متخصصان تاکید می کنند که رعایت رژیم غذایی سالم شامل مصرف کافی و متعادل میوه و سبزیجات، ماهی و غذاهای دریایی و انواع روغن های گیاهی نیز در بهبود عملکرد ریه و کیفیت زندگی بیماران آسمی نقش موثری دارد.
آسم یک بیماری التهابی مزمن و غیر عفونی است که تحت تأثیر عوامل محیطی و ژنتیکی رخ می دهد و در آن راه های هوایی در پاسخ به محرک ها متورم و باریک می شوند و حتی ممکن است مخاط اضافی تولید کنند. این وضعیت می تواند تنفس را دشوار کرده و باعث سرفه، خس خس سینه و تنگی نفس شود.
علت اصلی این بیماری ناشناخته است و طبق مطالعات انجام شده، میزان بروز این بیماری در دو دهه گذشته افزایش یافته است. داشتن سابقه آسم، اگزما و آلرژی غذایی در اعضای خانواده، احتمال ابتلا به آسم را در سایر اعضای خانواده افزایش می دهد. قرار گرفتن در معرض برخی عوامل محیطی مانند دود سیگار، هوای آلوده، آلرژن های استنشاقی مانند گرده، کپک ها و قارچ ها، گرد و غبار، آلرژن های حیوانی (پر، مو، پوست) و آلاینده های شیمیایی می تواند منجر به آسم شود.
میانگین شیوع آسم در کودکان در ایران 14/13 درصد است که بالاتر از میانگین جهانی است. افزایش قابل توجه شیوع آسم در بسیاری از کشورها نشان می دهد که عوامل محیطی مرتبط با سبک زندگی نقش مهمی در علت شناسی این بیماری دارند. اختلال در تعادل بین آنتی اکسیدان ها و اکسیدان ها نقش اساسی در ایجاد و کنترل علائم آسم دارد.
رعایت الگوی تغذیه سالم شامل مصرف کافی و متعادل میوه ها و سبزیجات، ماهی و غذاهای دریایی و انواع روغن های گیاهی نقش موثری در بهبود عملکرد ریه و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم دارد. میوه ها و سبزیجات منابع غنی از آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C و کاروتنوئیدها هستند که از آسیب بافت اکسیداتیو و کاهش التهاب راه های هوایی جلوگیری می کنند.
روغن های گیاهی نیز منابع خوبی از ویتامین E (نوعی آنتی اکسیدان) هستند. علاوه بر این، ماهی و غذاهای دریایی به دلیل وجود اسیدهای چرب ضروری امگا 3 نقش محافظتی در بیماری های ریوی از جمله آسم آلرژیک دارند.
به طور کلی، رژیم غذایی خاصی برای درمان آسم وجود ندارد، اما طبق تحقیقات، افزودن برخی مواد غذایی به رژیم غذایی روزانه افراد مبتلا به آسم می تواند عملکرد ریه را بهبود بخشد و علائم را کاهش دهد. این غذاها عبارتند از:
ویتامین دی
مصرف ویتامین D حملات آسم را در کودکان و نوجوانان کاهش می دهد که بهترین منابع آن ماهی سالمون، لبنیات غنی شده با ویتامین D و تخم مرغ است.
ویتامین A
طبق مطالعات انجام شده، سطح ویتامین A در کودکان مبتلا به آسم کمتر از حد طبیعی است. در این کودکان، سطوح بالای ویتامین A با عملکرد بهتر ریه مرتبط بود. بهترین منابع ویتامین A عبارتند از جگر، شیر کامل، کره، هویج، کدو تنبل و کلم بروکلی.
از سوی دیگر، غذاهای ممنوعه برای مبتلایان به آسم شامل گوشت های فرآوری شده (سوسیس و کالباس) و فست فود (پیتزا، سمبوسه و فلافل) و غذاهای شور و روغن های هیدروژنه با سطوح بالای تری گلیسیرید و اکسید نیتریک (که نشانگر التهاب راه های هوایی است). این غذاها ممکن است یک عامل خطر برای آسم باشند. همچنین استفاده از گوشت های کبابی و دودی با احتمال افزایش حملات آسم در بیماران مبتلا به آسم همراه است.
به گفته دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، افزایش مصرف مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب اشباع شده با فعال کردن سیستم ایمنی ذاتی و رهاسازی عوامل التهابی باعث التهاب مجاری هوایی نیز می شود و اثر پیش التهابی این اسیدهای چرب می تواند توسط اسیدهای چرب امگا 3 جلوگیری شود.