سعید حاطب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز دوشنبه 15 فروردین ماه در اولین نشست هفتگی با خبرنگاران در سال 1401 درباره تحریم ها و مذاکرات جدید آمریکا در وین گفت: آمریکا این اقدامات جنجالی را تشدید کرده است. همه می دانند برای یکی از هنرمندان ما چه آمده است، این یکی از صدها هزار نمونه ای است که آمریکا در 40 سال گذشته علیه ملت ایران ساخته است. ایالات متحده نشان داده است که همه چیز از دیدگاه واشنگتن سیاسی است و زمانی که برای رسیدن به اهداف سیاسی خود صلاح بداند، همه ارزش ها را قربانی می کند. برای او، سیاست هایی که در واشنگتن و کاخ سفید علیه مردم ایران تدوین شده است، مهم است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: همه یادمان باشد آنچه امروز پیش روی ماست دولتی نیست که به تعهدات خود عمل کند، می خواهد از ابزارهای قانونی استفاده کند که به تعهدات خود عمل نمی کند. آنچه در وین است به دلیل رویکرد آمریکاست و آمریکا تلاش می کند مسائل باقی مانده را گروگان امور داخلی خود نگه دارد و ایران و ایرانی ها تا ابد نمی توانند آن را تحمل کنند. اگر آمریکا می خواهد به توافق برسد باید هر چه زودتر تصمیم سیاسی بگیرد.
او درباره سفر انریکه مورا گفت: در این سفر او نکاتی را به همراه داشت و می خواست با ما تبادل نظر کند. ما مشکلاتمان را به مورا گفتیم.” پیام و مطالبات ما روشن بود. سفر مورا برای رهایی از این وضعیت بود. ما هم مانند ایران راه دیگری را برای حل مشکلات باقی مانده امتحان کرده ایم. ایران تاکنون بیشترین ابتکارات را داشته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: منتظر پاسخ طرف مقابل هستیم اما هنوز به دستمان نرسیده است. موضوع زندانیان به اقدامات طرف آمریکایی بستگی دارد.
حاتب زاده درباره توقف مذاکرات و اینکه طی دو هفته گذشته برای ما مشخص شده است که بایدن و کاخ سفید تصمیم خود را نگرفته و متأسفانه کل توافق را به گروگان امور حزبی و داخلی آمریکا گرفته اند. همان رویکردی را اتخاذ می‌کند که منجر به شکست بسیاری از موافقت‌نامه‌های بین‌المللی شده است، یعنی قرارداد بین‌المللی را موضوع درگیری‌های داخلی خود قرار می‌دهند. توافق برجام و قطعنامه 2231 در حال بحث است و در این شرایط است که دولت بایدن باید تصمیم سیاسی خود را بگیرد و رسانه های آمریکایی مدعی هستند که آمریکا تصمیم خود را نگرفته است.
وی گفت: آمریکا مسئول توقف مذاکرات امروز و تمدید آن در روزهای آینده است. راه حل در کاخ سفید است. باید به خواسته های منطقی ایران که مورد تایید اعضای 1+5 است پاسخ منطقی بدهد تا آماده بازگشت به وین باشیم. اگر ایالات متحده بداند و مطمئن باشد که ما از خطوط قرمز خود عبور نخواهیم کرد یا به خواسته های خود عمل نخواهیم کرد، این توافق بسیار قابل دسترس است.
وی درباره موضوعات باقی مانده در مذاکرات افزود: اصلا اینطور نبود که منطقه را به برجام وصل کنیم. خروج ایران از برجام طبق متن توافق و قطعنامه 2231 ماموریت اصلی وزارت امور خارجه است. اکنون آمریکا در گام های پایانی تلاش می کند تا از مزایای چرخه اقتصادی ایران و منافع ما از ابعاد مختلف برجام جلوگیری کند. ما در زمانی هستیم که دولت بایدن می خواهد میراث ترامپ را به ارث ببرد یا به عنوان یک دولت نیمه مسئول عمل کند. بازیگران بین المللی می بینند که دولت بایدن همان مسیری را دنبال می کند که دولت قبلی داشت.
