بر اساس دستورالعمل جدید سیستم شارژ، میزان کارمزد پرداخت شده توسط کارتخوان ها به میزان تراکنش بستگی دارد. اما در حال حاضر کف و سقف مشخصی برای این معاملات در نظر گرفته شده است.
کارمزد خرید کارت
اقتصادی 24- از امروز «خریدهای کارتی» مشمول کارمزد است. بانک مرکزی پیش از این اعلام کرده بود که این سیاست برای کارآمدتر کردن شبکه پرداخت الکترونیک و ارتقای سطح خدمات کاربران در حال اجراست. این سیاستمدار تاکید کرد که هدف ایجاد تعادل بین «خدمات دریافتی» و «هزینه های ارائه خدمات و تضمین پایداری زیرساخت شبکه برای پرداخت الکترونیک» است.
در سامانه جدید کارمزد پذیرندگان برای معاملات زیر شش میلیون ریال مبلغ ثابت ۱۲۰۰ تومان و برای تراکنش های بالاتر ۰۲/۰ درصد مبلغ خرید را حداکثر تا سقف ۴۰۰۰ تومان به عنوان کارمزد پرداخت می کنند. البته تا اطلاع ثانوی 25 کلاس از پرداخت شهریه معاف هستند. در سیاست جدید بانک مرکزی، مابقی کارمزد این تراکنش ها باید توسط سیستم بانکی پرداخت شود.
در گام اول طرح پرداخت هزینه، نانوایی ها، سوپرمارکت ها و فروشگاه های مواد غذایی و خواربار، داروخانه ها، بیمارستان ها و خدمات پزشکی، پمپ بنزین های اتوماتیک و فروشندگان سوخت، فروشگاه های صنایع دستی و هنری، حمل و نقل درون شهری و برون شهری، تاکسی و خودرو اجاره، مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان، روزنامه فروشی ها و دکه های روزنامه فروشی، دفاتر مخابرات محلی و راه دور، انجمن های مدنی و اجتماعی و موسسات خیریه، فروشگاه های رسانه، کتاب، روزنامه، فیلم، موسیقی، عوارض، پارکینگ، پارکومتر و گاراژها و بودجه دولتی، دادگاه و شرکت های خدماتی (آب، برق، گاز) مستثنی هستند.
جزئیات مدل جدید وصول حق الزحمه
در مدل جدید کارمزد تراکنش خرید، تمامی طرفین درگیر در یک تراکنش اعم از بانک صادرکننده کارت، بانک پذیرنده (حساب پشت کارتخوان) و پذیرنده تراکنش (فروشگاه) کارمزدی را پرداخت می کنند. اما در قالب این طرح، دارنده کارت یا خریدار از این هزینه معاف است. متولیان این قانون جدید، 78 درصد پایانه ها را کمتر از 2000 تومان در روز می پردازند و پیش بینی کرده اند که 48 درصد پایانه ها کمتر از 1000 تومان در روز پرداخت کنند. همچنین به نظر می رسد هدف اصلی دولت از تصویب چنین قانونی، گرفتن حق الزحمه بیشتر از اصنافی است که درآمد بیشتری دارند. زیرا برآوردهای انجام شده نشان می دهد که اصناف ارزی غیرمالی، صندوق های سرمایه گذاری و سکه و طلا کارمزد بیشتری می پردازند. مقرر شد درآمد حاصل از اجرای طرح صرف سرمایه گذاری در شبکه شود. از سوی دیگر بیش از 11 سال است که تغییری در سیستم کارمزد ایجاد نشده است اما همچنان بانک ها سهم بالایی در پرداخت کارمزد دارند و دارندگان کارت بانکی کارمزدی را پرداخت نمی کنند. همچنین پیش بینی می شود حدود 22 درصد از پایانه ها هزینه ای بالاتر از حداقل کارمزد پرداخت کنند و اجرای این طرح با حفظ شبکه پرداخت، زمینه ساز ورود ابزارهای پرداخت جدید به کشور خواهد بود.
