چگونه اقدامات افراطی اروپایی ها و یک لابی خرابکارانه راه های دیپلماسی با ایران را مسدود می کند
شهاب شهسویری
پس از اینکه نمایندگان اتحادیه اروپا اعلام کردند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نمی تواند بدون دلیل در لیست گروه های تروریستی قرار گیرد، تعدادی از کاربران ایرانی شبکه های اجتماعی شروع به انتشار پست هایی کردند که در آن جوزپ بورل، نماینده عالی جمهوری اسلامی ایران در این خصوص اقدام به انتشار پست هایی کردند. اتحاد سیاست خارجی اروپا متهم به “حمایت از تروریسم” است. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، اقدام پارلمان اروپا در تصویب قطعنامه علیه سپاه پاسداران را تیراندازی به پا توصیف کرد و نمایندگان شورای اسلامی در پاسخ به این اقدام تصمیم اروپا، طرحی را ارائه کردند. برای قرار دادن سپاه پاسداران در لیست گروه های تروریستی، نیروهای مسلح کشورهای اروپایی از نظر ایران گروه تروریستی محسوب می شوند. پس از آنکه هفته گذشته پارلمان اروپا در قطعنامه‌ای که گفته می‌شود در واکنش به رویدادهای اخیر ایران تصویب شده است، پیشنهاد کرد که کشورهای اروپایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دهند، روز دوشنبه پس از نشست شورای اروپا، اتحادیه اروپا اعلام کرد. واضح است که دولت های اروپایی تمایل چندانی برای اجرای این تصمیم ندارند. پس از این دیدار، جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی و توبیاس بیلستروم، وزیر امور خارجه سوئد در اظهاراتی جداگانه تاکید کردند که به دلیل عدم وجود زمینه های قانونی کافی، امکان اجرا وجود ندارد. این درخواست پارلمان اروپا و شورای اروپا نمی تواند بدون تصمیم دادگاه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه های تروریستی اروپا قرار دهد. تحلیلگران و دیپلمات های غربی که با رسانه ها صحبت کردند، این اقدام را تشدید تنش ها و بستن درهای دیپلماتیک با ایران توصیف کردند.
این اظهارات مقامات اروپایی با واکنش تند برخی از کاربران فارسی زبان شبکه های اجتماعی که خود را مخالف جمهوری اسلامی ایران معرفی می کنند، مواجه شد. این افراد در شبکه های اجتماعی با هشتگ «بورل از تروریسم حمایت می کند» به این مقام عالی رتبه اتحادیه اروپا حمله کرده اند. پس از رای گیری در پارلمان اروپا، تعدادی از ایرانیان مقیم خارج از کشور مقابل ساختمان پارلمان اروپا در استراسبورگ تظاهرات کردند و خواستار درج نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه های تروریستی شدند. اقدامات افراطی و افراطی برخی از ایرانیان خارج از کشور به منظور افزایش فشار بر جمهوری اسلامی ایران و ادعایی حمایت از اعتراضات داخل کشور انجام می شود. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران به جز افزایش تنش در روابط ایران و غرب و کاهش گزینه های دیپلماتیک برای حل مشکلات، نسبت به تأثیرات مثبت و عملی چنین اقداماتی تردید دارند. منتقدان بر این باورند که علاوه بر این اقدامات برای تشدید تنش در روابط خارجی ایران، تاثیری بر کمک های فرضی به معترضان در کشور نخواهد داشت.
آنها هیچ کاری برای حمایت واقعی از مردم ایران انجام نمی دهند
اسفندیار باتمانگلیچ، تحلیلگر اقتصادی مقیم خارج از کشور، همزمان با صدور قطعنامه ای از سوی پارلمان اروپا که از دولت های اروپایی خواسته بود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تروریستی بدانند، در حساب کاربری خود در توییتر، تلاش بخشی از جامعه ایرانیان خارج از کشور را نشان می دهد. بدست آوردن. او این قطعنامه را «هدر دادن عظیم تمرکز و انرژی سیاسی» توصیف کرد. وی نوشت: جامعه ما موفق شد نمایندگان پارلمان اروپا را مجبور به تصویب چیزی کند که هیچ تأثیری بر سپاه و قطعاً تأثیری بر اعتراضات ایران ندارد. وی ادامه می دهد: «فعالان سیاسی خارج از کشور به شدت بر سلب مشروعیت و منابع از هیئت حاکمه ایران تمرکز کرده اند، اما در مورد مسئولیت واقعی خود که حمایت واقعی از ایرانیان است، حرفی برای گفتن ندارند.» این تحلیلگر اقتصادی ادامه می دهد، همانطور که بر ناکارآمدی آن تاکید می کند. از این اقدام: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای اولین بار در سال 2017 توسط مقامات آمریکایی در فهرست گروه های تروریستی قرار گرفت. به مدت 6 سال. [كه از اين اقدام مي‌گذرد] از کدام یک از اقدامات سپاه جلوگیری شده است؟» وی با ذکر نمونه هایی از بی توجهی فعالان سیاسی به اقدامات لازم برای حفاظت از مردم ایران، نوشت: «در اجلاس داووس از مسیح علینژاد پرسیده شد که برای بهبود شرایط در ایران چه می خواهید. ایران؟» او دوباره توانست گوش قدرتمندترین رهبران جهان را به سخنان خود برساند. وقتی پاسخ او را شنیدم تعجب کردم، او پاسخ داد که می خواهد. [آيت‌الله] خامنه ای را باید از شبکه های اجتماعی بیرون کرد!
