خوزستان در انتظار برنامه مسئولان برای حل بحران کم آبی / 900 روستای خوزستان با تنش آبی مواجه هستند

بعد از گذشت این همه سال که از ساخت سدهای کوچک و بزرگ بر روی رودخانه های استان خوزستان می گذرد و نفس کارون با انتقال آب بند آمده است، برخی مسئولان و کارشناسان سیاست غلط مدیریتی را مقصر می دانند.

به گفته کارشناسان تنش آبی شمال تا جنوب خوزستان به طرح انتقال آب و سدسازی باز می گردد. از یک سو منبع آب خوزستان که رودخانه‌های کارون و کرکه است و از کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد، سرچشمه پروژه‌هایی برای انتقال آب به برخی استان‌های مرکزی (مانند پروژه‌های بهشت ​​آباد، کوهرنگ و خرسان) بوده است. از طرفی آب از دریاهای جنوب برای انتقال به فلات ایران.

نتیجه چنین پروژه های بزرگی این است که هم منابع آبی کارون و کرخه تمام شده و هم تامین آب شرب و کشاورزی و دامداری منطقه با مشکل مواجه شده است. وضعیت پیچیده تالاب ها کمبود آب در تالاب های خوزستان نیز از پیامدهای پروژه های انتقال آب است.

شمال خوزستان اگرچه در محاصره سدهای بزرگ قرار دارد اما دست کمی از سایر نقاط استان ندارد. بخش دهدز در شهرستان ایذه با 100 روستا در فاصله 5 کیلومتری سدهای کارون 3 و کارون 4 قرار دارد. این بخش که همواره با مشکل آب مواجه بوده است، اکنون با شروع زمین در شرایط سخت تری قرار گرفته است. همچنین روستاهای باغملک مرکزی، کله تل، مید وود و صیدون اغلب از نظر کمی و کمبود آب با کم آبی دست و پنجه نرم می کنند.

در آستانه روزهای گرم سال در خوزستان، مشکلات تامین آب در استان به ویژه در روستاها بیش از پیش نمایان می شود، اما افرادی که دستی در آتش دارند می گویند وضعیت برای روستاها اصلا خوشبین نیست.

علی حسین کرد زنگنه مدیر آبفای بهملک در گفت و گو با خبرنگار رهیاب گفت: پس از این پیوست و اعتبار شهرستان افزایش نیافت.

وی با اشاره به اینکه بیش از 60 درصد روستاهای باغملک نیز دچار تنش آبی هستند، گفت: 9 روستا در باغملک مرکزی، 16 روستا در بارونگرد، 6 روستا در کلا تل با بحران خشکسالی مواجه هستند و آب پایدار نیست. و همچنین 13 روستای نشیرین که از توابع شهرستان ایذه است اما از باغملک آبرسانی می شود نیز در این لیست قرار دارد.

مدیرعامل آب و فاضلاب باغملک گفت: حوزه آبخیز صیدون نسبت به سایر شهرها وضعیت مناسبی دارد اما 11 روستای این شهرستان مانند سر آسیاب، امامزاده عبدالله، تنگ چویل و… با مشکل آب دست و پنجه نرم می کنند. تا 90 درصد نوسازی شده ولی روستاهایش شبکه لوله کشی فرسوده دارند.

کرد زنگنه ادامه داد: در قسمت مرکزی 4 روستا از خط لوله آبرسانی شد که 370 انشعاب این خط لوله مربوط به روستای در، کویر خمین و زیر جاده بوده و چول چلک آخرین روستا با 470 انشعاب در تابستان با قطعی آب مشخص شد با نصب 1000 کیلومتر لوله، این خطوط جدا شد تا همه روستاها آب پایدار داشته باشند، اما ساکنان معترض سه روستا از این عملیات جلوگیری کردند و حدود 800 متر لوله را آتش زدند.

وی گفت: شبکه آبرسانی و فاضلاب باغملک با قدمت 30 ساله نیاز به تعمیرات اساسی دارد زیرا بسیار فرسوده است و در آن سال ها با افزایش دو برابری جمعیت بازسازی و توسعه نیافته است. در صورت اعطای وام به این شهرستان ظرف 70 سال حدود 70 تا 80 درصد مشکلات شهری و روستایی منطقه آبا حل می شود.