کارمزد معامله چقدر است؟
بر اساس دستورالعمل جدید سیستم شارژ، میزان کارمزد پرداخت شده توسط کارتخوان ها به میزان تراکنش بستگی دارد. اما در حال حاضر کف و سقف مشخصی برای این معاملات در نظر گرفته شده است. طبق بخشنامه جدید بانک مرکزی، کارمزد تراکنش های زیر 600 هزار تومان تنها 120 تومان است. هر چه مبلغ تراکنش بانکی بیشتر باشد، کارمزد بیشتر خواهد بود و تراکنش های بالای سقف 600 هزار تومان دو ده هزارم (20 هزار) مبلغ تراکنش اخذ می شود. در دستورالعمل بانک مرکزی حداکثر کارمزد دریافتی کارتخوان ها 4000 تومان عنوان شده است. یعنی اگر مبلغ تراکنش از 20 میلیون بیشتر شود، کارمزد کارتخوان 4 هزار تومان می شود. بنابراین به عنوان مثال کارمزد یک دستگاه کارتخوان فروشگاه های زنجیره ای با هزار مشتری در روز به شرط برداشت کمتر از 600 هزار تومان در دستگاه POS به 120 هزار تومان می رسد. این فروشگاه باید ماهیانه سه میلیون و 600 هزار تومان برای دستگاه کارتخوان بپردازد. بر اساس دستورالعمل جدید بانک مرکزی، کارمزد تراکنش های بانکی به عهده صاحب دستگاه کارتخوان است و خریدار یا به عبارتی دارنده کارت، نیازی به پرداخت کارمزد ندارد و از پرداخت کارمزد معاف است. .
آیا فروش نقدی رشد خواهد کرد؟
کارمزد تراکنش های بانکی به همراه مالیات از جمله دلایلی است که برخی از کسب و کارها دستگاه های کارتخوان خود را در دهه گذشته کنار گذاشته و مشتریان را مجبور به پرداخت نقدی یا کارتی کرده اند. برخی از پزشکان و برخی از پمپ بنزین ها در جرگه این گروه ها هستند. بر این اساس پیش بینی می شود کارمزد تراکنش های بانکی در دوره جدید نیز باعث شود بسیاری از کسب و کارها کمتر از کارتخوان های خود استفاده کنند. برخی پیش‌بینی می‌کنند که برخی از فروشگاه‌ها کارت‌خوان‌های خود را خاموش می‌کنند و از سوپرمارکت همسایه می‌خواهند تا یکی از کارت‌خوان‌هایشان را برای استفاده از معافیت محاسبه شده در کارمزد آن در اختیارشان بگذارد. اما چه کسی وظیفه نظارت و کنترل چنین ایده های عجیب و غریبی را بر عهده خواهد گرفت؟ فروشگاه هایی که از مشتریان درخواست پرداخت نقدی یا کارتی دارند چگونه شناسایی یا جریمه می شوند؟
27 اردیبهشت ماه سال جاری بانک مرکزی از به روز رسانی کارمزد ریالی و خدمات بانکداری الکترونیک پس از 3 سال خبر داد. این بانک اعلام کرد با توجه به تغییر سطح عمومی قیمت ها و شرایط کلان اقتصادی کشور، انواع و حداکثر میزان کارمزد خدمات ریالی و بانکداری الکترونیک را به روز و تعدیل کرده است. کارکنان این بانک تاکید می کنند که کارمزد خدمات بانکی مورد نظر نسبت به هزینه های ارائه این خدمات کمتر بوده و تغییری در برخی سطوح کارمزد نسبت به ضوابط اعلام شده قبلی وجود ندارد. بر این اساس لازم است ضوابط جدید به کلیه واحدهای ذیربط اطلاع رسانی شود و اقدامات لازم برای رعایت کامل موارد دستور کار بانک/موسسه اعتباری غیربانکی به شرح ذیل انجام شود: این بانک تاکید دارد که برای ایجاد فضای رقابتی بین بانک ها و موسسات اعتباری و خدمات مطلوب تر برای جامعه می توانند تا سقف 30 درصد برای همه مشتریان خود، تا 100 درصد برای افراد تحت پوشش سازمان اجتماعی کشور، مستمری بگیران و بیماران کمیته امداد امام خمینی (ره) و تا سقف 40 درصد ارائه دهند. برای شرکت های دانش بنیان تخفیف بدهید و نرخ های کمتری اعمال کنید. بانک مرکزی اعلام کرد: بانک‌ها و مؤسسات اعتباری موظفند در مواقعی که ضریب زمان در محاسبه کارمزد آنها مؤثر باشد، نسبت به میزان خدمات در چارچوب قانون عمل کنند. بنابراین، هنگام محاسبه تعداد روزها، تعداد واقعی روزهای ماه (30، 29 یا 31 روز) و تعداد واقعی روزهای سال (365 یا 366 روز، حسب مورد) باید ملاک باشد. برای محاسبه هزینه