مقامات اتحادیه اروپا درباره قرار دادن سپاه در لیست تروریستی چه گفتند؟
توبیاس بیلستروم، وزیر امور خارجه سوئد که کشورش ریاست دوره ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، روز سه شنبه در بیانیه ای گفت: افزودن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فهرست سازمان های تروریستی اتحادیه اروپا موضوع پیچیده ای است و باید شرایط خاصی را رعایت کند. وی افزود: سپاه پاسداران را نمی‌توان تنها به دلیل نقض حقوق بشر در ایران در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داد، بلکه باید با تروریسم نیز مرتبط باشد. فرد تحریم شده به دادگاه اتحادیه اروپا شکایت خواهد کرد و از لیست خارج خواهد شد و همانطور که همه ما در این جلسه می دانیم در گذشته نیز اتفاق افتاده است.» قطعنامه پارلمان اروپا.
پیشتر جوزپ بورل، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا، روز دوشنبه گفته بود که قرار دادن سپاه در فهرست گروه های تروریستی «نیازمند تصمیم قضایی است» و نمی تواند بگوید «چون شما را دوست ندارم، از نظر من تروریست هستید». “
اما همه مقامات اروپایی با این دیدگاه موافق نیستند. هفته گذشته، اورسولا ون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، در سخنانی در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس گفت: ما به دنبال دور جدیدی از تحریم ها هستیم و از لیست کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک عضو حمایت می کنم. سازمان تروریستی.” من درخواست چندین وزیر خارجه را شنیده ام و فکر می کنم حق با آنهاست. روز دوشنبه، آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان، پیش از نشست شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا در بروکسل به خبرنگاران گفت که دولت آلمان از تلاش‌های رهبران اتحادیه اروپا برای درج نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی این نهاد اروپایی استقبال می‌کند. تلاش برای قرار دادن نام سپاه در فهرست گروه های تروریستی باید از طریق شورای اروپا انجام شود و رای این شورا نیازمند اجماع و رای مثبت تمامی 27 کشور عضو است. رادیو فردا، رسانه دولتی آمریکا به زبان فارسی در گزارشی از مخالفت کشورهای اروپایی مانند پرتغال و مالت با چنین تصمیمی خبر داد. این رسانه فارسی زبان دولت آمریکا نوشت: به گفته دو دیپلمات اروپایی، فرانسه چندان علاقه ای به این اقدام ندارد و علیرغم اظهارات وزیر خارجه آلمان، نظرات در برلین نیز در این زمینه نامشخص است.
چرا غرب نمی خواهد درهای دیپلماتیک را با ایران ببندد؟
فایننشال تایمز در گزارشی اعلام کرد که اقدام اروپا در فهرست کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی می‌تواند امیدها برای احیای برجام را از بین ببرد. این روزنامه در گزارشی با عنوان «غرب در دوراهی مذاکرات هسته‌ای با ایران» نوشت:[رسيد يك توافق براي محدود كردن برنامه هسته‌اي ايران] اگر انگلیس یا اتحادیه اروپا تصمیم بگیرند که سپاه را در لیست قرار دهند، دشوارتر از همیشه خواهد بود. مقامات ایرانی تاکید کرده اند که پاسخ خواهند داد، در حالی که تحلیلگران می گویند چنین اقدامی می تواند به قطع روابط دیپلماتیک منجر شود. یک مقام ارشد اتحادیه اروپا به فایننشال تایمز گفت: «هیچکس نمی‌خواهد برجام به این شکل بمیرد». این مقام ارشد اتحادیه اروپا با هشدار نسبت به تروریست شناختن سپاه می تواند مذاکرات هسته ای را نابود کند، گفت: تنها گزینه ای که در این شرایط داریم بازگشت به سیاست فشار حداکثری است و همه می دانند که این آخرین بار است. نتایج این گزینه چه بود؟
یک مقام ارشد آمریکایی به فایننشال تایمز گفت: «ما می دانیم که ایران در مسیری ثابت برای پیشبرد برنامه هسته ای خود قرار دارد. این روند بسیار نگران کننده است و ما همچنان معتقدیم که برخورد دیپلماتیک با آن بهتر از هر جایگزین دیگری است. این مقام آمریکایی معتقد است که توافق هسته ای اکنون در حالت «انجماد عمیق» قرار دارد. به گزارش فایننشال تایمز، هر دو طرف اکنون وضعیت فعلی “بدون توافق، بدون بحران” را ترجیح می دهند تا هیچ یک از طرفین از خطوط قرمزی که تنش ها را تشدید می کند عبور نکنند. این روزنامه به نقل از تحلیلگران نوشت که این رویکرد بی ثبات است و قضاوت نادرست از سوی هر دو طرف احتمالا تنش ها را افزایش می دهد. به گفته برخی دیپلمات ها و تحلیلگران، یکی از راه حل ها توقف توسعه برنامه هسته ای ایران از طریق توافق موقت در ازای کاهش محدود تحریم ها است. یک دیپلمات غربی به فایننشال تایمز گفت: «اکنون تمرکز روی این است که چه نوع توافقی ممکن است. اگر ما کاری نکنیم، ایران به غنی‌سازی اورانیوم 90 درصدی خواهد رسید و در آن صورت تهدید واقعی سوء تفاهم و تشدید تنش‌ها وجود خواهد داشت.
رادیو فردا همچنین به نقل از یک دیپلمات ارشد اروپایی نوشت: افزودن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فهرست گروه های تروریستی ایده خوبی نیست زیرا مانع از بررسی سایر موضوعات مرتبط با ایران می شود.