دستاوردهای دولت روحانی در مذاکرات اقتصاد کشور؛ تقریبا هیچی!/ مذاکرات در دولت قبل چقدر طول کشید؟


ساعت: 15:41
تاریخ انتشار: 04/12/1401
کد خبر: 1880532

اگرچه این روزها جریان غرب گرا به دنبال فشار رسانه ای بر تیم مذاکره کننده برای دستیابی به توافق در مذاکرات است، اما دولت حسن روحانی پس از 2 سال مذاکرات نفس گیر برجام را امضا کرد که از نظر اقتصادی تقریبا هیچ دستاوردی برای کشور نداشت.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا ؛ مذاکرات در دولت حسن روحانی به رهبری محمدجواد ظریف در کمتر از 3 ماه از آغاز به کار دولت یازدهم یعنی 10 شهریور 92 و روند مذاکرات 5 کشور اروپایی با آمریکا آغاز شد. در چندین دوره ادامه یافت.

به رهبری ظریف، سلسله مذاکراتی تحت عنوان مذاکرات نیویورک، ژنو 4، ژنو 5، ژنو 6 و لوزان انجام شد و سرانجام دو سال بعد در ژوئیه 2014 (14 ژوئیه 2015) در وین اتریش توافقی به نام برجام بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه 1 حاصل شد. +5 به معنای بسته شدن چین، فرانسه، روسیه، انگلیس، آلمان و آمریکاست.

اگرچه توافق برجام از دیدگاه دولت روحانی یک دستاورد قابل توجه تلقی می شد، اما منتقدانی را برانگیخت و بسیاری از آنها معتقد بودند که این توافق بدون دریافت هیچ گونه تضمینی از سوی کشورهای غربی و در حالی که ایران در تلاش برای بستن فردو و خود آب سنگین است، منعقد شده است. اظهار داشت که امتیاز روشنی از غرب نگرفته است و هرچه به عنوان برجام و توافق با غرب امضا کرده است، محتوای گیج کننده ای است که حتی تحقیق نشده است.


اجازه دادن به مذاکره کنندگان برای استفاده نکردن از برجام

این ادعا بعدها زمانی ثابت شد که محمدجواد ظریف، رئیس تیم مذاکره کننده هسته ای اعتراف کرد که برجام را به دقت مطالعه نکرده است. وی در شبکه اجتماعی گفت: من در مجلس گفتم در برجام کلمه تعلیق وجود ندارد. تقصیر من بود چهار برابر واژه تعلیق در برجام وجود دارد، اما مذاکره کننده ما به من اطلاع نداده است.

گذشت زمان و عدم تحقق وعده های غرب به مذاکره کنندگان در مورد گشایش بانکی و اقتصادی، اعضای تیم مذاکره کننده را به تدریج وادار کرد تا بپذیرند که این توافق برای کشور بی فایده است.

ولی الله سیف، رئیس وقت بانک مرکزی در فرودین در سال 95، در سخنانی که در آن به عدم پایبندی طرف آمریکایی به تعهداتش در برجام اشاره کرد، گفت: بگذار اتفاقی که در سه ماه گذشته افتاد. از اجرای برنامه اقدام مشترک کلی به طور خلاصه: تقریباً هیچ اتفاقی نیفتاده است. بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک، اتحادیه اروپا و ایالات متحده متعهد شدند که تمامی اقدامات اداری و قانونی لازم را برای تضمین لغو موفقیت‌آمیز و موثر تحریم‌ها به‌کار گیرند تا ایران بتواند به بازارهای بین‌المللی بازگردد. ما نمی توانیم از وجوه مسدود شده در خارج از کشور استفاده کنیم. «از نظر من، آنها شرایط خود را برآورده نکرده اند.

به رسمیت شناختن عدم پایبندی غرب به تعهدات برجام، اگرچه خشم حسن روحانی را برانگیخت، اما به اظهارات سیف ختم نشد.

عباس عراقچی در مصاحبه ای در بهمن ماه سال 1397 با اعتراف به اینکه تضمینی برای لغو تحریم ها در برجام وجود ندارد، گفت: بدون لغو تحریم ها، برجام برای ما ارزشی ندارد.

وی همچنین گفت: خروج آمریکا از برجام که خود ناشی از فقدان ضمانت‌های کافی از سوی غرب است، ما را با زیان‌های هنگفتی در اقتصاد روبه‌رو می‌کند و در مذاکرات آتی این مسئله که چه ضررهایی خواهد داشت. تحمیل شده به ایران توسط غرب به طور جدی مورد توجه قرار خواهد گرفت.


خروج آمریکا از برجام و چالش جدی دولت روحانی

خروج ترامپ از برجام دو سال مانده به پایان دوره ریاست جمهوری حسن روحانی، دولت و تیم مذاکره کننده با چالش جدی یعنی خروج از فعالیت در ایران مواجه شدند. با دستور ترامپ، همه تحریم ها اعم از هسته ای و موشکی و… آمریکا ظریف را در لیست تحریم ها قرار داد و اقداماتی مانند اعزام نیروی دریایی، چندین بمب افکن B-52 و چندین جنگنده F-22 به منطقه را اعمال کرد.

