تخصیص 90 درصد ارز ترجیحی برای واردات چای در دولت رئیس جمهور/پیشرفت در فساد چای دباش

تخصیص 90 درصد ارز ترجیحی برای واردات چای در دولت رئیس جمهور/پیشرفت در فساد چای دباش

غلامحسین محسنیاژی درباره پرونده واردات چای گفت: تخلف گروه دباش از سال 1377 شروع شد، در آن سال گروه دباش حدود 2 میلیون دلار و در سال 1388 21 میلیون دلار گرفت اما در سال 1400 60 درصد ارز وارداتی به این کشور منتقل شد. که قطعا اشتباه است و در سال 1401 بیش از 70 درصد ارز از این گروه گرفته شده است».

این اظهارات موید گزارش 22 آذرماه سال جاری روزنامه اعتماد است که نقش برخی مدیران دولت سیزدهم را در شکل گیری این فساد بزرگ و شاید گسترش این فساد 3.7 میلیارد دلاری و لزوم دخالت بزرگی از مقامات دولتی در آن باعث واکنش‌ها و «تکذیب‌های» بسیاری در 5 روز گذشته در رسانه‌ها و روابط عمومی‌های حامی دولت شد.

نگاهی به موج «رد» از زمان انتشار این خبر نشان می‌دهد که بسیاری از دستگاه‌های دولتی در آن ۵ روز تلاش کردند تا دو اتفاق بیفتد. اول اینکه ظهور و شکل گیری این فساد را به دولت روحانی نسبت می دهند و ثانیاً پیشروی خود را سردمداران مبارزه با فساد معرفی می کنند. بیشتر این تکذیب ها بر این اساس بود که چنین اخباری «تازه نیست» و قضیه قدیمی است! به عنوان مثال، برخی از این واکنش ها را بررسی کنید:

بلافاصله پس از اعلام این خبر، تحقیقات ویژه رئیس جمهور اعلام کرد که دولت این مفاسد را کشف کرده و به قوه قضائیه «اعلام کرده» و اعلام کرده است که «ریشه فساد ارزی از سال ۱۳۹۷ است».

سخنگوی دولت همچنین گفت: این شرکت در دولت قبل ارز دریافت کرده و با توجه به اینکه 18 ماه برای تسویه بدهی ارزی فرصت داشت و انجام نشد، «دولت سیزدهم» تخصیص ارز به این شرکت را متوقف و اموال را مصادره کرد. شرکت متخلف با شناسایی وی، از تخصیص ارز جدید به وی جلوگیری و مالک شرکت را نیز ممنوع الخروج کرد.

ضمن اینکه این وزیر اطلاعات بود که گزارشی را تهیه و در کمیته دولت قرائت کرد و طبق گزارش وی «این تخلف ابتدا در دولت شناسایی شد و وزارت اطلاعات به عنوان ضابط، گزارش خود را به قوه قضائیه ارائه کرد». . وی همچنین گفت: این تخلف از سال 1397 آغاز شد و در سال اول این دولت، عوامل آن شناسایی و رسیدگی و متخلفان از جمله عوامل شرکت مذکور و برخی مقامات دولتی به دادسرای تهران معرفی شدند. کمیسیون های تخلفات اداری حسب مورد.» (ایرنا، 24 آبان)

بانک مرکزی نیز در بیانیه ای عجولانه گفت: «حتی یک دلار ارز ترجیحی برای واردات چای نداده است». اما وی در پیام خود نگفته است که چقدر ارز پرداخت شده و چه سندی برای ادعای خود دارد؟

غیرمنتظره ترین واکنش به پرونده فساد به این بزرگی از سوی وزیر اقتصاد بود که خبر این فساد را در رسانه ها با همان کلمه «تازه نیست» تبلیغ کرد و آن را «کمپین رسانه ای» نامید! مثل اینکه می خواهد با «مقصر جلوه دادن رسانه ها» به نتیجه برسد که البته جواب نداد و نه تنها رسانه ها، بلکه مردم عادی هم اکنون کنجکاوتر از قبل شده اند. البته سوالی که از وزیر اقتصاد می توان پرسید این است که «اگر از معضل فساد اطلاع داشتند، چرا الان درباره آن صحبت می کنند؟». اگر عوامل رسانه ای دولت چنین چیزی از دولت روحانی داشتند، سکوت می کردند؟

واکنش دولت روحانی به فساد چای دباش

همزمان که دولت رئیس جمهور دولت گذشته را به فساد متهم کرد، یک منبع نزدیک به روحانی نیز به پرونده فساد در واردات چای واکنش نشان داد. وی در مطلبی در سایت حسن روحانی به نقل از یک منبع نزدیک به دولت روحانی از قوه قضائیه خواست تا توضیح دهد: چرا اگر آغاز این فساد در سال 2018 بود، آن زمان به مراجع مربوطه گزارش ندادند؟ این فرد نزدیک به دولت روحانی با طرح سوالات متعددی از قوه قضائیه خواستار پاسخگویی شد. وی گفت: قوه قضاییه باید بگوید تا پایان دولت دوازدهم چقدر ارز به این گروه تجاری اختصاص داده شده است و بعد از آن چقدر ارز تخصیص داده شده است؟ فساد و سوء استفاده از متهمان، با کدام مقامات و چه زمانی اتفاق افتاده است؟ چرا از مجموع ارزی که برای واردات چای در نظر گرفته شده، یعنی حدود یک میلیارد و 396 میلیون دلار، تنها در سال 1401 یک میلیارد و 101 میلیون دلار به این گروه اختصاص یافته است؟

