رمز و راز تمبر بنزین

روز جدید : انتشار خبری مبنی بر کاهش سهمیه بنزین از ماه آینده باز هم تردیدها را در مورد افزایش قیمت این محصول که از سال گذشته مطرح شده بود، به وجود آورده است. گمانه زنی هایی که با انتشار خبری از سوی معاون وزیر نفت آغاز شد. معاون وزیر نفت در این خبر از کاهش سهمیه 100 لیتری بنزین از 3000 تومان برای کارت های سوخت شخصی خبر داد و گفت: سهمیه بنزین از 3000 تومان برای کارت های سوخت شخصی در سراسر کشور به 150 لیتر کاهش یافت.

«جلیل سالاری» با بیان اینکه «سهمیه 60 لیتری بنزین 1500 تومانی در کارت سوخت خودروهای شخصی به قوت خود باقی است»، گفت: تنها سهمیه دوم یعنی. سهمیه 3000 تومانی بنزین در کارت های سوخت شخصی کاهش یافته و مردم در تمامی جایگاه ها به کارت سوخت رایگان دسترسی دارند. و طبق نظرسنجی انجام شده اکثر افراد اصلا از سهمیه دوم یعنی. و اغلب شارژ رایگان را با کارت ایستگاه انجام می دادند.

این در حالی است که همزمان با انتشار این خبر، شهروندان و تعدادی از کارشناسان سوالات زیادی را در خصوص ابهامات این طرح مطرح کردند که تاکنون بی پاسخ مانده است. یکی از کاربران فضای مجازی در این رابطه می نویسد: چه نیازی به کاهش سهمیه کارت سوخت رایگان بود؟ زیرا در حال حاضر نیز اکثر شهروندان برای نمایش بنر رایگان خود از کارت اقامت استفاده می کنند!

یکی دیگر از شهروندان در صفحه شخصی خود موضوع دیگری را مطرح کرد و نوشت: این کار فقط یک توجیه دارد. اینکه دولت می خواهد قیمت بنزین را به سه نرخ افزایش دهد. مثلاً می خواهد 60 لیتر سهمیه را با قیمت 1500 تومان، بنزین 150 لیتر را با قیمت 3000 تومان و مابقی بنزین ضروری را با قیمت مثلاً 5000 تومان تحویل دهد. وگرنه چنین تصمیمی بیهوده است!

باز هم امتناع

هر چند این خبر با واکنش های بسیاری از سوی شهروندان و افکار عمومی همراه بود، اما در کمال تعجب، اظهارنظرهای اندکی از سوی مسئولان مربوطه در این باره منتشر شد. سخنگوی و رئیس شورای اطلاع رسانی دولت در یکی از معدود اظهارنظرها در این باره گفت: هیچ برنامه ای برای افزایش قیمت بنزین در دستور کار دولت نیست و بنزین هم افزایش نمی یابد.

هادی بیگنژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز در این زمینه می گوید: در برخی مناطق از این سوخت ها به شکل دیگری استفاده می شود، یعنی در برخی مناطق از کسانی که سهمیه در کارت دارند سوء استفاده و قاچاق می شود. در عین حال نقشه های جایگاه ها وجود دارد و مشکلی از نظر سوخت وجود ندارد. من فکر نمی کنم این موضوع مبنایی برای افزایش قیمت بنزین باشد.

وی در گفت و گو با «انتخاب» در پاسخ به اینکه چرا 100 لیتر از سهمیه بنزین رایگان خودروها کاهش پیدا کرد، گفت: این تصمیم برای پالایش و توزیع در کشور بود؛ گفتند بررسی کرده ایم که در برخی موارد. در مناطقی از این سوخت ها به شکل دیگری استفاده می شود، یعنی در برخی مناطق افرادی که سهمیه کارت خود را دارند سوء استفاده می کنند و قاچاق می کنند که برای کشور مشکل ایجاد می کند.وی تاکید کرد: در عین حال کارت هایی در جایگاه ها و مشکلی برای شارژ وجود ندارد و فقط مربوط به کارت افرادی است که به دلیل اینکه در برخی مناطق برای قاچاق استفاده می شد مجبور به کاهش سهمیه آزاد خود شدند.