در بحث روستایی مشکل این است که یا آب و فاضلاب روستایی به درستی مدیریت نمی شود و یا توان مالی ندارند، اما با وجود این موارد ضعف در مدیریت آب و فاضلاب روستایی وجود دارد، در حالی که مردم حتی آب آشامیدنی پایینی دارند اما به جای مقدار صحیح خوشحال هستند.

قطعاً محدودیت و کمبود اعتبار کافی مانعی برای تامین آب روستاهای خوزستان غیرقابل انکار است، اما ضعف حکمرانی بدون لحظه ای معطلی، نقش اول این حوادث، مشکلات و کم آبی را دارد. واقعیت این است که مسئولان خوزستان روی نیمکت نشسته اند که اغلب محصول لابی های پشت پرده است تا تجربه و دانش کافی برای حل مشکلات استان.

به همین دلیل است که بسیاری در خوزستان معتقدند حل مشکلات استان خوزستان با تخصیص اعتبار نیست، بلکه با اصلاح مدیریت های فعلی است، مدیرانی که برای حفظ جایگاه خود دست به هر کاری می زنند، حتی آینده یک روستا را قربانی می کنند.

مشکل کم آبی در خوزستان به بحرانی ترین مرحله خود رسیده است. بحرانی که سال هاست حافظان، منتقدان، دلسوزان و مردم به دولت ها هشدار می دهند و برای حل بحران آب شرب و کشاورزی مردم این استان حاصلخیز اما بحران زده مطالبات جدی را مطرح می کنند.

در مرکز خوزستان با وجود رودخانه کارون وضعیت آب در روستاها به همان اندازه آشفته است. در پی اعتراض اهالی بخش غیزانیه در شرق اهواز به کم آبی در تابستان 99، مشکل آب روستاها باید حل می شد، اما تعداد زیادی از 80 روستای این منطقه همچنان بی آب هستند یا آب دریافت می کنند. برای چندین ساعت در روز اینکه استان خوزستان یکی از پرآب ترین استان های ایران است. آیا تغییر اقلیم منجر به این وضعیت در استان خوزستان شده است یا مدیریت ضعیف منجر به کم آبی در این استان شده است؟

مردم این استان در سال های اخیر با بحران گسترده خشکسالی مواجه هستند که بارندگی وجود ندارد و با افزایش بارندگی، سیل به آنها وارد شده است. در چنین شرایطی بحران های دیگری مانند کمبود آب شرب و مشکلات گسترده آب گریبان مردم خوزستان را نیز گرفته است.

مدیران خوزستان اکنون از افزایش خشکسالی در سال جاری خبر می دهند تا خشکسالی در برخی مناطق کره و خورالعظیم شدیدتر شود.

بر همین اساس روی کار آمدن دولت مردمی در راستای احیای حکمرانی خوب، عدالت خواهی و کاهش مشکلات بدنه مظلوم جامعه امیدها برای پایان یافتن مشکلات خوزستان را زنده کرد. در این شرایط سفرهای متعدد استانی رئیس جمهور و سایر وزرا به استان خوزستان نشان از اهمیت این خطه طلایی برای مردم داری دارد.

البته در این شرایط نگاهی به فعالیت های آبرسانی دولت در استان خوزستان در چند ماه گذشته نیز شاید نشان دهنده تبلور جدی اهمیت حل مشکلات استان باشد.

در این شرایط از دولت سیزدهم انتظار می‌رود مدیریت منابع آب ایران را اصلاح کند، پروژه‌های حمل‌ونقل آب که در دنیا منسوخ شده‌اند را متوقف کند و سدسازی را که در برخی کشورها حتی از نظر زیست‌محیطی، توسعه و ترویج سدها را تخریب کرده‌اند، متوقف کند. شبکه های آبیاری نوین باید تعیین الگوی کشاورزی متناسب با منابع آبی موجود، جبران خسارت و غرامت برای کشت کشاورزانی که معیشت خانواده آنها مرتبط با کشاورزی است را در اولویت قرار دهد که یکی از مهم ترین و فوری ترین تصمیمات برای مدیریت شرایط فعلی است.

با توجه به پیامدهای آشکار تغییر اقلیم در کشور، مدیریت منابع آب کشور باید همسو با محیط زیست و همسو با سیاست های جهانی (با تمرکز بر عدم تأثیر تا حد امکان بر اکوسیستم طبیعی) باشد. همچنین از احداث صنایع آب در استان های کویری و کم آب خودداری کنید و حتی در صورت امکان صنایع فعلی را به استان های پرآب تر و کنار دریاها و رودخانه ها منتقل کنید.

انتهای پیام/