علاوه بر اظهارات رئیس کل دادگستری، آمار گمرک نیز وجود دارد

علاوه بر اظهارات رئیس قوه قضاییه که به نوعی وجود فساد را در دولتی مدعی مبارزه با آن تایید می کند، می توانید به آرشیو فعلی اخبار و اطلاعات واردات چای مراجعه کنید.

جمعی از مدیران واحدهای واردکننده چای از توقف ۷ ماهه واردات در بهمن ماه سال گذشته خبر دادند. بر اساس نامه ای که این واحدها به محمد محبر، معاون اول رئیس جمهور نوشتند، ظاهراً دولت از تیرماه 1401 ثبت سفارش چای برای واردکنندگان را ممنوع و بیش از هزار تن چای در گمرکات کشور متوقف شد. در نامه اعتراضی واحدهای واردکننده چای به صورت مستقیم به وجود فساد در توزیع ارز اشاره شده است. این واحدها به مخبر گفتند: اخیرا در کمال تعجب و تعجب متوجه شدیم که ارز هنگفت و باورنکردنی تنها به یک گروه (زیر 3 شرکت) اختصاص یافته و توسط بانک مرکزی پرداخت شده است و به همین دلیل چرخه واردات و ثبت سفارش ده‌ها واحد دیگر به حالت تعلیق درآمده است.» نامه مذکور نشان می‌دهد که توزیع نامنظم ارز به یک شرکت خاص در این دوره یعنی سال‌های 1400 و 1401 صورت گرفته است وگرنه واحدهای واردکننده قبلاً متوجه و اعتراض می‌کردند. همانطور که تخصیص ارز به یک شرکت منجر به عدم تخصیص آن به شرکت دیگر شد و تبدیل به یک شرکت شد و صدای رقبای خود را بلند کرد.

توجه داشته باشید که این در حالی است که مدیرعامل شرکت چای دباش به توقف واردات اعتراض کرده و با رسانه های حامی دولت صحبت کرده و از توقف واردات گلایه کرده است!

همچنین طبق آمار گمرک، واردات چای در سال 1399 63 هزار تن و در سال 1400 نزدیک به 75 هزار تن بوده است. البته واردات چای در سال 2018 نیز بالا بوده است. در آن سال نزدیک به 80 هزار تن چای وارد شد که در نوع خود یک رکورد محسوب می شود، اما افزایش بیش از حد آن مربوط به سال 1401 است و دلیل آن مشخص است.

کارکنان ارشد را حذف کنید

اکنون که بسیاری از اخبار و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که پیدایش این فساد کاملاً مربوط به مدیریت فعلی است، افکار عمومی خواستار برخورد با افرادی است که از نزدیک در این جریان نقش داشتند. به گفته محسنی آذهی در این پرونده 60 نفر از سمت خود برکنار شدند اما هیچکس به مرجع قضایی معرفی نشد!

همزمان اخراج هایی در رده های پایین صورت گرفته است که به گفته یک فعال رسانه ای اصولگرا چیزی جز «تضعیف» نیست. محمد مهاجری در واکنش به افشای فساد گسترده چای دباش نوشت: دولت آقای رئیسی باید بسیار خوشحال باشد که فساد دباش چای آشکار شده است، اما انتظار می رود فساد بیشتری در دولت ضعیف فعلی و خوش قلب ها ریشه دواند. مسئولانی که مدام به دنبال اعلام آمار هستند و ارقام ساختگی از رشد و نرخ تورم و اطلاعات مشکل ساز در مورد بهبود اقتصاد کشور هستند، بگذار بخوابند.»

وی می افزاید: «…دولت مدعی پیداکردن و برخورد با آن است! اما چنین اتفاقی نه تنها از توان او خارج بود، بلکه شواهد نشان می دهد که دولت سعی کرده این فساد بزرگ را پنهان کند. به احتمال زیاد سران دولت آقای رئیسی ساده لوحانه در دام این فساد افتادند و وقتی فهمیدند کار تمام شده است. دولت اعلام کرد که تعدادی از مدیران مسئول این فساد را برکنار کرده است. البته این اقدام لازم بود اما گویا شلیک در رده های پایین ضعیف را می کشد. رئیس کل بانک مرکزی، وزیر اقتصاد، وزیر سابق جهاد کشاورزی و… باید از سمت خود تعلیق شوند تا بدون فشار آن مقامات، پرونده حل شود.