در واقع کاربرانی که از نصب فیلترشکن های متعدد و پرداخت هزینه های هنگفت برای خرید انواع VPN خسته شده اند، ترجیح می دهند از پیام هایی استفاده کنند که به راحتی و بدون نیاز به این ابزارها قابل استفاده باشد. با این حال، در این شرایط، کاربران اپلیکیشن های پیام رسان خارجی را به اپلیکیشن های داخلی ترجیح می دهند و حتی بدون توجه به مسائل امنیتی احتمالی ناشی از دسترسی های مورد نیاز و نقض حریم خصوصی، آن ها را نصب می کنند. دقیقاً به همین دلیل است که این روزها نام پیام رسان «بیپ» زیاد توسط کاربران ایرانی شنیده می شود و حتی بسیاری آن را نصب کرده اند. تب «بیپ» اکنون آنقدر بالا رفته است که کاربران آن را به دوستان خود پیشنهاد می کنند تا بتوانند به راحتی با یکدیگر و البته بدون سایه فیلتر ارتباط برقرار کنند.
در دسترس است اما نامشخص
محدودیت های شدید اینترنت باعث شده تا کاربران ایرانی از هر برنامه ای که آنها را از این محدودیت ها خارج کند استقبال کنند. پس از مسدود شدن تلگرام، بسیاری از کاربرانی که ترجیح می دادند از ابزارهای فیلترینگ استفاده نکنند، به پیام رسان واتس اپ مهاجرت کردند. سنگری که بالاخره نتوانست از فیلترینگ جان سالم به در ببرد و حالا یک ماه است که در لیست فیلتر شده است. در غیاب این پیام رسان های محبوب، این روزها پیام رسان بیپ مورد استقبال کاربران ایرانی قرار گرفته است. گزینه ای که البته بدون نیاز به VPN و فیلترشکن در دسترس است.
اما فشار فیلترینگ و خستگی کاربر از تلاش های مکرر و مداوم برای عبور از این مانع به حدی است که از مشکلات و ضعف های احتمالی سیگنال صوتی چشم پوشی می کند. بررسی ها نشان می دهد که مهم ترین نقطه ضعف این پیام رسان نبود حریم خصوصی کاربران است. نگاهی به سند حریم خصوصی Beep نشان می دهد که این پیام رسان دقیقا چقدر دسترسی دارد و از چه داده های شخصی استفاده می کند. بر اساس این سند، Bip در حین نصب، اجازه دسترسی به اطلاعات هویتی و تماس کاربران از جمله نام کاربری، نام اپراتور، رمز ورود استفاده شده در حساب های کاربران را به دست می آورد تا در صورت لزوم آنها را پردازش کند. البته این پیام رسان تنها به اطلاعات هویتی و تماس کاربر محدود نمی شود و از اطلاعات مربوط به کاربر از جمله داده های جمع آوری شده از دستگاه هر کاربر از طریق تجهیزات فنی، نوع پیام ارسالی (متن، ویدئو، تصویر، شکلک) استفاده می کند. زمان‌های استفاده فعال، عادت‌ها، آخرین تاریخ. همچنین از ورود به برنامه، نوع ارتباط (تماس‌ها یا پیام‌های فوری)، مدت زمان و تاریخ استفاده می‌کند. قابل ذکر است، طبق سند حریم خصوصی Beep، اطلاعات شخصی سازی شده کاربر مانند نام مستعار، تصاویر نمایه، اطلاعات وضعیت و شماره های مسدود شده نیز در دسترس است. از سوی دیگر، این پیام رسان علاوه بر اطلاعات موقعیت مکانی کاربران خود، به اطلاعات دستگاه های آنها مانند مدل دستگاه، سیستم عامل، زبان تلفن و اطلاعات مربوط به اپراتور مورد استفاده نیز دسترسی خواهد داشت. در عین حال اطلاعات دفترچه تلفن مخاطبان – که شامل لیست مخاطبین و شماره تلفن های ذخیره شده است – نیز برای این پیام رسان موجود است.
سازندگان این پیام رسان ادعا می کنند که Beep توانایی رمزگذاری پیام ها را به صورت انتها به انتها دارد. اگر قابلیت پشتیبان‌گیری از پیام‌ها در سرورهای این برنامه فعال باشد، پیام‌های کاربران به صورت رمزگذاری شده ذخیره می‌شوند، اما برای کاربرانی که گزینه پشتیبان‌گیری را غیرفعال کرده‌اند، پیام‌ها بدون رمزگذاری در سرور بیپ ذخیره می‌شوند. یعنی پیام ها فقط در حین انتقال رمزگذاری می شوند. به گفته سازندگان این پیام رسان، ارتباط بین دستگاه همراه کاربر و سرورها از طریق پروتکل SSL صورت می گیرد و به صورت رمزگذاری شده است. سازندگان Beep گفته اند که بر اساس مجوزهای دسترسی و دلایل قانونی می توان از داده های شخصی کاربران به صورت خودکار یا نیمه خودکار استفاده کرد. آنها اعلام کرده اند که دسترسی و استفاده از داده های شخصی کاربران برای حفاظت از منافع قانونی Beep ضروری است.