حاتب زاده گفت: تحریم های غیرقانونی و یکجانبه در آمریکا به امری عادی تبدیل شده است و پلیس دنیا محسوب می شود و قوانین داخلی کشور نیز قوانین بین المللی است. سر بریدن و اسراف کاری نمی کند.
وی در خصوص مذاکرات ایران و عربستان نیز گفت: آمادگی داریم برای گفت وگو تاریخ تعیین و ادامه دهیم. گفت و گوها نیاز به یک دستور کار مشخص دارد. ما نظرات خود را برای طرف سعودی نوشتیم. مسائل بین ما و عربستان روشن است و با وجود موارد مورد مناقشه باید تلاش کنیم روابط خود را عادی کنیم و روابط عادی مردم منطقه و دو کشور مفید است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی گفت: بدهی انگلیس به ایران، سیاست قاطع ما همیشه این بوده که اگر می خواهند در لندن چیزی را گروگان بگیرند، لندن بارها این کار را کرده است. او سال ها به ایران بدهکار بود.
وی در پاسخ به سوال دیگری گفت: موضوع اصلی برای سود ایران بر اساس قطعنامه 2231 و برجام است و تا زمانی که چرخه سود ایران کامل نشود، ایران روی خطوط قرمز خودش باقی خواهد ماند. خطوط قرمز ما منافع مردم و منافعی است که زمانی مطرح می شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موضع ایران در مورد فشار بر زنان و دختران گفت: «افغانستان امروز با مشکلات زیادی مواجه است. دختران، زنان، کودکان و مردان و تمام بخش های مردم افغانستان تحت فشار و سختی هستند. امیر عبداللهیان در سفر به چین گفت که نادیده گرفتن حقوق اساسی دختران و زنان افغان برای تحصیل غیرقابل قبول است. هیئت حاکمه افغانستان باید پاسخگو باشد و همه ما باید تلاش کنیم تا افغانستان از مرحله گذار عبور کند. نشست سران کشورهای همسایه افغانستان در چین یکی از موضوعات مهم برای مردم افغانستان بود. برای ایران، مردم افغانستان در اولویت هستند، بنابراین در بحبوحه زمستان سخت افغانستان، تلاش کرده ایم تا سوخت رسانی کنیم و بازارچه های مرزی را باز نگه داریم. ما آماده ارائه هرگونه کمکی به افغانستان هستیم.
وی در پاسخ به سوالی گفت: وزارت امور خارجه وزارت همه است و وزارت امور خارجه این و آن نیست. هم وزارت امور خارجه موافق توافق است و هم وزارت خارجه است که ممکن است با توافق موافق نباشد. وزارت امور خارجه مسئولیت خاصی برای حفظ منافع مردم دارد. مخالفان و موافقان جایگاه خود را دارند. وزارت امور خارجه یک مأموریت دارد، این نهاد حاکم است. رابطه دولت و مجلس و روابط وزارت امور خارجه و مجلس از بسیاری جهات در مسیر همکاری قرار دارد. رهبری مذاکرات بر عهده شورای عالی امنیت ملی است که ریاست آن بر عهده رئیس و کمیسیون هسته ای است.
حاتب زاده گفت: اگر امروز ما بر حقوق و مصالح ملت پافشاری نمی کردیم شاید از ماه ها قبل توافقی صورت می گرفت. همه را به خواندن غیر انتخابی دعوت می کنم. ما جلسات منظم، خصوصی و علنی با حضور نمایندگان مجلس داریم و همه آنها می تواند و باید در تمام جلسات مطرح شود و پاسخ داده شده است. گفتن بیشتر از من جزییات توافق و مذاکراتی را که ما در مذاکرات نمی خواهیم را فاش می کند.