اگرچه حسن روحانی تلاش کرد رفتار آمریکا در خروج از برجام را در نتیجه توافق ناکارآمد بپذیرد و امید خود را به کشورهای اروپایی بست، اما فشار ایالات متحده آمریکا بر اتحادیه اروپا نشان داد که کشورهای اروپایی نیز از پیوستن خارج شدند. به برجام

دولت تدبیر و امید سیاست صبر در برابر اقدامات آمریکا را در پیش گرفت و به طرف های توافق هسته ای به ویژه کشورهای اروپایی که وعده جبران خروج آمریکا را داده بودند، مهلت داد تا به تعهدات خود در قبال عمل کنند. توافق هسته ای اما پس از یک سال هیچ یک از کشورهای اروپایی عمل نکردند و به تعهدات خود عمل نکردند و دولت در آخرین سال مسئولیت خود با ناامیدی و چالش جدی مواجه شد.


برای گرفتن یک معامله خوب عجله کنید

با روی کار آمدن دولت سیزدهم و ورود دستگاه دیپلماسی کشور به مقوله مذاکره، اگرچه غرب تلاش زیادی کرد تا با تعیین ضرب الاجل های مختلف، دولت جدید ایران را برای بازگشت به میز مذاکره تحت فشار قرار دهد، اما حسن امیرعبدلاخیان، وزیر امور خارجه کشورمان، در گفت و گوهای مختلف اعلام کرد که ما فقط برای رسیدن به توافق عجله داریم.

وزیر امور خارجه در بهمن 1400 یعنی کمتر از سه ماه از شروع دولت در بیانیه ای در توضیح منطق جدید مذاکره ایران با غرب گفت: برای ایران توافق امروز در وین و تحریم ها انجام شد. لغو خواهد شد، در – بهتر از این است که فردا این اتفاق بیفتد.” بنابراین ما برای رسیدن به یک توافق خوب عجله داریم.

امیر عبداللهیان همچنین گفت: «تهدید و هشدار طرف‌های دیگر نقطه پایان مذاکرات را تعیین نمی‌کند، بلکه واقعیت روی میز مذاکره و تلاش آن‌ها برای بازگشت به تعهداتشان تعیین‌کننده لحظه پایان مذاکرات و رسیدن به توافق است. توافق.” “

این اظهارات وزیر امور خارجه کشورمان تا حد زیادی چشم‌انداز مذاکرات جدید را تعیین کرد، چشم‌اندازی که به عنوان اصول اولیه اخذ تضمین از کشورهای غربی، راستی‌آزمایی و لغو تحریم‌ها را در بر می‌گرفت.

این روزها در حالی که مذاکرات دور جدید حدود 6 ماه است که ادامه دارد، برخی جریانات غرب گرا نزدیک به دولت قبل در تلاش هستند تا از فشار رسانه ای بر دولت و تیم مذاکره کننده و همچنین پیش بینی نتیجه استفاده کنند. آنها از عدم دستیابی به توافق به عنوان بهانه ای برای حمله به دولت سیزدهم استفاده می کنند.


دستاورد صفر دولت روحانی از مذاکرات اقتصاد کشور

محمدرضا وکیلی سیاستمدار اصلاح طلب و نزدیک به دولت حسن روحانی در گفت وگو با خبرنگار راه دانا با اشاره به اینکه دولت قبل فرصت استفاده از ثمره برجام را نداشت، گفت: اگرچه در محتوا اشکالاتی وجود داشت. برجام و بازنگری نهایی آن، دولت قبل با کمبود منابع مواجه بود و نتوانست از ثمرات برجام برای اقتصاد کشور استفاده کند.

وی با اشاره به اینکه تیم جدید مذاکره کننده باید هر چه زودتر به توافق برسند، گفت: یا باید هر چه زودتر به توافق برسد یا اینکه مذاکرات را متوقف کنند و افکار عمومی را متقاعد کنند!

در عین حال برخی معتقدند مذاکرات برجام به دلیل اینکه هدف آن فقط برقراری ارتباط با آمریکا بوده، به پایان رسیده است، اما مذاکرات در دولت سیزدهم همچنان بی نتیجه است زیرا هدف آنها دستاوردهای اقتصادی است.

به هر حال، به نظر می رسد آنچه بیش از هر چیز از سوی حامیان فعلی برجام دیده می شود، منطق مذاکره برای مذاکره، توافق بر هر شرایط و به هر قیمتی است، اما اینکه آیا دستاوردی حاصل می شود یا خیر. برای ملت و اقتصاد کشور این یک سوال باز است.

انتهای پیام/ک

دیدگاهتان را بنویسید