در سند حریم خصوصی این پیام رسان به صراحت آمده است که فعال شدن برخی از ویژگی ها به معنای رضایت برای دسترسی به اطلاعات مربوط به این ویژگی است. برای مثال، اگر کاربری موافقت کند که یک مکان را با یک مخاطب به اشتراک بگذارد، اطلاعات مکان دستگاه او در دسترس خواهد بود. این پیام رسان به اشتراک گذاری موقعیت مکانی را به عنوان رضایت برای استفاده از اطلاعات مکان در نظر می گیرد. بیپ قابلیتی به نام «Discover» دارد که استفاده از آن به معنای پذیرش دسترسی به اطلاعات موقعیت مکانی کاربر نیز می باشد. نکته جالب دیگر، عملکرد ترجمه خودکار این پیام رسان است که به گفته سازندگان آن، در صورت انتخاب استفاده از این عملکرد، کلمات ارسال شده برای ترجمه نیز از سرویس دهنده دیگری قابل دریافت خواهد بود.
همکاری بیپ با ایران
بیپ که این روزها مورد توجه کاربران ایرانی قرار گرفته بود، پیش از این به ایران آمده بود; در حاشیه کنفرانس بین المللی «Iran Connect 2016» بحث حضور بیپ در ایران مطرح شد. در این همایش، مدیرعامل تراکسل – شرکت مادر بیپ – با محمود واعظی وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران دیدار و از تمایل این شرکت برای توسعه همکاری فیمابین با شرکت های مخابراتی ایران خبر داد. وی با اشاره به اپلیکیشن بیپ به عنوان پیام رسان محبوب در ترکیه، گفت: در حال حاضر حدود 45 هزار ایرانی از این نرم افزار استفاده می کنند و ترکسل آموزش های لازم را برای توسعه این نرم افزار به زبان فارسی و ذخیره داده های آن در ایران دارد. وزیر ارتباطات ایران در این دیدار ضمن استقبال از گسترش همکاری ها با بزرگترین شرکت مخابراتی ترکیه، تاکید کرد که زمینه های زیادی برای همکاری و سرمایه گذاری مشترک در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد. در این راستا حتی تفاهم نامه ای بین شرکت ارتباطات زیرساخت ایران و شرکت ترکسل منعقد شد.
اعلام آمادگی ترکسل برای انتقال سرورهای پیام رسان بیپ به ایران، هدف مورد نظر دولت و حامیان طرح حفاظتی است که فعالیت هر پیام رسان و شبکه اجتماعی خارجی را به وجود سرورهای خود در کشور وابسته کرد. طبق قوانین BIP و در چارچوب همکاری با اپراتورهای خارج از ترکیه، داده های کاربران از هر کشوری ممکن است در سرورهای اپراتور همان کشور منتقل و ذخیره شود. همچنین در سند حفظ حریم خصوصی این پیام رسان ذکر شده است که Beep ممکن است داده های کاربران را با مقامات ذیصلاحی که ملزم به ارائه اطلاعات شخصی آنها به منظور رعایت تعهدات قانونی و حفظ حقوق و ایمنی آنها و حقوق و ایمنی اشخاص ثالث هستند به اشتراک بگذارد. ، کاربران بیپ می توانند درخواستی ارسال کنند تا متوجه شوند کدام افراد یا موسسات به اطلاعات آنها دسترسی دارند.
بیپ یک سرویس پیام رسان ترکیه ای و محصول اپراتور ترکسل است که در سال 2013 راه اندازی شد. بیپ زمانی مورد توجه قرار گرفت که دفتر ارتباطات رئیس جمهور ترکیه، رئیس جمهور ترکیه، اجرای سیاست حفظ حریم خصوصی واتس اپ را به چالش کشید و اعلام کرد که اردوغان واتس اپ را ترک کرده و یک حساب تلگرام و بیپ باز کرده است. این پیام رسان قابلیت ترجمه به 106 زبان در سراسر جهان را دارد که اکنون به یکی از ویژگی های متمایز کننده بیپ و سایر پیام رسان های مشابه تبدیل شده است. بوراک آکینجی، مدیرعامل Bip اعلام کرد که این اپلیکیشن بیش از 80 میلیون بار در سراسر جهان دانلود شده است، اما تعداد کاربران فعال به بیش از 53 میلیون نفر می رسد.