لزوم رعایت قاعده اجماع و اصل شفافیت در تصمیمات این سازمان تاکید کرد و از رویه فعلی که در این جلسات به طور کامل مواضع برخی کشورها از جمله ایران نادیده گرفته می شود، انتقاد کرد.
همچنین در این سال ها عربستان بارها از صدور روادید برای هیئت ها و دیپلمات های ایرانی برای حضور در نشست های سازمان همکاری اسلامی در جده خودداری کرده و این موضوع با اعتراض ایران مواجه شده است.