نماینده کمیسیون انرژی مجلس در خصوص تصمیم دولت برای افزایش قیمت بنزین در سال آینده گفت: فکر نمی کنم، هنوز تصمیمی در این مورد گرفته نشده است. اگر تصمیمی گرفته شود در بودجه یعنی اسفند ماه منعکس می شود. تاکنون هیچ تصمیمی گرفته نشده و دولت نیز بر اساس آن چیزی اعلام نکرده است. اما هر اتفاقی بیفتد در بودجه منعکس خواهد شد.»

خط مشی نخ فرسوده

گزارش های آماری حاکی از آن است که مصرف بنزین در کشور به یکباره از آخرین روزهای سال 1400 و با کاهش محدودیت های کرونا به اوج خود رسیده و در برخی روزها به 131 میلیون لیتر رسیده است. رویه ای که با شروع نوروز ادامه داشت تا اینکه دولت از ابتدای امسال تنها با کمک مخازن استراتژیک بنزین، شرکت ملی پالایش و پخش توانست بر روزهای پرمصرف غلبه کند. با این حساب کشور با کمبود موقت این فرآورده نفتی مواجه است و به همین دلیل در گام نخست وزارت نفت صادرات بنزین به صفر رسیده است.

اساساً افزایش قیمت بنزین در سال های اخیر با این تحلیل صورت گرفت که قیمت حامل های انرژی در ایران بسیار کمتر از قیمت جهانی است. بر اساس این بیانیه، سیاست افزایش قیمت بنزین با دو هدف کاهش مصرف و افزایش صادرات توجیه می شود. این در حالی است که روند صادرات بنزین در دو سال اخیر با وجود افزایش قیمت، کاهشی بوده است. از کاهش 74 درصدی در سال 1400 تا رسیدن به نقطه نزدیک به صفر در سال جاری. حتی گفته می شود به جز دو ماه نخست امسال، ایران بنزینی صادر نکرده و اکنون امکان واردات افزایش یافته است. خبرها از احتمال صفر شدن درآمدهای صادراتی بنزین و کاهش 3 میلیارد دلاری درآمد ارزی دولت از محل صادرات این سوخت خبر می دهد. در عین حال آمارها نشان می دهد ایران در زمان صادرات بنزین بنزین ارزان می فروخت و بنزین را لیتری 500 تومان می فروخت! جلیل سالاری، معاون وزیر نفت، چند ماه پیش گفته بود: «متاسفانه از سال 92 تا کنون مخزنی برای فرآورده های رنگی ساخته نشده است که منجر به صادرات بنزین با یک سوم قیمت داخلی در دوران کرونا شد. با وجود حجم بالای صادرات، منابع کمی وارد کشور شد و نتیجه این شد که با وجود اینکه چهار میلیارد دلار صادرات داشتیم، صورت های مالی چهار شرکت ما زیان ده بود.

علاوه بر این، به دلیل پایین بودن قیمت آن، بسیاری از مشکلات از جمله مصرف بی رویه و آسیب های زیست محیطی، تشویق صنایع انرژی بر به استفاده هر چه بیشتر از منابع طبیعی، ناتوانی صنایع در رقابت در خارج از کشور، قاچاق سوخت و بی عدالتی از دیگر اهداف اعلام شده است. افزایش قیمت بنزین، اما در عمل به نظر می رسد این افزایش نمی تواند اهداف اعلام شده را محقق کند.

بنابراین همه شواهد و قرائن حاکی از این است که کاهش سهمیه بنزین شهروندان در واقع مقدمه ای برای اجرای بخشی دیگر از سیاست های دولت است. چرا که همان طور که گفته شد عمدتاً در جایی که سهمیه 3 هزار تومانی بنزین در کارت های شهروندان جمع می شود و از کارت ها در پمپ بنزین ها برای دریافت بنزین رایگان استفاده می کنند، کاهش این سهمیه بی معنی است! مگر اینکه شرکت کنندگان هدف دیگری از این کاهش داشته باشند. چشم اندازی مثل ایجاد زمینه برای افزایش قیمت بنزین یا سیاست دولت برای رساندن قیمت بنزین ارزان ایرانی به قیمت های جهانی!

منبع: آرماند تودی