روز جدید سخنگوی کمیسیون امنیت ملی گفت: با توجه به اینکه آمریکا تحریم هایی را علیه روسیه اعمال کرده است، به جرات می توان گفت که روسیه خواهان اعمال تحریم است. خود غربی ها روسیه را تحریم کردند، نه؟
اگر قبلاً از نزدیک شدن و احیای شورای امنیت سازمان ملل صحبت می شد، اکنون به دلیل حمله روسیه به اوکراین و آنچه که نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی «عوامل خارجی» نامیده است، مذاکرات متوقف شده است. به گفته برخی کارشناسان بین المللی، این درخواست روسیه برای ضمانت از آمریکا است.
با این مقدمه گفتگویی با محمود عباس زاده، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس انجام داده ایم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
* آقای عباس زاده! گفته می شود مذاکرات به دلیل «عوامل بیرونی» متوقف شد، این عوامل خارجی چه معنایی دارد؟
کی آن حرف را زد؟
* جوزف بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در توییتی دلیل تعلیق را عوامل خارجی اعلام کرد.
ما کاری نداریم که چه کسی از طرف ما چنین درخواستی کرده است؟
*آقای امیرعبدالهیان اخیرا در توئیت خود گفته است که اجازه دخالت «عوامل خارجی» را نمی دهیم.
علل خارجی! مذاکرات به جایی رسیده است که مذاکره کنندگان باید به پایتخت های خود بازگردند. مذاکرات تقریباً چند لایه است و طولانی ترین لایه مذاکره، لایه فنی است. در مورد قشر سیاسی هم اجماع وجود دارد، یعنی پایتخت ها باید تصمیم بگیرند. نتیجه گیری ما نشان می دهد که با 1+5 بین 80 تا 90 درصد موضوعات مورد بحث به یک نتیجه مشترک رسیده ایم و تنها چند موضوع از جمله موضوع ضمانت ها برای ما مهم باقی مانده است و معتقدیم که این موضوعات نمی توانند قابل اجرا باشند. رسید. معامله خوب بنابراین، ما برای حل این مشکلات باقی مانده در مصر هستیم. مطالبات ایران حق قانونی و طبیعی آن است و ما اصرار داریم که 4+1 وظیفه شناس و جدی باشد. اگر غربی ها این حسن نیت و جدیت را داشته باشند، فردا می توانیم به توافق برسیم. ما معتقدیم توپ در زمین حریف است و اگر در این موارد حسن نیت نشان دهند، توافق را دست یافتنی می دانیم. اما توافقی که منافع ما و فقط منافع طرف مقابل را تامین نکند، از زیر بار چنین توافقی عبور نخواهیم کرد و به عنوان نمایندگان مردم اجازه نمی دهیم این توافق بد به کشورمان تحمیل شود.
* این اختلافات باقی مانده چیست؟
مهم ترین این اختلافات، بحث ضمانت است، زیرا هیچ قراردادی بدون ضمان معتبر نیست. ما قراردادی داشتیم به نام برجام که امضا شد و مقامات وقت گفتند امضای کری هم تضمین شده است اما آن را رد کردند. ما نمی خواهیم دولت و مردم را به تعویق بیندازیم، بلکه می خواهیم توافق کنیم و احزاب به تعهدات خود عمل کنند. از آنجایی که غرب هرگز به تعهدات خود عمل نکرده است، ما می خواهیم در این توافق سازوکار تضمینی باشیم و این حق ماست. چند مورد هم از تحریم ها وجود دارد که معتقدیم غرب با حفظ برخی تحریم ها می خواهد ساختار تحریم ها را حفظ کند اما مجلس موافق نیست. نتیجه گیری ما نشان می دهد که باید به این مسائل رسیدگی شود. انتظار مجلس از تیم مذاکره کننده این است که این مسائل را حل کنند، چرا که اگر بخواهیم در این توافق امتیاز بدهیم، باید امتیاز هم بدهیم.
آیا روسیه درگیر بن بست در مذاکرات است؟
به نظر من از زمانی که به مرحله سیاسی مذاکرات رسیدیم، این موضوع کمی کند شده و فکر می کنم به قبل از درگیری در اوکراین برمی گردد. یعنی این روند قبل از مطرح شدن مسئله اوکراین ایجاد شد. ما سعی می کنیم تحت تأثیر این موضوع قرار نگیریم، یعنی مذاکرات ما با 1+5 یک موضوع جداگانه است و ربطی به آن ندارد.
تضمینی که روسیه از آمریکا خواسته است چطور؟ به نظر شما درخواست روسیه باعث توقف مذاکرات نشد؟
با توجه به اینکه آمریکا تحریم هایی را علیه روسیه اعمال کرده است، تضمینی که روسیه می خواهد به تحریم های این کشور مربوط می شود. خود غربی ها روسیه را تحریم کردند، نه؟
* روسیه از ایالات متحده خواسته است در صورت موافقت با توافق احیا، اطمینان حاصل کند که تحریم ها علیه روسیه در روابط و همکاری هایش با ایران نقض نمی شود.
روسیه به نوعی شریک تجاری ما است و در نهایت به عنوان یک متحد در شانگهای عمل می کند. البته آنها بر اساس منافع ملی خود عمل می کنند، همانطور که ما بر اساس منافع ملی خود عمل می کنیم. با توجه به شدت تحریم های روسیه پس از درگیری در اوکراین، روسیه این درخواست را مطرح کرده است.
سوال: آیا ایران می تواند خواسته های روسیه را نادیده بگیرد؟
روسیه که از ما نپرسید، از آمریکا خواست.
اما برخی از تحلیلگران معتقدند که این معامله بدون روسیه امکان پذیر است.
کشور ما در این مورد 1 + 4 است و نه تنها روسیه. روسیه بیش از هر زمان دیگری با ما است. انتظارات ما از 4 + 1 است و روسیه نیز بخشی از آن است. روسیه در این دایره بیشتر از برجام از ما حمایت کرد. اکنون اختلافی بین روسیه و غرب وجود دارد که ما سعی می کنیم اجازه ندهیم موضوع ما تحت تأثیر این موضوع قرار گیرد.